2. Шығармашылық іс-әрекетінің дамыту ерекшелігі

Шығармашылық жұмыс - адам қызметінің жемісі, ол материалдық және рухани игіліктердің саналы жаңа көрінісі.

Адам шығармашылық жұмыспен шұғылданған кезде оның бойындағы барлық рухани күштер іске қосылады, таным, түйсік, пайымдау, оқу мен практика кезінде жинақталған шеберліктеріғ, әсіресе, қиял арқылы ойлау процесі шығармышылық жұмыста өз нәтижесін береді.

Техникалық шығармашылық – бұл тиімді әрі жаңашыл техникалық нысандарды жасау, сол арқылы оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытып, оқу мен тәрбиелеудің белгілі бір мақсатты көздеген құралы.

Кәсіптік мектеп оқушыларының техникалық шығармашылығының нәтижелері – жеке тұлғаның саналы шығармашылық жұмыстарының кешенді сипаты болып, оны дамытудың негізгі жолдары:

• ойлау белсенділігі;

• практикалық жұмыстарды орындауда білім мен икемділікті шыңдауға апаратын жол;

• міндеттерді өздігінен шеше алуға;

• еңбексүйгіштік қабілетін дамытуға;

• өнертапқыштық қасиетін қалыптастырады.

Оқушылар мен өндірістік оқыту шебері, үйірме жетекшілеріне әрбір оқушының творчестволық мүмкіндігінің деңгейін анықтайтын мынадай көрсеткіш келтіріледі:

I – деңгей. Оқушылар техникалық құжат бойынша сызбаларға аздаған өзгерістер енгізу арқылы деталдар орнын өзгертіп бұйым дайындай алады.

II – деңгей. Техникалық құжат бойынша сызбаларға өзінше өзгерту жасап, құрастыруды жетілдіріп, өнім жасай алады.

III – деңгей. Өнімді оқушылар технологиялық процестерді түпнұсқасын сақтай отырып, жетілдіре алады.

IV – деңгей. Оқушы өз жетекшісінің ұсынысы бойынша технологиялық процестерді өзі құрастырып, өнім дайындай алады.

V – деңгей. Оқушы өздігінен бұйым сызбаларын негіздеп, идечларын өнертапқыштық жолмен жүзеге асыруға мүмкіндігі бар.

Техникалық шығармашылық түрлері:

• өнертапқыштар бригадасы;

• техникалық үйірме;

• шығармашылық тапсырма;

• оқушылар конструкторлық бюросы;

• бітіру алдындағы өндірістік практика;

• ғылыми жетістіктер көрмесіне топ саяхат.

Кәсіптік мектеп оқушыларының шығармашылық қабілетін қалыптастыру әдістері.

Инженер – педагогтық кәсіптік мектеп оқушыларының техникалық шығармашылық қабілетін қалыптастыру әдістері мына бағыттарда жүргізілуі тиіс:

1. Кәсіби оқуға алғашқы кіріскен күннен бастап шығармашылық жұмысқа қызығушылығын арттыру;

2. Олардың бойында өз ісіне деген берік сенімділік қалыптастыру;

3. Жаңа ақпарат көздерін тауып, ғылым негіздерін өз бетінше жүйелі жинауға үйрету.

4. Жеке тұлғалық шығармашылық белсенділігінің көзін ашу, одан нәр алуға баулу.

5. Жаңа технологиялық тәсілдерді игерген сайын,шебер оқушы қабілетін лайық жаңа шеберлік көкдиегіне қарай бағыттау ізденіске жетелеу;

6. Жағдаяттық қиындықтарды отбасымен бірлесіп шешу ( материалдар, құралдар, қаражат көздері, уақыт т.б.)

7. Әрбір жұмыста я өнімде жатпай тұрған бөлшекті я технологиялық процесті жете білу, аңғару, оны өзінше ой елегінен өткізу;

8. Техникалық үйірмелердің конструкторлық қызметінде ой бөлісу, пікір алысу, жобасын дәлелдеу;

9. Оқушыларды сыни ойлауға үйрету, кез – келген бұйымды жетілдіру мүмкіндігі бар екенін ұғындыру, өз кәсіби білім кеңістігін, кәсіби шеберлік деңгейіне жеткізіп, өнертапқыштық жолында өз ізденісін түпкі нәтижеге дейін апару қасиетін қалыптастыру.

Жеке демек, тұлғаның саналық қасиеттері оны белгілі кәсіп саласы аймағындағы қызметінде айқындалып, ашыла түседі. Мысалы:радиоэлектоника аспаптарын (РЭА) жөндеуші шебердің бойына тән өзіндік кәсіби қасиеттері: тұрақтылық, жинақылық, ізденімпаздық, дәл анықтай білу, білім тереңдігі, хабардарлығы т.б. Ал, инженер – педагогика тән сапалы кәсіби қасиеттер: шыншылдық, әділдік, талап ете білушілік, адамгершілік, ұстамдылық, жұртпен тіл таба білушілік т.б. Әрбір сөз соңында айтарымыз жеке тұлға белгілі бір техникалық үйірмелерге қатысып, өз идеяларын жүзеге асыру үшін, ұдайы ізденісте, өз білім қорын танымдық қабілетін ақпарат көдері арқылы үнемі толықтырып отырғандағы кәсіби шеберлік шыңына жете алады.