Państwo a partie polityczne I grupy nacisku Partie polityczne

Partia polityczna to organizacja społeczna, która rywalizując bądź współdziałają z innymi takimi organizacjami dąży do zdobycia lub utrzymania władzy, w celu realizacji swojego programu politycznego.

W państwie partia polityczna spełnia określone funkcje:

- pośredniczy między społeczeństwem a państwem, lecz w tym zakresie nie ma ona wyłączności, gdyż taka funkcję pełnia także inne podmioty Np. grupy nacisku.

Jednak od ponad wieku partie są głównym pośrednikiem i jednocześnie stanowią element systemu demokratycznego. Pośrednictwo miedzy państwem a obywatelami polega na:

* reprezentowaniu interesów grup społecznych,

• oddziaływaniu na społeczeństwo.

• funkcja wyborcza – polega na podejmowaniu różnych działań, które maja przynieść sukces wyborczy.

• funkcja kierowania państwem – tą funkcję urzeczywistnia partia, która samodzielnie bądź w koalicji wygrała wybory. Partie polityczne przegrane w wyborach tzw. opozycyjne stanowią temat do dyskusji czy biorą one udział w funkcji rządzenia.

We współczesnych państwach wytworzyło się wiele partii politycznych, co skłoniło do kwalifikacji partii. Najprzydatniejsze to:

• według kryterium ideologicznego takie jak

• komunistyczne, socjalistyczne, socjaldemokratyczne, chadeckie, liberalne, skrajnie prawicowe.

  • według kryterium organizacyjnego takie jak

• masowe, kadrowe

  • według podziału kompetencji w strukturze partii rozróżnia się

• partie scentralizowane , partie zdecentralizowane

  • według sposobu powoływania władz partyjnych wyróżniamy

• demokratyczne i niedemokratyczne

  • według kryterium typu kierownictwa partyjnego

• z kierownictwem jednoosobowym i kolegialnym.

Partie polityczne przed wiekiem XX były zaledwie tolerowane ta postać rzeczy zmieniła się po I i po II wojnie światowej gdzie partie postrzegane zostały jako konieczny element instytucjonalnej struktury państwa gdyż parlamenty, wybory i inne mechanizmy obsadzania stanowisk publicznych jak i demokratyczne procedury podejmowania politycznych decyzji nie mogą w praktyce funkcjonować bez udziału partii.

System partyjny to ogól legalnie istniejących w danym państwie partii politycznych oraz układ stosunków między nimi, a także między nimi a państwem, kształtujący się w toku rywalizacji albo współdziałania w walce o zdobycie władzy państwowej lub jej sprawowanie.

Zgodnie z definicją na system partyjny składają się wyłącznie legalnie istniejące partie polityczne. Na kształt tego systemu maja wpływ czynniki:

• forma państwa

• grupy nacisku

• struktura społeczna

• zasobność gospodarcza

• tradycja i kultura polityczna

• itp.

Do funkcji systemów partyjnych należą:

• tworzenie legalnego forum walki partii politycznych o władze państwową,

• możliwość organizowania wyborów,

• formowanie ośrodków władzy i wyłanianie ekip rządzących,

• integracja i aktywizacja polityczna społeczeństwa,

• kształtowanie opinii społecznej i kultury politycznej.

Systemy par tyje także kwalifikowane są następująco:

• jednopartyjne

• dwupartyjne,

• wielopartyjne.