3. Екі топты салыстыру. Стюдент критерийі.

Тандаманы көлемі аз шамада болса, қалыпты таралған кезделсоқ шамалардың екі бас орташасың салыстыру үшін Стьюдент критерииің қолданады

Тандама бақлауыың нәтижесі бойынша таңдама орташалар Х_в,У_в және дисперсия бағаларың анықталады,сонан кейін t эксперименталдық мәнін формула арқылы есептейміз.

t_экс =

n_x, n_у -X,және У шамалардың тандама көлемдері

t_экс шыққан мәннің t қауапті (Р₁ t)

Стьюдент таралуымен салыстырамыз f = n_x + nу -2

Р айқындылық деңгейі = 0,05

Егер t _экс < t_қау - Н_о қабылдаймыз

Егер t_экс >t_қау - Н_о қабылдамаймыз

№ 50 билет

1. Медициналық-биологиялық зерттеулерді жоспарлау және жүргізу.

Эксперименттің негізгі мақсаты

• Дерттердің туу заңдылығын және оның даму механизімінің дамуын анықтау

• Емдеу мен сақтандырудың жаңа әдістерін даярлау және тексеру

Медицина – биологиялық эксперименттің негізгі функциялары

• Жаңа ғылыми мәліметтерді алу жолы болып табылады

• Бір-біріне ұқсас мәліметтер тобынан, жалпы ұқсастығын көрсететін әдіс болады

• Жорамалдарды және теорияларды олардың шындық критерийімен тексеру жолы болып табылады

• Тәжірибелік клиникада дерттерді емдеу және анықтау жаңа әдістерін қолданылуына салыстырмалы кепілдік береді

Эксперименттердің түрлері:

• Кенет эксперименті

• Созылмалы эксперименті

Медицина- биологиялық эксперименттің кезеңдері

• І кезең – жұмыс жорамалдарын құрастыру

• ІІ кезең зерттеудің мақсатын және жоспарын анықтау

• ІІІ кезең – нақты әдісті таңдау

• ІҮ кезең - тікелей экспериментті өткізу

• Ү кезең – экспериментті тіркеу және мәліметтерді талдау

• ҮІ кезең – талдау және қорытынды

Статистикалық әдістер:

• Параметриялық әдістер- эксперименттің сандық жағын сипаттау

• Параметриядан тыс- эксперименттің сапалық жағын сипаттайтын әдіс

Медицина-биологиялық зерттеуде қолданылатын статистикалық пакеттер Соңғы кезде мәліметтерді өңдеуде өте кең түрде “Statisticaforwindows” статистикалық пакеттер қолданылады.

“Statistica” пакетінің ерекшелігі:

• функциональдық алгаритімінің көптігі

• Алдын-ала дайындалған міндеттер (230>)

• Ғылыми зерттеуге мәліметтерді талдауды өткізу

• қолжетерлігі

“Statistica” пакетінің кемшілігі:

• Эксперименттің жоспарлау әдісінің жоқтығы

• сапалық бақылау әдістерінің графикалық бейнелеуінің жоктығы

2 . Цензурирленген деректер.Тiрi қалу зерттеулерiндегi толық емес мәлiметтер цензурирленген деп аталады. Егер бақылаудың басталған уақыты белгiлi болса, цензурирленген емделушiлерi туралы мәлiметтер белгiлi оңнан солға, бiрақ қашан пайда болғаны белгісіз. Егер пациент зерттеу басталғанға дейiн аурудан азап шексе, онда бiз емделушi сол жағында цензурирленген мәлiметтердi ала аламыз- зерттеу уақытында өлдi немесе шығып қалды немесе екi жақтан да цензурирленген мәлiметтер.

Цензурирлену термині Hald жұмысында 1949 алғаш пайдаланылған болатын.

Цензурирленген деректер белгiлi оқиғаны басталғанға дейiнгі уақытын зерттейдi және шектелген уақытта зерттейді. Цензурирленген бақылаулар облыстардың көпшiлiгiнде ұшырасады. Мысалы, бiз әлеуметтiк ғылымдарда некенің ұзақтығын зерттей аламыз. Некелердің бiр бөлiгi бұл ретте бақылаудың аяғында мүмкiн құлайды, ал қалған бөлiгі - жоқ.