10. Зарарсыздандыру және оның түрлері туралы түсінік.

Зарасыз-дыру дег-з адамды қоршаған ортадағы жұқпалы ауру-дың қоздырғыш-ын жоюға бағытталған арнайы шара-р жиынтық-ы.

Зарарсыздандыру 2ге бөлінеді:

1)Алдын алу

2)ощақты

1. Егер жұқпаның көзі болмаса қоздырғыщты жою үшін алдын ала зарарсыздандыру жүр-ді.Оның мақсаты:жұқпа таралмау үшін алдын-алу шара-ын қолдану.

2. Ошақтық зар-у – жұқпалық ошақта жүргізіледі. Оның мақсаты:жедел түрде жұқпаның қоздырғышын жою. Ошақты зарар-у 2ге бөлінеді:

1)Күнделікті зарар-у д/з- жұқпа қоздырғышының көзі басынан аяғына дейін болуына бай-ты жүр-ді.Ол күніне 2-3 рет жүрг-ді. Оның мақсаты: жедел түрде жұқпаның қоздырғышын жою.

2)Қортынды зар-у- пациент ауруханадан шыққанда, өлімге шалдыққанда бір рет қана жүр-ді. Оның мақсаты: жұқпаның қозд-тарын толығымен жою.

Зарар-дың 3 түрі бар:

Дезинфекция д/з адамзатты және жануар-ды қоршаған ортадағы жұқпалы ауру-дың қозд-тарын жоюға бағытталған шара-р. Дезинсекция д/з ауруды тудыратын тасымалдайтын насикомдарды, жұқпалы инвазивті ауру-ның тасушы-ы болатын буынаяқты-ды жою. Деротизация жұқпалы ауру-дың тасушылары болатын кеміргіштерді жою.

Зарар-у тәсілдерінің 3 түрі бар

1)механикалық

2)физикалық

3)химиялық

1. Механикалық зар-у түріне бөлмелерді жуып тазалау, сыпыру, қағу кіреді. Механ-лық зарар-ру микроб-дан толық айырылу үшін жеткіліксіз.

2. Физикалық түрі қайнату, бумен, ыстық ауамен және ультра күлгін сәулелерімен өңдеу болып табылады.

3. Химиялық түрі жұқпалы аурулардың қоздырғышын өлтіруге хим-лық заттарды қолдану. зарар-да қолд-латын негізгі химия-қ әдіс-р: хлорлы әк, хлорамин, кальций гипохлорид, формалин, фенол, лизол, сода, спирт, йод.

11. Жүрек тамыр жүйесінің қызметі бұзылған кездегі көріністер: ауырсыну, шекті ісінулер(асцид), Ққ-ның жоғарлауы және төмендеуі естен тану.

Ауырсыну-кеуденің сол жақ 4 қабырға тұсының ауырсынуы (сыздап, шаншып, қысып ауырады) ол сол қолға,сол иыққа,сол жауырынға беріледі.

Шекті ісінулер-ісіктер ткань аралық қуыстарда сұйықтық жиналуынан болады.Ал сұйықтықтар жүрек бұлшық етінің әлсіреу себебінен болады.Ісіктер аяқта болады.

Естен тану-ми клеткаларына қан жетіспеушілігінен болатын жағдай қатты қорқу,шаршау,қан аздық,қанау.Естен тану жедел қан тапшылығында (обмороқ, шок, колапс) байқалады.

Обморок дег-з – жедел қан тамыр тапшылығының жеңіл түрі. Қысқа мерзімде естен тану.

Коллапс – жедел қан тамыр тапшылығының ауыр түрі. Бұл кезде күре тамыры-ң қысымы төмендейді.

Шок- жедел қан тамыр тапшылығының өте ауыр түрі.

Қан қысымы-жүректің жиырылып, босаған кезіндегі қан тамырлары қабырғасындағы қан қысымы. Оны сау адамның да жүрек қан тамыры жүйесінің күйін бағалау мақсатында өлшейді. Қан қысымы жүректің қан шығару мөлшеріне,қанның ағуына жалпы шеткі қан тамырларының қарсылығына байланысты.Қан қысымы систола(ең көп),диастола(ең аз) және пульсті болып бөлінеді. Жүрек тамыр жүйесінің қызметі бұзылған кезде жүрек қағуы-ң жиілеуі (тахикардия), соғу ырғағының бұзылуы (аритмия) байқалады.