76. Экскурсияға қызығушылықты қалыптастыру мен қолдау.

Экскурсияда туристердің қызығушылығын арттыру жолдары:

Экскурсия барысында экскурсанттар қызығушылығын арттыру үшін бірнеше әдістемелер қолданылады.Олар экскурсанттарға қойылатын сұрақтарды қолдану (викториналық,ойын сұрақтары)

Экскурсияға тарихи оқиғаға қатысқан адамдарды шақыру. Экскурсияныңдәлел келтіру сипаты өседі. Методистер қатысушыларға баяндама жасауға көмектеседі.Материалды алдын ала мұқият тексеру керек, ол үшін мұражайлар, архив, ғылымимекемелердің деректерлері қолданылады. Дәстүрлерді қолдану. Халық өнерін қолдану. Зерттеу әдісі әртүрлі тарихи, табиғи, өнеркәсіптік экскурсияларда, әсіресе мектепоқушылармен өткізілетін экскурсияларда қолданылады.Тапсырмалар әдісінің мақсаты – экскурсантты ойлануға, қызықтыруға арналған.Мысалы, экскурсия жүргізуші мынадай сұрақ қояды: «Ойланыңыздар, мына ескерткішнеге осы жерде орнатылған, неге осылай аталады?» немесе «Мына ғимарат (жартас, үңгірт.б. неменеге ұқсайды?» т.б.Араласу, бірге қатысу әдісі – экскурсанттарды нақты бір іс-әрекет жасауғашақыру, мысалы, көне арбалет ату, қыштан ыдыс жасап көру т.б. Тарихи оқиғалардың реконструкциясы.Материалдың жаңалық қасиеті. Экскурсанттар білмейтін ақпарат айтылады. Шегініс (отступление) әдісі – экскурсия жүргізушісі экскурсия тақырыбынажатпайтын бөгде нәрселерге көшіп кетеді; мысалы, тақпақ оқиды, анекдот айтады, өзөмірінің оқиғаларын айтып береді т.с.с. Әдіс мақсаты – эмоциялық үзіліс жасау, шаршап қалған адамдардың көңілін қалпына келтіру. Бірақ экскурсия материалын азайтып, сөздіңбәрін анекдот пен бөтен әңгімеге бұруға болмайды. Мұндай әдіс әртүрлі жарыс,конкурс,викторина, ойын, жұмбақ түрінде қолданылуы мүмкін.Әдеби монтаж әдісі – экскурсия жүргізген кезде, біріншіден, әдебишығармалардың үзінділері қолданылады, сонымен қатар арнайы әдістеме ретінде іскеасырылады. Мысалы, алдын ала экскурсанттарға өлең, тақпақ т.б. текст таратып,экскурсия кезінде кезекпен оны айтып беру тапсырмасы беріледі.Дискуссия әдісі. Дискуссия туғызатын тезис ұсынылады. Мұндай жағдайдамонологтың орнына диалог туындайды. Экскурсанттар өз көзқарасын айтады, ал соңындаэкскурсия жүргізушісі қорытынды жасайды. Экскурсанттардың белсенділігін көтеру үшіноларға әртүрлі сұрақ қойылады:

•экскурсия жүргізуші өз сұрағына жауап береді де әңгіме тақырыбын жалғастыра береді;

•сұрақ түрінде қойылған тезис;

•экскурсанттардың назарын экскурсия тақырыбына аударатын және шаршап қалған

экскурсанттарға шамалы демалыс беретін сұрақтар.

Контраст әдісі: объекттің өзгерісін көрсету үшін фото немесе сурет қолданылады.

77.Экскурсияда техникалық құралдарды пайдалану.

Экскурсия жұмыстарының тиімділігін арттыруда насихаттаудың техникалық құралдарын пайдалану болып табылады.Олар: эпидиаскоп, фильмоскоп, магнитофоа, киноаппаратура,микрофон, т.б. Бұладың көмегімен тақырып терең ашылады және көрнекілік қатары күшейеді.Бұрынғы сақталмаған обьектілер не жойылып қазіргі күнде жоқ обьектілер туралы диапозитивті фильмдер мен диафильмдер қолданылады.Эпидиаскоп-автобустың алдыңғы салонында орналасып,кіші экранда карты-схемларды, көшірмелерді, қолжазбаларды , (фотографий, художественные открытки ) көруге мүмкіндік береді. Техникалық құралдарды пайдалану әдістемесі экскурсиялық мекемелерде жасалған. Экскурсияда магнитофон жазбалары қолданылады.Атақты тұлғалардың өмір сүрген жеріне барғанда,олардың музыкалық өнері мен басқа да шығармашылық туындыларын көрсеткенде қолданылады.Ал автобус қозғалысы кезінде микрофонды міндетті түрде пайдалану керек.Ал микрофон жұмыс істемей қалса,қозғалыста түсіндірудің қажеті жоқ.