- •Патофизиология-2. «жүрек –қантамырлар жүйесі» модулі.
- •5.3.Дәрістің тезисі
- •Жүрек қызметінің бұзылуы
- •Эндотелий жасушалары қызметтерінің бұзылуы
- •5.5.Әдебиеттер
- •6.Тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар
- •6.1.№ 1 Тақырып. «Жүректің қақпақшалық құралының зақымдануы: себептері мен даму тетіктері. Жүрек жеткіліксіздігінің патофизиологиясы. Коронарлық жеткіліксіздіктің патофизиологиясы» (3сағ)
- •Машықтық жұмыстар:
- •Глоссарий
- •6.7.Бақылау (сынамалық тапсырмаларды шешу)
- •6.1.№ 2 Тақырып «Біріншілік артериялық гипертензияның этиологиясы мен патогенезі» (3сағ)
- •Интиманың липопротеидтік сіңбелену теориясы және өзгерген (модифицирленген) липопротеидтерге оның жасушасының жауабы
- •Реттелінбейтін ұсталынуы
- •Тамыр интимасында өзгерген лп-дің ретттелінбей ұсталынып қалуы
- •Асқын тотығулық теория
- •Тромбогендік (тромболипидті ) теория
- •Моноклонды теория
- •Мембраналық гипотеза
- •Глоссарий
- •Бақылау (сынамалық тапсырмаларды шешу)
- •7.1.Қанайналым жүйесі бойынша машықтық дағдыны қалыптастыру. Аралық бақылау.(2сағ)
- •7.8.«Жүрек-қантамыр жүйесі» модулі бойынша аралық бақылау
- •Аралық бақылаудың 1 – кезеңі – тестілеу (тест тапсырмалары)
- •Қанағымы жылдамдығының азаюы
- •Қанағымы жылдамдығының артуы
- •Серпін туындайтын эктопиялық ошақ қалыптасқанда
- •Миокардтың электрлік біркелкі еместігі
- •Синустық-жүрекшелік тораптың автоматизмі төмендеуінің
- •Жүрек гликозидтерін белгілеу
- •8. Аудиториядан тыс өзіндік жұмысқа арналған (сөж) әдістемелік нұсқаулар
- •8.1.1№ 1 Тақырып. Жүрек ырғағы бұзылыстарының патофизиологиясы. Балалардағы ерекшеліктері
- •8.1.8.Әдебиеттер
- •8.1.9.Бақылау
- •Автоматизмнің
- •Жүрек жиырылуының жиілігі 90 - 180/мин. Жетеді
- •Синустық-жүрекшелік тораптан серпін шығуы баяулағанда
- •Көрші кардиомиоциттерде әлеуеттер айырмашылығының пайда болуы
- •Қозудың Гис шоғырының оң аяқшасы бойымен өткізілуі бұзылуын
- •Кардиомиоциттердің рефрактерлік кезеңі қысқаруының
- •Жүрек гликозидтерін белгілеу
- •Жүрек гликозидтерін белгілеу
- •8.1.1.№ 2 Тақырып Кардиогендік сілейме: себептері, даму тетігі, патофизологиялық сатылары.
- •8.1.8.Әдебиеттер
- •8.1.9.Бақылау
- •9.4.Тәжірибелік дағдылар тізімі
жүрек дефибрилляциясы
Жүрек гликозидтерін белгілеу
гипотензиялық дәрілерді қолдану
тыныштандыратын дәрілерді қолдану
орталықтық аналептиктерді қолдану
65. Кардиогендік сілейменің дамуына мүмкін болатын жағдай
Жұқпалы үрдіс
Жарақат
Қан жоғалту
Сол жақ қарыншаның инфаркті
Жәндіктердің шағуы
66. Кардиогенді сілейме кезіндегі олигурияның патогенезінде маңызы жоғы
Гипотензия
Қан айналымының төмендеуі
Жинақтаушы түтіктерде судың кері сіңірілуінің артуы
Шумақтың афферентті артериолалардың тарылуы
ҚМК-нің төменде
67. Кардиогенді сілейменің патогенезіндегі бастапқы тізбекті көрсетіңіз
Сол жақ қарыншаның соққылық көлемінің күрт төмендеуі
Кедергілік тамырлардың межеқуатының төмендеуі
Қанның дерттік қорлануы
Артериялық қысымның төмендеуі
Дерттік тамырдың тарылуы
68. Кардиогенді сілейме кезінде артериялық қысымның төмендеуінің патогенезінің негізгі тізбегі
Жүрек етінің жиырылғыштық қабілетінің төмендеуі
Кедергілік тамырдың межеқуатының төмендеуі
Қанның дерттік қорлануы
Гипоксия және ацидоз
Дерттік тамырдың тарылуы
69. Қандай сілейме кезінде АҚ-ның төмендеуі организмдегі бұзылыстардың патогенезінің негізгі тізбегі болып табылады
Жарақаттық
Постгеморрагиялық
Кардиогендік
Күйіктік
Сепсистік
70. Бүйректің созылмалы жеткіліксіздігінің, феохромоцитоманың, Конн синдромының, аорта коарктациясының, акромегалияның ортақ синдромы болып табылады
A) артериялық гипертензия
B) жүйелі васкулит
C) веноздық тромбоз
D) артериялық гиотензия
E) бітейтін эндартериит
71. Жасөспірімде айқын цианозбен қарыншааралық перденің ақауы,оң қарыншаның гипертрофиясы, өкпе артериясының толық тарылуы, қолқа қарыншааралық перденің үстінде орналасқандығы анықталды. Төменде келтірілген туа пайда болған қосымша ақаудың болуы жасөспірімнің өмір тіршілігін ұстап тұр?
Қолқа қақпақшасының қос жармалы болуы
Артериялық өзектің (Боталлов) бітпеуі
Қарыншаралық перденің бітпеуі
Митралды қақпақшаның жеткіліксіздігі
Қолқа коарктациясы
72. Алғашқы артериялық гипертензияны дамытатын қауіп-қатер жайт
феохромоцитома
біріншілік әлдостеронизм
ми қанайналымының бұзылысы
гиперкортизолизм
психоэмоцияға стрессорлық ықпалдардың жиі теріс әсері
73. Айқын цианозбен қабаттасатын жүректің туа пайда болған ақауы
Өкпе артериясының өзегі тарылуы
Қарыншааралық перденің аздаған ақауы
Артериялық өзектің бітпеуі
Фалло тетрадасы
Қолқа каорктациясы
74. Миокардың диастолалық қызметінің төмендеуімен сипатталатын біріншілік кардиомиопатияға жататыны:
Дилятациялық кардиомиопатия
Рестриктивті кардиомиопатия
Стрессорлық кардиомиодистрофия
Постинфарктық кардиосклероз
жұқпалы миокардит
ҚҰҚЫҚТЫҚ ДАҒДЫ БОЙЫНША ТЕСТ ТАПСЫРМАЛАРЫ
нұсқа
1. Медико-биологиялық эксперимент –бұл
әртүрлі аурулардың пайда болуы, даму заңдылықтарын қалыптастыру, алдын алу мен емдеудің жаңа әдістерінің тиімділігін тексеру және өңдеу
нақты ғылыми зерттеулерді тексеру
зерттеуші мен тапсырыс беруші арасындағы келісімшарт негізінде қажетті ғылыми зерттеу жүргізу
зерттелуші ретінде адамның қатысуымен жүргізілетін зерттеу
барлық ерекшеліктерімен танысып қол қойғаннан кейін клиникалық зерттеуге қатысуға науқастың өз еркімен берген құжатталған рұқсаты
Үлгіге қойылатын талаптар:
дерт дамытуға және оны үлгілеуге қолданылатын себептің және жағдайдың сәйкестігі
дерттің функционалдық және морфологиялық айырмашылығы
сәйкес асықынулар дамуынан айырмашылығы жануарды бір түрін қолдану
3. Жануарларда медико-биологиялық эксперимент және клиникаға дейінгі зерттеулер, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік стандартына сәйкесжүргізіледі:
А) «Тиісті зертханалық тәжірибе. Негізгі қағидалар»
В) «Вивариийлерді құру, жабдықтау және күту санитарлық ережелері»
4.Кәмелеттік жасқа толмағандарға клиникалық зерттеулер жүргізу үшін жазбаша түрде келісуі қажет
А) медициналық –әлеуметтік сарапшы комиссия тұжырымы
В) асырау және қамқорлық көрсету комиссиясы
С) ата-анасының келісу қажет емес
Д) олардың заңды ұстаушысы
5. Калибровка - бұл
прибордың көмегімен алынған шама мен эталон арқылы анықталған сәйкес шама арасындағы арақатынасты көрсететін операциялар жиынтығы
бекітілген параметрлердің аясында жүргізілетін үрдістер тиімді және нәтижелі қамтамасыз етілетіндігі туралы құжатталған бітім
зерттелуші ретінде адамның қатысуымен жүргізілетін зертеу
әртүрлі адамдардың пайда болуы мен дамуының заңдылықтарын бекіту
6. Ғылыми-техникалық зерттеуханалардың меңгерушілері қадағаламайды:
А) зерттеулердің жүргізіліуін
В) құжаттарды жүйелі түрде толтырылуын,
С) жинақталған мәліметтердің дәлелімділігі мен сапасын, алынған нәтижелердің өңделуін
Д) зерттеушілердің жеке басты қызығушылықтарын
7. «Қазақстар Республикасында клиникаға дейінгі зерттеулерді, медициналық-биологиялық эксперименттерді және клиникалық сынақтарды жүргізу ережелері» 2007 жылғы 25 шілдедегі бұйрықтың номері
А. №523
В. №506
С. № 697
D. № 582
Е. № 124
8. Клиникалық зерттеуде басты маңыздысы
А) ғылыми қызығушылық
В) қоғамдық қызығушылық
С) зерттеушінің қызығушылығы
Д) зерттелушінің құқығы, қауіпсіздігі және денсаулығы
9. Зерттеудің немесе жеке бөліктерінің аяқасты тоқтатылатындығын зерттеу жетекшісі мәлімдеу қажет
А) денсаулық саласындағы меңгеру мекемесін және әдептілік сұрақтары бойынша комиссияны
В) адам құқығы бойынша комиссияны
С) медициналық-әлеуметтік комиссияны
Д) тергеу комитетін
10. Ақпараттық келісім –бұл
бекітілген параметрлердің аясында жүргізілетін үрдістер тиімді және нәтижелі қамтамасыз етілетіндігі туралы құжатталған бітім
барлық ерекшеліктерімен танысып қол қойғаннан кейін клиникалық зерттеуге қатысуға науқастың өз еркімен берген құжатталған рұқсаты
зерттелуші ретінде адамның қатысуымен жүргізілетін зерттеу
әртүрлі адамдардың пайда болуы мен дамуының заңдылықтарын бекіту
2 - нұсқа
1. Клиникаға дейінгі зерттеулер –
Клиникалық тәжірибеге енгізу алдында жүргізілетін биологиялық, токсикологиялық, химиялық, физикалық және басқа эксперименттік ғылыми зерттеулер
барлық ерекшеліктерімен танысып қол қойғаннан кейін клиникалық зерттеуге қатысуға науқастың өз еркімен берген құжатталған рұқсаты
дәрілік заттардан басқа медициналық жаңа технологиялар, аурулардың алдын алу, аңғарымдау және емдеудің жаңа тәсілдері
зерттелуші ретінде адамның қатысуымен жүргізілетін зерттеу
2. Медико-биологиялық эксперимент келесі негізгі міндеттерді атқармайды:
жаңа ғылыми мәліметтерді алу үшін қажет
ұқсас құбылыстар топтамасының ортақ, заңдылықтарды негіздеу, болжамдарды қалыптастыру әдісі болып табылады
клиникалық практикада ауруларды диагноздау мен емдеуде жаңа әдістерді қолдану алдындағы салыстармалы гарант болып табылады
клиникалық практикада ауруларды диагноздау мен емдеуде жаңа әдістерді қолдануда шынайы гарант болып табылады
3. Клиникаға дейінгі зерттеулер мен медико-биологиялық эксперименттің сапалы жүргізілуін қамтамасыз етеді:
ресурстар
сәйкес басқару
зерттеудің сәйкес параметрлерін жоспарлау
құжаттарды сәйкес рәсімдеу жүйесі
виварийде жануарларды сәйкессіз ұстау
4. Клиникалық зерттеулер өткізуге тыйым салынбайды
А) әскери қызметкерлерге;
В) бостандықтан бас кешкендерге, тергеу айықтырғышта қамауда отырғандарға;
С) сот арқылы қабілетсіз деп анықталғандар
Д) зерттелетін адам жазбаша түрінде өз еркімен келісім немесе денсаулық сақтау ұжымымен келісім шарты бойынша
5. Валидация - бұл
бекітілген параметрлердің аясында жүргізілген үрдістер тиімді және нәтижелі қамтамасыз етілетіндігі туралы құжатталған бітім
барлық ерекшеліктерімен танысып қол қойғаннан кейін клиникалық зерттеуге қатысуға науқастың өз еркімен берген құжатталған рұқсаты
дәрілік заттардан басқа медициналық жаңа технолгиялар, аурулардың алдын алу, дагноздау және емдеудің жаңа тәсілдері
зерттелуші ретінде адамның қатысуымен жүргізілетін зерттеу
6. Зерттелетін нәтижелері бойынша жауапты орындаушы құрастырады:
есеп
құжат
келісім шарт
кәсіптік хат
7. Есепте көрсетілмейді:
А) тәжірибенің басталу және аяқталу мерзімі
В) тәжірибе барысында өткізілген аудиттер туралы мәлімет
С) өлшемдік құқықтық құжаттарға және әдебиет көздеріне сүйенген қолданылған әдістердің сипаттамалары
Д) қызметкерлердің жеке мәліметтері
8. Сынақтан өткізілетін жеке тұлғаны анықтайтын мәліметтер лауазымды
А) ҚР заңы талаптарына сәйкес жеке бастың құпиясын сақтап қорғалады
В) БАҚ беттерінде жарияланады
С) интернет жүйесінде жарияланады
Д) халыққа жолдама ретінде жарияланады
Е) факс арқылы жіберіледі
9. Клиникалық зерттеулер мақұлданған сәйкестік хаттамаларымен жүргізіледі:
А) әдептілік сұрақтар комиссиясымен
В) адам құқығы бойынша комиссиясымен
С) сапа және тәжірибені тиімді өткізу сарапшы комиссиясымен
Д) медицина –әлеуметтік сарапшы комиссиясымен
10.Сынақтан өткізілетін – бұл:
А) зерттелетін заттардың клиникалық сынақтан өтетін науқас
В) қызығушылық танытқан студенттер
С) ғылыми қызметкер
Д) ауырған жануар
Аралық бақылаудың 2 – кезеңі – клиникалық-зертханалық мәліметтерді сараптау
ситуациялық есептер (әр сабақтағы тапсырмаларды және СӨЖ қараңыз)
