42. Шудан қорғанудың жеке бас қорғаныс құралдары.

Шу - инфрадыбыс, ультрадыбыс, діріл, қатты заттар, газдар және сұйықтың механикалық тербелісі болып табылады.

Шу – сонымен қоса басқа да жағымсыз өндірістік, мысалы шаң, жоғары температура, газды бөліністер сияқты факторлармен бірге туындайды. Осы сәйкес факторлар (температура), шудан қорғанудың жеке қорғаныс құралын қолдануды қиындатып жібереді. Земберскийдің зерттеулері бойынша, бір жылдағы есту мүшесінің зақымдалуынан тіркелгені 50-60 %, ал оған қоса аурулар 75 %-дан асып кетеді екен.

Шудан қорғау әдістері. Шудың шығу көзінің сипаттамасына байланысты шудан ұжымдық қорғау және жеке қорғау құралдары таңдап алынады. Ұжымдық қорғау құралдарын таңдау акустикалық есеп негізінде жүргізіледі. Мақсаты - шудың нақты деңгейін анықтау және шудың деңгейін мүмкіндік мөлшеріне дейін төмендету. Шудың шығу көзінің орналасқан жеріне байланысты акустикалық есеп жүргізіледі: оның ашық кеңістікте немесе бөлмеде орналасуында.

Жеке қорғаныс құралдарын қолдану ұжымдық және басқа қорғаныс құралдары шудың шектік деңгейін азайтуға мүмкіндік етпеген жағдайда қолданады. Жеке қорғаныс құралдары қабылданатын дыбыс деңгейін 10-45 дБ дейін төмеңдетуге мүмкіндік береді, әсіресе адам үшін аса қауіпті жоғары жиіліктегі шуды елеулі азайтады.

Шудан дербес қорғану құралдары: тығындар, құлақ жапқыштар, каска.

Шудан жеке қорғаныс құралдары құлақты жауып тұратын шуға қарсы құлаққаптарға, шуға қарсы ішпектерге, шуға қарсы дулығаларға және дулығалы қалпақтарға және шу костюмдеріне бөлінеді.

Жеке қорғау құралдарын жабдықтың құрылымы, өндiрiстiк процестердi ұйымдастырумен, архитектуралық-жоспарлау шешiмдермен және ұжымдық қорғау құралдарымен жұмыстың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ете алмаған жағдайда қолданылды. Мысалы, шуға қарсы құлақшын тек дизелшілерге беріледі.

.

Шуға қарсы қолданылатын заттарға қойылатын бірқатар талаптар бар, олар шудың әсерін төмендетіп, қолдануға ыңғайлы болу керек. «Шудан жеке қорғаныс заттары. Гигиеналық талаптар» ГОСТ 15.7.62-70 олардың нәтижелігін бағалау, шуға қарсы заттар немесе әдістерді таңдау, талаптар жазылған.

Жеке қорғаныс заттарын қолдану кезінде белгілі бір деңгейде ыңғайсыздық болуы мүмкін, сондықтан жұмысшылар үйрену үшін белгілі бір уақыт қажет. Ішкі және ортаңғы құлақ, бет терісімен бастың қабынбалы   аурулары кезінде шудан қорғанатын қорғаныс заттарын қолдануға жол берілмейді.

Шуға қарсы қолданылатын жеке қорғаныс заттары келесі үш топтарға бөлінеді: Наушниктер; Тығындар; Шлемдер.Шуға қарсы құлаққап. Ерекше жоғары шудың дәрежесіндегі шарттарда, аэродромдар, тау кен өнеркәсібінде, кемелердің машиналық бөлімшелерінде қолдануға ұсынылады.

Айырықша ерекшеліктері: шудың экстрималдық жоғарғы дәрежесінен есту мүшесін қорғау үшін арнайы жасалған. Олардың шуға қарсы тиімділігі 35 дБ тұрады. Құлаққап биiк, орташа және аласа жиiлiктердiң шуларынан сенiмдi қорғауларды қамтамасыз етедi. Жақтаулардың доғасы алдын ала мықты, тот баспайтын болаттан жасалғандықтан, қоршаған ортаның температурасына тәуелсіз ОПТИМ III құлаққаптары басқа тығыз орықтырылып тұруды қамтамасыз етеді. Бұл шуылдан қорғау қауіпсіздігінің барлық ауысым уақытындағы қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Стандаррты жақтаулы модельдері де шығарылады (H540A-411-SV), каскаға қыстырылатын ілмектерімен (H540P3E413-SV — құлақшындарға арналған слоттар болатын ресейлiк және батыс қалпақтарының көпшiлiгiне ұқсас) және желкелік жақтауымен (H540B-412-SV).