7.Real методологиясының негіздері

Жасалатын жүйені сипаттау үшін Real методологиясында мынадай модельдер қолданылады:

Жүйеге қойылатын талаптар моделі:

• Сипаттаушы модель – жүйеге қойылатын кейбір талаптарды тексттілік түрде сипаттайды.

• Қолданылу жағдайларының моделі – қоршаған ортаның жүйеге қоятын талаптарын сипаттайды, яғни жүйе нені және кім үшін жасауы тиіс? Деген сұраққа жауап береді.

• Функционалдық модель – қолданылу жағдайлары мен функцияларының ішкі функцияларға бөлінуін сипаттайды. Жүйенің функциялары ішкі функциялары көмегімен қалай жүзеге асырылуы иіс? Сұрағына жауап береді.

Динамикалық модель:

• Объектілер моделі – жүйе объектілерінің рөлдерін сипаттайды және функцияларын орындау кезінде қандай объектілер өзара жұмыс жасайды? сұрағына жауап береді.

• Өзара жұмыс жасау моделі – жүйенің объектілерін өзара және қолданушылармен жұмыс жасау (взаимодействие) сценарийлерді сипаттайды, яғни жүйе функцияларын орындау үшін объектілер бір-бірімен қалай жұмыс жасайды(әрекет етеді)? сұрағына жауап береді.

• Тәртіп моделі(поведение) – жүйе объектілері тәртіптерінің алгоритмдерін сипаттайды, яғни жүйе функцияларын жүзеге асыру үшін әрбір объект өзін-өзі қалай ұстауы тиіс? сұрағына жауап береді.

Статистикалық модель:

• Класстар моделі – жүйенің ішкі құрылымын және онда қолданылатын деректер құрылымдарын сипаттайды, яғни жүйенің ішкі құрылымы қандай болуы тиіс? сұрағына жауап береді.

Real методологиясында моделдердің байланыстылығына, бірнеше немесе бір модел ішінде көрсетілген жоба жөніндегі ақпарат тұтастығын бақылауға көп көңіл бөлінеді.

• Талаптар моделі

Real методологиясында жүйемен жұмыс істеу тапсырыс берушінің алғашқы талаптарынан тұратын сипаттаушы моделді құрудан басталады. Мұндай талаптар болуы мүмкін. Сипаттаушы модель Real методологиясында кәдімші текст түрінде сақталып басқа моделдермен байланысты болмайды. Бұл модель функционалды емес талаптардың қорытындылау спецификацияларын жасау үшін де қолданылады.

Тапсырыс берушінің талаптары негізінде қолдану жағдайлары мен функциялар моделі көмегімен сипатталатын жүйеге қойылатын фукционалды талаптардың толық тізімі жасалады. Жүйеге сәйкес техникалық тапсырмалардың қорытынды түрі тапсырыс берушінің талаптарына сәйкес. Real методологиясының талаптар моделі бойынша генерацияланады.

Real методологиясындағы қолданылу жағдайларының моделі жүйенің қоршаған ортамен байланысын сипаттау үшін арналған. Оның терминдері көмегімен жүйенің барлық қолданушылары, сонымен қатар осы қолданушыларға сәйкес ерекшеленетін барлық фунциялар(қолданылу жағдайлары) сипаттайды.

Функционалдық модель жүйенің әрі қарай декомпазициялануы үшін арналған. Ол тамырлары қолдану жағдайлары болатын функциялар ағаштардың жиынтығынан тұрады. Ағаштар екі әр түрлі түйіндерден құралуы мүмкін функциялардың өздерінен бұрын сипатталған функцияланы қолдану.

Real методологиясындағы қолдану жағдайларының моделі UML методологиясының аттас моделінің ішкі жиыны болып табылатынын атап кеткен жөн. Real методологиясының құрамына енбеген мүмкіндіктер Real методологиясындағы фукциялар моделінің көмегімен орындалады.

Динамикалық модел

Бұл модел жүйенің өзін-өзі ұстау тәртібі(поведение системы) – оның түрлі компоненттерінің арасындағы өзара әрекет етуін, жүйенің қоршаған ортамен өзара әрекет етуін және сол компоненттердің өзін-өзі ұстау тәртібін сипаттайды. Бастапқы кезеңдерде екі стратегияның бірін ұстануға болады. Біріншісі алдымен жүйенің класстарын спецификациялау, сосын объектілермен өзара әрекет ету сценарийлерін спецификациялау.

Объектілер моделінің негізгі міндеті – жүйе класстарының экзмеплярлары орындайтын түрлі рөлдерді сипаттау. Real фукционалдық моделінің әрбір функциясына объектілер диаграммасын сәйкестендіруге болады. Оның міндеті – берілген функцияны жүзеге асыру кезінде қолданылатын объектілердің типтік конфигурациясын, сонымен қатар олардың арасындағы байланыстарды сипаттау. Объектіге бейімделген тұрғыда қарастырғанда жүйенің функцияларының орындалуы бірнеше объектілердің бірлескен әрекеті ретінде жүзеге асырылады. Олардың негізгі элементтері ретінде объект-рөлдер және олардың арасындағы қатынастар алынады.

Өзін-өзі ұстау моделі (поведенческая модель) жүйені құрайтын класстардың өзін-өзі ұстау моделін кеңейтілген шектік автомат көмегімен сипаттайды және Real методологиясында екі нотациямен көрсетіледі: STD және STL стилінде. Нақтырақ қарастырсақ, өзін-өзі ұстау моделі жүйеде орындалатын процесстерді жағдай, оқиға, әрекет терминдері көмегімен анықтайды.

Статикалық модел:

Жүйенің негізгі сценарийлері жасалып болған соң, олардың қатысушылары – объектілердің спецификацияларын анықтауға, яғни кластар моделін құруға көшуге болады. Бұл класстар моделі программалық қамсыздандыруды жасаудың толыық процесі бойында құрылады.

Real методологиясындағы класстар моделінде мынадай негіздер болуы мүмкін:

Класс – біртекті объектілер тобының сипаттамасы

Шаблон – параметр мәндерін қою арқылы кәдімгі классты алуға болатын параметрленген класс.

Интерфейс – класстардың өзара әрекет ету ережелерінің сипаттамасы.

Бейнелеу – SQL тілінің VIEW конструкциясының аналогы.