Өзін-өзі тексеруге арналған тест тапсырмалары

1. Атау септіктегі сөзді көрсетіңіз.

А) әкесі;

В) әкесін;

С) әкеден;

Д) әкемен;

Е) әкеме.

2. Барыс септікте тұрған сөзді табыңыз.

А) атамда;

В) ойынның;

С) жорға;

Д) баласына;

Е) қаламмен.

3. Жатыс септіктің сұрағын белгілеңіз.

А) қалай;

В) қашан;

С) қайдан;

Д) қайтіп;

Е) қанша.

4. Табыс септікте тұрған сөзді белгілеңіз.

А) халыққа;

В) халықпен;

С) халықтар;

Д) халықтан;

Е) халқын.

5. Шығыс септікте тұрған сөзді белгілеңіз.

А) үйге;

В) үйден;

С) үймен;

Д) үйдің;

Е) үйлен.

СОӨЖ №4

Тақырып: Су – тіршіліктің нәрі.

Мақсаты: берілген ақпарат туралы өз пікірін айта алу, қолдау, наразылық білдіре алу, ұсыныс жасау сияқты тілдік қатысымның компоненттерін жүзеге асыра отырып, білім алушылардың тілдік құзыреттілігін қалыптастыру.

Су – тіршіліктің нәрі

Су туралы көп айтылып та, жазылып та жүр. Қазіргі таңда су проблемасы – аса өзекті мәселелердің бірі.

Біздің экологияға жауапсыз қарауымыздың нәтижесі қаншама теңіз, тұщы суларды бүлдіріп, өзендер мен көлдердің суын уландырып жатыр. БҰҰ-дың зерттеулеріне қарағанда 2025 жылы дүние жүзі халықтарының үштен екісі су тапшылығынан зардап шегетін көрінеді.

Жер шарындағы судың жалпы көлемі орасан көп – 1,5 миллиард текше километрдей, бірақ мұның 97 пайызы мұхиттарға шоғырланған не ішуге жарамсыз тұзды теңіз суынан тұрады. Демек, су ресурстары көп емес. Планета халықтарының үштен бірі қазірдің өзінде-ақ су тапшылығына ұшырап, таза су тауарға айналып отыр.

Ішкі су қоймаларының ластануы туралы шексіз айта беруге, жаза беруге болады, бірақ дүниежүзілік мұхиттардың ластануы бұдан да қатерлі болып табылады. Мұнай танкерлерінің апатқа ұшырауы ерекше қауіпті. Жауапкершілікпен қарамаудың салдарынан талай теңіз, өзен, көл сулары уланып жатыр. Ал улану, ластану – теңіз, көл құстарының, балықтарының тіршілігіне қауіп төндіріп тұр.

Табиғат-тәңірдің сыйы суды пайдалану, үнемдеу, тазалығын қорғау мәселесі – адамзат алдындағы, халықаралық ұйымдар алдындағы және БҰҰ-дың алдындағы ең маңызды мәселе.

Табиғат-Ананың сыйы – судың да сұрауы бар екенін ұмытпайық. Әр адамның парызы: ұрпақ өсіру, ағаш егу, үй салу. «Бір тал кессең, он тал ек» дейді халық өсиетінде. Ата-бабамыз табиғатты құрметтеген. Қазір біздің елімізде «Жасыл ел» қозғалысы бар. Табиғат – тал бесігің. Сондықтан әрқайсымыз Табиғат-Ананы қорғауға тиіспіз.

Тапсырмаларды орындаңыз:

1) Мәтінді оқып, сұрақтарға жауап беріңіз.

- Қазақстанда қанша өзен-көл бар?

- Қазақстанның өзен, көл, теңіздерінің атауларын білесіз бе?

- Қазақстанда су тапшылығынан зардап шегетін аймақтар бар ма?

- Қазақстанның қай облыстары сулы өлке?

- Қазір Арал теңізінің жағдайы қалай?

- «Судың да сұрауы бар» деген мақалды қалай түсінесіз?

2) Мәтінге жоспар құрып, мазмұнын айтып беріңіз.

3) Мәтін бойынша тест құрастырыңыз.

СӨЖ № 4

1. Қазақстанның өзен-көлдері туралы аңыздар жинаңыз.

2. Жиналған мәліметтерді сұрыптаңыз.

3. Сұрыпталған мәліметтерге жоспар құрыңыз.

4. Тұсаукесер жасаңыз.

5. Табиғат туралы 10-15 мақал-мәтел жазып, оларды жатқа айтып беріңіз.

5-тақырып

Грамматика: Етістіктің түрлері. Болымды, болымсыз етістік. Тұйық етістік. Осы шақ.

Лексика: Ғалам және ғасыр.

Сабақтың мақсаты: Етістіктің түрлерін лексика-грамматикалық тапсырмаларды орындау арқылы пысықтау. Ғаламды дүр сілкіндірген таңғажайып оқиғалар, ғасыр жаңалықтары туралы мәліметтер бере отырып, студенттердің сөздік қорын, ой-өрісін дамыту, дүниетанымын кеңейту.