Сімяон Полацкі (1629-1680 г.Г.)

Самуіл Гаўрылавіч Пятроўскі - Сітняновіч нарадзіўся ў сям'і заможнага шляхціца. Пасля пачатковай адукацыі працягвае вучобу ў Кіева-Магілёўскай калегіі, затым у Віленскай езуіцкай акадэміі -> полацкі Богаяшленскі манастыр.

1) Заўважаны, запрошаны ў Маскву

арганізаваў лацінскую школу

адкрыў Верхную друкарню і падрыхтаваў да друку "Букварь языка словянска смречь начало ученмя

детям, хотяіцмм учмться чтенмю пмсанмй" (дыд.- навучальны матэрыял плюс навучанні, малітвы). $ Сцвярджаў.штомаральныяякасцічалавеказначнакаштоўнейлюбыхматэрыяльныхкаштоўнасцей 3) Спрабаваў распрацаваць адзіныя для ўсіх сялоў і класаў прынцыпы выхавання, што грунтаваліся б на

маральных законах і нормах. Маральнадасканалычалавекгэтапрыхільнікпростыхлюдзей,іхабаронцаізарадчык

Галоўным лічыў выхаванне ў дзяцей пачуцця любові - да бліжняга, да чалавека, прыроды, жыцця.

Цаніў сумленнасць, праўдзівасць.

Памяркоўнасць, разважлівасць. $ ПерадумоваМВ-развіццёрозуму. 5) Прынцып выхавання.

Адпаведнасць слоў справам $ \мкнуўсявызначыцьасноўнызмествыхаванняпаўзростудзяцей Вылучаў111сямігадовыяперыяды

I (0 - 7) - праўдзівасць, руплівасць, акуратнасць.

II (7 -14) - навучанне рамяству.

II (14 - 21) - добры розум, страх божы і прамудрасць.

Адам Ягоравіч Багдановіч (1862 -1940 г.г.)

педагог, этмограф, фалькларыст.

Пісаў аб неабходнасці удасканалення педагагічнай адукацыі, выкарыстання ў сямейным выхаванні традыцый народнай педагогікі. ("Педагогмческне воззренмя белорусского народа"). Галоўны крытэрый народнасці - выхаванне працавітасці. - Супраць фізічных пакаранняў "Калі не паможа кіў, то не паможа і кій".

Змагаўся за дэмакратызацыю народаў адукацыі, усебаковае развіццё асобы. Стварэнне педагогіка-метадычных асноў працэсу навучання на роднай мове.

а) Вырашаў праблему месца і ўзаемаадносін рускай і беларускай моў ("Голас з Беларусі").

б) Задумаў падрыхтаваць вучэбныя кнігі і дапаможнікі для беларускіх дзяцей (чытанка-хрэстаматыя для

пачатковай беларускай школы ў сааўтарстве. Кніга не закончана)

в)ПрацаваўнадскладаннембеларускагабукваралемантараСклаўтолькічарнавыварыянт) Недахопы-дзеціперасталіужывацьбеларускіяадметныясловы - не чуюць пэўных рускіх слоў дома Лічыўштобеларускаямова-настаўнікнарода

- важнае значэнне надаваў прынцыпам і метадам выкладання. Дыдактычныя прынцыпы тлумачыў у духу К.Ушынскага.

Важнаяўмовапаспяховаганавучання-рэалізацыяпрынцыпусвядомасцііакгыўнасцівучняў.

Якуб Колас (К.М.Міцкевіч)1881 -1956

Класік беларускай літаратуры, таленавіты

настаўнік і вучоны.

• У§Вг-арганізаваўваўрочышчыСмалярнякаляСтаўбцоўпрыватнуюнелегальнуюшколу^уч)Гэтаз першыхна Беларусі школ з навучаннем на беларускай мове.У гэтыя гады піша шэрагартыкулаў па пытаннях педагогікі, у якіх адстойваў права беларускага народа навучацца на роднай мове. "Беларускаямоваўказённайшколе".

• Стварыў кнігучытанку для дзяцей "Другое чытанне для дзяцей беларусаў". Характэрна паслядоўнасццадзінствастылю,маляўнічасцьмовы.Складаласяса(Вт.аўтарскагатэксту,разбітана7 раздзелаў.порыгода,пражыццёсялянбеларускагаПалесся,казкі(прыказкіпрымаўкіМатэрыялкнігі адпавядаепедагагічнымпатрабаванням^зрастаескладанасцьсэнсу,зместу,стылюмовьі>

• Якуб Колас сцвярджаў, што сярод дзяцейбеларусаў шмат таленавітых Ён верыў у творчыя сіл ы народа

Янка Купала (Луцэвіч Іван Дамінікавіч) 1882-1942

Паэт, драмтург, настаўнік, выхавльнік.

Напісаўпаэтычнызборнік"Шляхамжыцця",якістаўвяршыннымдасягненнемтагачаснайбеларускай літаратурыУвершахвыразіласяідэясвабодыіабуджэннянацыянальнайсамасвядомасцібеларускага

народаПаэтапяваўнабліжэннесветлыхпераменужыцціуслаўляўбудучынюМаладойБеларусі Прапаведаваўідэінацыянальнайрэвалюцыіякаябдазволіланародустацьгаспадаромсвайголёсу.

Алаіза Сцяпанауна Пашкевіч (1876 -1916)

Вясковая настаўніца, ініцыятар адкрыцця беларускіх школ, аўтар першых беларускіх падручнікаў

• ВажнаезначэнненадаваланавучаннюнароднаймоваУІпадпсеўданімамвыдалакнігудлядзяцей на белорускай мове «Гасцінецдля малыхдзяцей»,потым хрэстаматыю для дзяцей першага года навучання «Першае чытанне для дзетак беларусаў» (беларускі фальклор, прымаўкі загадкі, прыпеўкі, казкі^Вучэбныя кнігі развівалі ўяўленні аб жыцці прыродзе, выхоўвалі любоў да роднага краю.

• ПрымалаўдзелуадкрыццібеларускіхшколуВіленскіміЛідскімуездах

• Адкрылапершыбеларускідзіцячыдом.Арганізавалакурсынастаўнікаў.