3.3 Тәуелсіз қоздырылатын тұрақты ток қозғалтқыштың бұрыштық жылдамдығын реостаттық және импульстік параметрлік тәсілмен реттеу

а) қосу сұлбасы; б) жылдамдықты қуыстылық ε өзгерту арқылы реттегендегі график; в) механикалык сипаттамалар; г) тиристорлық кілттің сұлбасы

3.6-Сурет. Бұрыштық жылдамдықты импульстік тәсілі арқылы ретгеу

Якорь тізбегіне қосылған қосымша кедергі R_қос сұлбаға толық кіргізіледі немесе кілтпен тұйықталады. R_қос қысқа тұйықталған кезде тізбектегі ток және бұрыштық жылдамдық өседі, ал кілт К ажыратылған кезде ток және жылдамдық азаяды. Кілттің коммутациясы периодтық түрде жүзеге асырылады.

Бұрыштық жылдамдықгың орташа мәні жүктеме момент және кілт К-ның ажыратылған және бекітілген ұзақтылықтың қатьгнасына тәуелді, яғни басқару импульстердің қуыстылығына

ε =.

Егер де қозғалтқыштың білігіндегі жүктеме тұрақты кезінде ε өссе, онда бұрыштық жылдамдықта да өседі, ал ε =1 болғанда (кілт К тұрақгы жабылып тұр) қозғалтқыш табиғи сипаттамада жұмыс істейді. ε=0 кезде қозғалтқыш R_қос тұрақты қосылған реостат сипаттамада жұлмыс істейді (кілт К ажыратылып тұрады) ε басқа мәндері кезінде эквивалентті қосымша кедергі былай белгіленеді

R_{қос.экв.} = R_қос (1-ε)

Ал механикалық сипаттамалар мына теңдеумен белгіленеді

ω =

3.4 Тәуелсіз қоздырылатын тұрақты ток қозғалтқыштың якоріне әкелінген кернеуді өзгерту тәсілі арқылы бұрыштық жылдамдықты реттеу

М = КΦI= cопst I = I_ном =соnt; Ф = Ф_ном = соnt

Әртүрлі кернеу мәні кезінде қозғалтқыштың бұрыштық жылдамдығы тең:

(3.1)

Олардьщ қатынасы

(3.2)

Бұдан шығады: кернеу өзгерген кезде реттеулік сипаттамалар бір-біріне параллельді жатады, яғни қаттылықтары бірдей , ол бұрыштық жылдамдықтың салыстырмалы жоғары тұрақтылығын анықтайды (3.7 сурет).

3.7 сурет. Әртүрлі кернеу кезіндегі 3.8 сурет. Г-Қ жүйе бойынша механикалык сипаттамалар қосылған негіздік сұлба

Реттеу диапазоны

(3.3)

Генератор-қозғалтқыш жүйесі

Генератор айналуға АҚ М1 тұрақты жылдамдықпен келтіріледі. ал генератордың және реттелетін қозғалтқыштың қоздыру тізбектері тәуслсіз тұрақты ток көзінен қоректенеді. Қозғалтқыштың якорь тізбегімен генератор-дың якорь тізбегі тікелей қосылады.

Генератордың электр қозғаушы күші

E_г =K_гΦ_г ω_г ,

мұнда