
- •Мазмұны
- •I тарау. Неонатологияға кіріспе. Қазақстандағы неонатологиялық қызметтің ұйымдастырылуы.Терминалогия және статистикалық көрсеткіштер .
- •1.3 Гестациондық жасты бағалау
- •II тарау. Антенаталды патология Құрсақ ішілік өсу мен дамудың тежелуі
- •1 Кесте. Нәрестелердің туылған кезіндегі негізгі параметрлерінің гестациялық жасқа сәйкетігі
- •III тарау. Нәрестелердің постнаталды бейімделуі. Шекаралық жағдайлар. Жаңа туылған нәрестелердің күтімі және тамақтануы.
- •3.1 Жаңа туған нәреселердің шекаралық жағдайлары
- •3.2. Нәрестенің мүшесі мен жүйелерінің анатомо- физиологиялық ерекшеліктері
- •3.3. Нәрестелердің күтімі.
- •1 Қадам- Босануға бөлме дайындау
- •2 Қадам- Нәрестені кептіріп- сүрту:
- •Жаңа туылған нәрестелер бөлімшесінде іріңді-септикалық аурулар мен госпиталды инфекцияны алдын-алу.
- •Жаңа туған нәрестелердің тамақтануы.
- •IV тарау. Жаңа туылған нәрестелерді клиникалық тексеру
- •Шолып қарау
- •Жүйелер бойынша қарау.
- •Нәрестелердің шартсыз(туа біткен) рефлекстерін бағалау.
- •V тарау.
- •VI тарау. Шала туылған нәрестелер
- •VII тарау. Тыныс алу мүшелерінің патологиясы
- •7.1. Респираторлы дистресс синдромы
- •7.2. Нәрестелер пневмониясы.
- •ViiIбөлім.Жаңа туылған нәрестелердің жүйке жүйесінің патологиясы.
- •8.1. Тұншығу перинаталды церебралды бұзылыстардың факторы ретінде.
- •8.2. Бас миы мен жұлынның жарақаттық және интранаталды зақымдалуы. Туыт жарақаты.
- •8.1.Бассүйек ішілік қан құйылулар
- •Біққ клиникасы
- •Эпидуралды қанқұйылулар
- •Субарахнойдалды қанқуйылулар
- •Ми қарыншаларына қанқуйылулар (перивентрикулярлы-интравентрикулярлы)
- •Пиқ патофизиологиясы
- •Миішілік (паренхиматозды) қанқуйылулар
- •Босану кезіндегі жұлын жарақаттары
- •Акушерлік салдану
- •Зақымдалу механизмі
- •Акушерлік парездердің ағымы
- •Басқа да туыт жарақаттары
- •Жұлынның туылу жарақатының емі
- •8.3. Гипоксия-ишемиялық энцефалопатия
- •Ми зақымдалуының локализациясы
- •Нейросонография мәләметтері бойынша пвл дәрежелері
- •Дамып келе жатқан мидың перинаталды зақымдалулардың неврологиялық салдары: ликвородинамика бұзылыстары бар жағдайлар мен аурулардың диагностикасы.
- •Мерзіміне жетіп туылған нәрестенің бас шеңберінің өсу қарқыны
- •Гипоксиялық-ишемиялық энцефалопатия (гиэ) кезіндегі ес бұзылыстары.
- •Гиэ болжамы
- •Балалардағы жүйке жүйесінің (жж) зақымдалуы (Маслова о.И., 1999 г.)
- •Неонатальды тырысулар
- •Пайда болу уақытына байланысты неонатальды тырыспалардың болжам себептері (ю.И. Барашнев, 2001г.)
- •IX тарау. Жаңа туылған нәрестелердің сепсисі және бактериальді инфекциялары.
- •Стафилодермиялардың емі
- •Стрептодермиялар
- •Стрептодермиялардың емі
- •Нәрестелердегі бактериальді инфекцияның жайылмалы түрге айналуына ятрогенді факторлардың қауіпті факторлары
- •X тарау. Құрсақішілік инфекциялар Құрсақішілік инфицерлену туралы түсінік
- •Туа біткен токсоплазмоз
- •Туа біткен токсоплазмоздың клиникасы
- •1 Кесте. Туа біткен токсоплазмоздың жиі кедесетін клиникалық түрлері
- •Диагностикасы
- •Ажыратпалы диагноз
- •Алдын-алу
- •Балалардың құрсақішілік вирусты инфекциялары қызамық.
- •Туа біткен қызамық
- •Диагностикасы
- •Этиологиясы
- •Инфекцияның эпидемиологиясы мен берілу жолдары.
- •Патогенезі
- •Патанатомия
- •Клиникасы
- •Диагностикасы.
- •Құрсақішілік цмви
- •Виферонмен ем
- •Комбинирленген ем
- •Алдын-алу
- •Герпесвирусты инфекция
- •Қорғаныс механизмдері
- •Арнайы арнайы емес
- •Неонатальды герпес.
- •Диагностикасы
- •Хламидиялы инфекция
- •Нәрестелерде хи емі
- •Құрсақішілік микоплазмалы инфекция
- •Құрсақішілік листериоз
- •Құрсақішілік листериоз диагностикасы
- •Туа біткен мерез
- •Диагностикасы.
- •XI тарау. Жаңа туылған нәрестелердің сарғаюы
- •Билирубиннің алмасуы
- •Неонатальды сарғаюлар
- •Нәрестелердің физиологиялық сарғаюы
- •Нәрестелердің патологиялық гипербилирубинемиясы және патологиялық сарғаюы
- •Криглер-Найярсиндромы (I және II типті)
- •Нәрестелердің гемолитикалық сарғаюлары
- •Нәрестенің гемолитикалық ауруы (нга)кезіндегінәрестені жүргізу тактикасы
- •Нәрестенің дене салмағына қарай өмірінің 24-168 сағат өмірінде фотоем және қан алмастырып құюға көрстелім
- •Өмірінің бірінші тәулігінде нга даму қауіпі бар нәрестені жүргізу тактикасы
- •Коньюгациялы гипербилирубинемия кезіндегі нәрестені жүргізу тактикасы
- •Жүректік:
- •Тамырлық :
- •XII тарау. Нәрестелердің геморрагиялық ауруы.
- •Туа біткен жүрек ақаулары
- •Сол жақ коронарлы артерияның өкпе артерисынан аномальды ауытқуы(Блайд-Уайт-Гарленд синдромы)
- •Миокард аурулары
- •Нәрестелердегі жүрек ырғағының бұзылыстары
- •Синусты түйіннің әлсіздік синдромы (стәс)
- •Жыпылықтамалы аритмия(жа).
- •Толық ав блокада (тавб)
- •Экс имплантациясына көрсетілім
- •Ұзарған qt синдромы (ұqtс)
3.3. Нәрестелердің күтімі.
Нәрестені алғашқы тазалау босану бөлімінде жүргізіледі, бұл үшін ол жерде :
Таза жекелеген жаялықтар жиынтығы (көрпеше, 3 боз немесе қағаз жаялық)
Нәрестенің алғашқы өңдеуі үшін, қажетті таза жеке жиынтық бар.
Кіндікті байлау және өңдеу туылған соң 10 секундтан соң жүргізіледі. Кіндікке 2 таза Кохер қысқышы салынады: біріншісі кіндік сақинасынан 10 см қашықтықта, ал екіншісі біріншісінен 2 см қашықтыққа салынады. Содан соң екі қысқыш арасындағы кеңістік 5% спиртті йод ертіндісімен немесе 96 % этил спиртімен өңделіп кеседі. Анасынан ажыратылған нәрестені таза жайалыққа орап, құндақтау стөліне ауыстырып ,15° -қа иілген қалыпта жатқызады (Тренделенбург бойынша). Қалған кіндік қалдығын спиртті кейін таза құрғақ марлі таңғышымен сүртіп, акушерканың үлкен және сұқ саусақтары арасында сығып, кіндік сақинасынан 0,2-0,3 см қашықтықта пластиктен немесе металлдан жасалған Роговин қысқышын іледі. Резусы теріс анадан туылған нәрестелерге Роговин қысқышының орнына 2-3 см қалдық кіндікке сиса лигатурасымен байлайды, себебеі бұл нәрестелерге қан алмастырып құю қажет болу мүмкін.
Скобадан 1,5 см қашықтықта кіндікті зарасыз қайшымен қияды. Кескен жерді 5% йодтың спиртті ертіндісімен немесе 5% калий перманганат ертіндісімен өңдейді, соңынан зарасыз марлі таңғышымен жабады(Чистякова таңғышы).
Антропометрияны алғашқы тазалауынан соң жүргізеді. Нәрестені алдын ала 3% перекись ертіндісімен немесе 1% хлоромин, хлоргексидин ертінділерімен өңделген астаулы медициналық таразыда өлшейді.
Бойды түзетілген аяқ қалпында, шүйдеден табан томпаюларына дейінгі аралықты өлшейді. Бас өлшемін қасүсті доғасы мен кіші еңбектен өтетеін сызықпен өлшейді. Кеуде өлшемін емшек ұшы мен қолтық асты үңірею арқылы өтетін сызық бойынша өлшейді. Дені сау нәрестелерде бас өлшемі кеуде өлшемінен 2-4 см артық болады.
Нәрестені туылған соң (алғашқы туалет аяқталған соң) алғашқы 30 мин. емшекке салады. Босану бөлмесінен бөлімшеге ауыстыру босанған соң 1 сағ. кешіктірмейді.
Нәрестелерді күту принциптері (БДҰ):негізгі қадамдары
2-5 қадамдары туылған соң алғашқы минөтта біруақытта жасалады.
Босануға бөлме дайындау
Нәрестені анасының ішінде немесе төсінде сүртіп кептіру
Нәресте жағдайын бағалау
Классификациялау, шаралар қолдану, нәрестенің
алғашқы жандандыруына дайын болу
Нәрестені анасына «теріге тері » жанасуына беріп, үстерін көрпешемен жауып, нәресте басына жылы бас киім кигізу
Қажет болса тыныс жолдарын тазалау
Кіндікті байлап/кесу
Емшекпен емізуді бастау
Алдын-алу шараларын жүргізу (мысалы : көздерді өңдеу)
Ана мен баланы оңаша қалдырмау
Нәрестені өлшеп, киіндіру
Ана мен баланың тәулік бойы ажырамай бірге болуы
Барлық қадамдардың басты мақсаты нәрестеге туылған соң бейімделудің қалыпты өтуін қамтамасыз ету. Осы ережелерді сақтамау нәрестенің бейімделуін бұзып, кері мәселелер дкамуына әкеледі.
Нәресте күтімінде қатаң түрде қол жуу ережелерін және басқа әмбебаб сақтану шараларын ұстану қажет.
Әмбебаб сақтану шаралары. БДҰ мәліметтері бойынша неонаталды өлімнің 38% -инфекция болып саналады. Медперсоналмен әмбебаб сақтану шаралары ұсталмаса нәресте инфицирлену мүмкін. Әмбебаб сақтану шаралары пациент пен медперсоналды инфекциядан сақтайды. Олар вирусты гепатит пен ВИЧ –ті жұқтыру қауіпін төмендетеді. Қол жуу- бұл ең оңай және тиімді инфекциядан қорғау шарасы . қолды сабынды сумен жуып , сүрту қажет. Бірреттік қағаз орамалдарын қолдану инфекция таралуын алдын-алуда үлкен рол атқарады. Егер медперсонал биологиялық сұйықтықтармен жанасса перчатка кию қажет (қан, қағанақ суы және т.б.) . Қалдықтарды қауіпсіз жою – әр медициналық мекемеде инфекционды қадағалаудың маңызды құрылымы. (WHO, Geneva, 2006) .
2006 БДҰ
|
Әр қадамды сипаттауға өтеміз.