40.Linux ядросы. Gnu утилиттері. X Window. Желілік қолдау. Интерфейсы dos және Windows.

Linux ядросы : Ядро  ­ бұл операциялық жүйенінің негізгі өзегі. Ол жадының таралуына, процесстерді және құрылғыларды басқаруға жауап береді. Оперативті жадының көп бөлігін компьютерде физикалық орнатумен салыстарғанда қолдау үшін ядро қатаң дискіге парақтың оперативті жадысын орналастыру арқылы ауа беру облысын қолдануға мүмкіндік береді. Linux  ядросы   FAT,  FAT32 қосқанда көптеген файлдық жүйелерді қолдайды. Linux  (ext2fs  и ext3fs) меншікті файлдық жүйелері дискілік кеңістікті оптималды түрде қолдану үшін жасалған.

Linuxр көптеген GNU утилиттерінен тұрады. Оларсыз операциялық жүйемен жұмыс мүмкін болмайтын еді. Linux-тегі қолданушының графикалық интерфейсте Х Window ортасымен көрсетілген әр түрлі терезелік менеджерлер (IeeWM, Window Maker) және КDE,GNOME сияқты графикалық ортадағы қолайлы интерфейс және мультимедиа құрылғыларын қамтамасыз етеді.

 DOS және Windows Интерфейстері : Linux  сұйық кристалды компьютерлерге арналғандықтан, өңдеушілер оны   MS­DOS программасымен біріктіруді қамтамасыз етуді қажет деп тапты. Linux-та  дистрибутив бөлігі ретінде DOS эмуляторы көрсетілген. Ол DOS­қосымшаларды тікелей Linux көмегімен орындауға мүмкіндік береді. Microsoft Windows  программасын жіберу үшін бірнеше шаралар өңделген болатын. Ішіндегі ең танымалы – WINE – Windows API еркін реализациясы. Wine  Wine  сонымен қатар көптеген Linux дистрибутивтеріне кіреді.

Linux еш қиындықсыз DOS және  Windows файлдық жүйелер арасындағы файлдарды тасымалдауды қамтамасыз етеді, олар кейбір баптауларды қажет етсе де, дискідегі сәйкес тарауларға көңіл бөлуге мүмкіндік береді.

41.Linux-тегі процесстер, процесстердің идентификаторлары. Демондар.Ps командасы

Процесс – бұл программалық кодтың және ЭЕМ жадына жүктелген деректердің жиынтығы туралы түсінік. Процесс бұл іске қосылмаған программа (қосымша) немесе команда, себебі қосымша тек бірнеше процесстерді бір уақытта құраалады. Процесс коды дәл сол уақытты орындалуы шарт емес, себебі процесс ұйқы жағдайында болуы мүмкін. Бұл жағдайда мұндай процесс кодының орындалуы тоқтатылады. Процесстің барлығы 3 жағдайы болады:

Жұмыс кезіндегі процесс – сол берілген уақытта мұндай процесс коды орындалады.

Ұйқыдағы процесс – сол берілген уақытта коды қайсыбір оқиға орындалмайынша процесс жүзеге аспайды (клавиатурада батырмалар басылғанша, желіден деректер түскенше және т.б.)

Зомби -процесс –процесстің өзі жоқ, оның коды мен деректері оперативті жадысынан алынған, бірақ процесс кестелеріндегі жазбалар сол немесе басқа себептер бойынша қалады.

Жүйедегі әр процесске сандық идентификаторлар бекітіледі (жеке нөмірлер), олар 1 –ден 65535 –ке дейінгі диапазонда болады (PID – Process Identifier) және туыстық процесс идентификаторлары (PPID – Parent Process Identifier) болады. PID әр түрлі қарау құралдары мен процесстерді басқаруды қолдану арқылы операциялық жүйедегі процесстерді адреске жібере алатын процесс аты болып табылады. PPID қомақты дәрежеде қасиеттері мен мүмкіндіктерін анықтайтын процесстер арасындағы туыстық қатынастарды анықтайды. Программа жұмысына арналған басқа параметрлер “ процесс айналасы” деп аталады. Сондай параметрлердің бірі – басқаратын терминал – барлығы дерлік процесстерді қамтиды. Нақты бір терминалға арналмағн процесстер “демондар” деп аталады (daemons). Қолданушы іске қосқан мұндай процесстер өз жұмысын сеанс соңында аяқтамайды, керісінше жұмысын жалғастырады, себебі олар ағымдағы сеанспен ешқандай байланысы жоқ және автоматты түрде аяқталуы мүмкін. Ереже бойынша демондар арқылы серверлік қызметтер жүзеге асырылады, мысалы осылай баспаға шығару сервері cupsd демон – процесс арқылы жүзеге асырылады, ал журналдау сервері– syslogd арқылы.

Linux –те процесстердің тізімін қарау үшін ps командасы қолданылады.

ps [PID] options – процестер тізімін қарау. ps параметрсіз командасы демондардан басқа ағымдағы сессия кезінде іске қосылған процесстердің бәрін көрсетеді. Options келесі мәндердің бірін немесе олардың комбинацияларын қабылдауы мүмкін:

-A немесе -e – барлық процесстерді көрсетеді

-f –алфавит бойынша сұрыптайды

-w – процесстер сипаттаудың толық жолдарын көрсету.

Егер олар экран ұзындығынан асып кетсе, онда келесі жолға көшіріледі.