Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Textologia_ShPORA.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
368.64 Кб
Скачать

1.Т. Як навука. Яе прадмет і задачы. Роля т. У рэд.-выд.Працы.

Тэксталогія – філ.дыспыпліна, галіна выд.дзейнасці, якая рэалізуецца з мэтай пошуку, крытычнай праверкі, далейшага даследавання, інтэрпрэтацыі і распаўсюджвання ў грамадстве навуковавызначаных тэкстаў фальклора, пісьменства, класічнай маст.літ-ры, аднаўлення і апісання гісторыі іх стварэння, выдання, функцыянавання ў славеснасці альбо літ-ры.

Назвы, якія сінанімічны тэксталогіі, эдыцыйная філалогія, ці філалагічная крытыка.

Асн.праблемы тэксталагічнага аналіза звязаны з працэсамі паслядоўнай змены выданняў, якія адлюстроўваюць аўтарскую спадчыну.

Аб’ектамі даследавання Т. з’яўляюцца: 1) творчы шлях аўтара 2) гісторыя стварэння яго твораў 3) узаемасувязь розных крыніц тэксту 4) задачы і метады навуковага аналізу тэксту як гісторыка-літаратурнай з’явы культуры.

Канчатковая мэта тэкстолага – устанаўленне праўдзівага аўтарскага тэксту ў яго апошняй творчай рэдакцыі. Тэксталогія – больш шырокае паняцце, чым гісторыя тэксту.

Спецыфіка тэксталогіі як спец. гісторыка-літаратурнай нав-ай дысцыпліны засноўваецца на метадах параўнальнага гісторыка-культурнага аналізу; усёй сукупнасці фактаў, гісторыі, задумы і напісання класічнага твора; яго выданняў альбо публікацый; працы аўтара, рэдактара, іншых асоб над тэкстам гэтага твора; высвятленне аўтарскага тэксту і тэксту, які адлюстроўвае ўмяшальна-рэдактарскія, карэктарскія, тэхнічныя, выпадковыя памылкі друку.

Рэдакцыя. Выданне тэксту літаратурнага твора (навуковая эдиция) з'яўляецца найважным прыкладным ужываннем Т. З гэтым звязана серыя праблем: выбар тэксту, адбор твораў, іх размяшчэнне, фармаванне даведачнага апарата (суправаджальныя артыкулы, каментары, паказальнікі і т. п.). Рашэнне гэтых пытанняў залежыць ад тыпу выдання, абумоўленага яго прызначэннем. Вышэйшы тып навуковага выдання - акадэмічнае выданне - характарызуецца: 1) дакладнасцю тэксту, усталяванага навукова; 2) поўнасцю складу і поўным зборам рэдакцый і варыянтаў; 3) навуковым каментаром, якія абагульняе вынікі даследавання тэкстаў і змяшчае звесткі пра крыніцы, наяўнасці рэдакцый, абгрунтаванні выбару тэксту, атрыбуцый, датовак і інш. прынятых рашэнняў; 4) навукова-даведкавым апаратам, якія забяспечван зручнае карыстанне выданнем для навуковай працы.

Папулярныя выданні перадрукоўваюць тэксты, усталяваныя навукова, але са зменай складу, размяшчэння матэрыялу і арфаграфічнага рэжыму. У апараце выдання толькі ў мінімальнай ступені знаходзіць адлюстраванне навукова-падрыхтоўчая праца, пераважнае развіццё атрымліваюць інш. выгляды каментара - гісторыка-літаратурны, рэальны.

2. Суправаджальныя артыкулы і звесткі пра біяграфію п.

Сопроводительная статья - составная часть аппарата издания, в которой дается характеристика содержания произведения(ий) и/или его автора(ов). Сопроводительные статьи различаются по жанрам, в зависимости от вида издания. 

Среди видов изданий переводной художественной литературы наиболее представительными - собрания сочинений. Именно собрания сочинений обильно оснащены введениями, предисловиями, сопроводительными статьями (вступительными статьями, заключениями, критико-биографическими очерками и т.д.) и различного вида комментариями. Обязательным элементом сопроводительного аппарата собрания сочинений являются вспомогательные указатели, служащие путеводителем по изданию. Частью аппарата являются также краткие прикнижные аннотации, характеризующие состав конкретного тома собрания сочинений.

Однако при наличии сопроводительной статьи в сборнике переводов произведений разных авторов возможно, что она будет содержать не только литературно-биографическую характеристику творчества писателей, но и краткую либо развернутую ретроспективу жизни определенного народа в течение определенного отрезка времени.

Методология подготовки и редактирования сопроводительного аппарата: использование теоретически обоснованных, научных критериев в процессе работы над материалами, формирующими особого рода информационное поле, которое окружает основной текст произведения и находится с этим текстом в активном взаимодействии.

Сопроводительная статья (вступительная статья или послесловие) рассматривает творчество автора/авторов в контексте культуры. Она сообщает о мировоззрении автора, знакомит с его биографией, рассказывает об эволюции творчества, разъясняет его философские, эстетические и идейные истоки.

Итак, авторство сопроводительной статьи издания перевода может принадлежать составителю, специалисту, литературоведу, переводчику, которых издательство привлекает для этой цели. Однако сопроводительная статья (вступительная статья, послесловие) может быть и редакционной, т.е. подготовленной силами сотрудников издательства.

В отечественном книгоиздании сложилась богатейшая традиция составления сопроводительных статей. Чем шире международное признание автора, тем "выше" уровень издания, тем более авторитетные специалисты привлекаются к составлению сопроводительных статей. Часто их пишут крупные ученые, мастера художественного слова, литературоведы и переводчики. 

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]