156 Р. К. Шәехова

де»; Җ. Тәрҗеманов. «Якын дус»; Ш. Галиев. «Туган тел»;

Н. Баян «Яз»; Ш. Маннур. «Кояш, чык, чык!»; Р. Корбан.

«Бәйрәм бүген»; Р. Миңнуллин. «Нәүрүз»; З. Туфайлова. «Ту-

кай абый».

Өстәмә әдәбият

Шигърият: Г. Гыйльманов. «Чишмәгә бардык»; Ә. Ери-

кәй. «Чисталык сөябез»; В. Хәйруллина. «Шифа чәе»;

Д. Гарифуллин. «Үстем»; И. Иксанова. «Иртә»; Н. Мадьяров.

«Әниемә булышам»; Р. Фәйзуллин. «Миләш»; Л. Шәех.

«Безнең ишегалдында»; Р. Корбан. «Ныграк авыртыр иде»;

Ф. Зыятдинова. «Татарча белмәүче кәҗәләр»; Ш. Җиһангирова.

«Кем хаклы?»; М. Ногман. «Кыш килде»; Р. Миңнуллин.

«Почмакта торам»; Г. Зәйнашева. «Әбиемне яратам», «Сабан

туе»; Г. Морат. «Туган тел»; М. Фәйзуллина. «Бал корты».

Чәчмә әсәрләр. Әдәби әкиятләр: Ә. Бикчәнтәева. «Өстәл

янында»; Н. Кәримова. «Кое чыпчыгы»; Р. Мингалим. «Дөресе

аның шулай…»; В. Монасыйпов. «Шифалы табиблар»;

Г. Таһирова. «Кечкенә миләш»; Г. Мөхәммәтшин. «Гап-гади

Инсаф»; Т. Әйди. «Дачада».

Нәфис-нәфасәти үсеш

«Иҗади сәнгать» белем бирү өлкәсе

«Иҗади сәнгать» белем бирү өлкәсе эчтәлеге балалар-

да әйләнә-тирәдәге матурлыкка кызыксыну уятуны һәм үз-

үзләрен күрсәтү ихтыяҗларын канәгатьләндерүне форма-

лаштыру максатларын тормышка ашыруга юнәлтелә һәм

белем бирү бурычларын билгели.

Нәтиҗәле эшчәнлек төрләрен үстерү

Рәсем ясау

Милли орнамент элементлары белән таныштыруны дәвам

итү. Чәчәк-үсемлек мотивларын (кыр, болын, бакча); паль-

Төбәкнең мәктәпкәчә белем бирү программасы 157

метт һәм ярымпальметт, лотоссыман, яфраклар һ. б. мотивлар-

ны карау. Балаларның игътибарын композиция үзенчәлегенә

(симметрик һәм симметрик булмаган), шул ук вакытта төрле

чәчәкләр мотивы кулланылган чәчәк бәйләменә юнәлтү.

Балаларны декоратив эшчәнлеккә тарту: вертикаль сабакка

карата бизәкнең ике ягы да бертөрле булган симметрик чәчәк

бәйләмен ясау ысулын күрсәтү.

Декоратив рәсем буенча алган белем һәм күнекмәләрне өс,

баш, аяк киемнәрендә (түбәтәй, алъяпкыч, читек һ. б.), көнкүреш

әйберләрендә (сөлге, орчык һ. б.) иҗади кулланудагы милли ор-

намент элементларын төрләндерергә булышу.

Балаларны татар гамәли сәнгатенең үрнәкләре буенча

күмәк эшләр башкарырга өйрәтү. Уртак эшнең эчтәлеге буен-

ча уртак фикергә килергә ярдәм итү.

Яңа төсләр (шәмәхә) һәм төсмерләр (куе шәмәхә, аксыл

шәмәхә) белән таныштыру. Яңа төсмерләр табу өчен, төсләрне

кушарга өйрәтү. Төсләр кушылмасын мөстәкыйль сайларга

күнектерү.

Рәсемнәрдә көнкүреш предметларын, татар халык әки-

ятләре персонажларын чагылдыра белүне камилләштерү. Ба-

лаларда Г. Тукай, А. Алиш әкиятләре («Сертотмас үрдәк»,

«Кем көчле?», «Шүрәле», «Кәҗә белән Сарык») буенча сюжет-

лы композицияләр иҗат итәргә теләк тудыру.

Туган шәһәр (авыл) тормышында булган истәлекле вакый-

галарны рәсемдә чагылдыруларын хуплау. Рәсемнәрне бала-

лар белән бергәләп карау һәм ясалган рәсем буенча сөйләргә

теләк уяту. Балаларның иҗади активлыклары үсешенә ярдәм

итү.

Әвәләү

Әвәләүгә карата кызыксыну үстерүне дәвам итү; балчык-

тан (камыр, пластилиннан) әвәли белүне камилләштерү.

Актүбә һәм Шәмәрдән уенчыкларына карап әвәләү, алар-

ның характерлы үзенчәлекләрен бирә белү күнекмәләрен

үстерү.