- •Прадмет навукі гісторыі дзяржавы і права Беларусі, яе задачы і асаблівасці
- •2. Характарыстыка гісторыяграфіі гісторыі дзяржавы і права Беларусі
- •I. Першыя паведамленні пра Беларусь сустракаюцца ў:
- •3. Паходжанне назвы “Беларусь”
- •5. Ахарактарызуйце дзяржавы-княствы на тэрыторыі старажытнай Беларусі, іх грамадскі і палітычны лад.
- •9. Дайце аналіз дагаворам беларускіх княстваў з Рыгай 1229, 1263 гг.
- •1264 Г., 22 декабря.
- •10. Раскройце прычыны і канцэпцыі ўтварэння вкл. Ахарактарызуйце адміністрацыйна-тэрытарыяльнае ўладкаванне вкл.
- •11. Ахарактарызуйце грамдадскі лад Вялікага княства Літоўскага.
- •Ахарактарызуйце прававое становішча вялікага князя ў вкл.
- •Выкладзіце пра склад, кампетэнцыю і парадак дзейнасці сойма вкл.
- •21. Выкладзіце пра склад, кампетэнцыю і парадак дзейнасці земскага павятовага суда
- •22. Выкладзіце пра склад, кампетэнцыю і парадак дзейнасці падкаморскага суда
- •23. Выкладзіце пра склад, кампетэнцыю і парадак дзейнасці войтаўска-лаўнічага суда
- •24. Склад, кампетэнцыя і парадак дзейнасці копнага суда.
- •25. Аналіз Крэўскай уніі (прычыны заключэння, сутнасць, значэнне, наступствы)
- •26. Гарадзельская ўнія (прычыны заключэння, сутнасць, значэнне, наступствы).
- •30 Абласныя граматы
- •31 Валасныя прывілеі
- •32. Городские грамоты
- •Выкладзіце пра паходжанне, крыніцы і структуру Судзебніка Казіміра IV 1468 г., прааналізуйце яго змест.
- •34. Выкладзіце пра паходжанне, крыніцы, структуру і змест Статута Вялікага княства Літоўскага 1529 г.
- •35. Распавядзіце пра паходжанне, крыніцы, структуру і змест Статута Вялікага княства Літоўскага 1566 года. Параўнайце Статут 1566 г. Са Статутам 1529 г.
- •36 Статут 1588 года
- •37 Государственное (конституционное) право по Статуту 1529 года:
- •Прааналізуйце цывільнае (грамадзянскае) права па Статугах Вялікага княства Літоўскага 1529, 1566, 1588 гг.
- •Выкладзіце пра крымінальнае права па Статутах Вялікага княства Літоўскага 1529, 1566, 1588 гг.
- •Дзяржаўныя злачынства “ ображение маестату гаспадарского»
- •Прааналізуйце працэсуальнае права па Статутах Вялікага княства Лігоўскага 1529, 1566, 1588 гг.
- •Выкладзіце пра паўстанне пад кіраўніцтвам т.Касцюшкі 1794 г.
- •46. Выкладзіце пра сістэматызацыю права ў Расіі ў першай палове XIX ст. Распавядзіце пра праект зводу мясцовых законаў заходніх губерняў
- •Дайце аналіз права Беларусі ў хvіі-хvііі стст.
- •48))) Ахарактарызуйце дзяржаўны і грамадскі лад на Беларусі ў перыяд распаду прыгонніцтва і развіцця капітылістычных адносін (першая палова XIX ст.)
- •49))) Сялянская рэформа 1861г. У Беларусі
- •50))) Вызначыце мясцовыя органы дзяржаўнага кіравання і самакіравання пасля рэформы 1861 г.
- •Ахарактарызуйце земскую рэформу 1864 г. І асаблівасці яе правядзення на Беларусі.
- •2.З’езд гарадскіх выбаршчыкаў
- •3.З’езд абарных ад сельскай грамады
- •Прааналізуйце асноўныя палажэнні Кантытуцыі бсср 1919 г.
- •3 Раздела
- •32 Статьи
- •ОСъезд Советов Белоруссиии, ст. 17 рганы власти и управления ссрб по Конституции 1919 г.
- •2. Прааналізуйце асноўныя напрамкі развіцця права бсср у 1920-х ‑ 1930-х гг.
- •Законодательные акты рсфср, введенные в действие на территории бсср.
- •IЗаконодательные акты, принятые в бсср I.
- •Законодательные акты рсфср, действующие автоматически на территории других советских республик.
- •I Законодательные акты ссср, действующие на территории бсср. V.
- •II Всесоюзный съезд Советов
- •Выкладзіце пра Усебеларускі з’езд Саветаў і дзяржаўна-прававое значэнне яго рашэнняў.
- •Абвяшчэнне сср Літвы і Беларусі.
- •Прааналізуйце асноўныя напрамкі развіцця права бсср у 1920-х ‑ 1930-х гг.
- •65. Ахарактырызуйце развіццё грамадзянскага і грамадзянска-працэсуальнага права бсср у 1920-х ‑ 1930-х гг.
- •66. Распавядзіце пра крымінальнае і крымінальна-працэсуальнае права бсср у 1920-х ‑ 1930-х гг.
- •67. Ахарактырызуйце судовую сістэму бсср у 1920-х ‑ 1930-х гг.
- •68. Палітыка беларусізацыі
- •69. Канстытуцыя бсср 1927 года.
- •Прааналізуйце асноўныя палажэнні Канстытуцыі бсср 1937 г.
- •74 Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкай акупацыі і адбудова дзяржаўнага апарата бсср.
- •Адміністрацыйны падзел
- •Акупацыйныя органы ўлады I самакiравання
- •75 Беларуская дзяржава і права ў пасляваенны перыяд. Змены ў дзяржаўным апараце. Пашырэнне правоў рэспублікі ў канцы 50–х – пачатку 60-х г.Г. Хх ст.
- •Дайце адзнаку дзейнасці вышэйшых органаў дзяржаўнай улады і кіравання бсср у 50-80-я гады.
- •Прааналізуйце дзейнасць бсср на міжнароднай арэне ў 50-80-я гады.
- •Прааналізуйце развіццё права бсср у 50-80-я гады.
- •Дайце адзнаку грамадзянскаму і грамадзянска-працэсуальнаму праву бсср у 50-80-я гады.
- •Дайце адзнаку крымінальнаму і крымінальна-працэсуальнаму праву бсср у 50-80-я гады.
- •Дайце адзнаку зямельнаму праву бсср у 50-80-я гады.
- •Прааналізуйце асноўныя палажэнні Канстытуцыі бсср 1978 г.
- •84) Дайце ацэнку распаду ссср і ўтварэнню снд. Прааналізуйце Дэкларацыю аб дзяржаўным суверэнітэце бсср 27 ліпеня 1990 г.
- •86) Прааналізуйце развіццё права Рэспублікі Беларусь у 1990-х гг.
21. Выкладзіце пра склад, кампетэнцыю і парадак дзейнасці земскага павятовага суда
Земскі павятовы суд - саслоўным суд для шляхты адлучаны і незалежны ад адміністрацыі.
Склад: суддзя, падсудак, пісар.
На павятовым сойміку шляхцічы выбіралі па 4 кандыдатуры на пасаду судзі, падсудка, пісара. Потым вялікі князь зацвярджаў кандыдатуры.
Выбранымі маглі быць толькі ураджэнцы ВКЛ, шляхцічы, землеўладальнікі, якія ведалі права, умелі пісаць, не займалі духоўных і дзяржаўных пасад, валодалі беларускай граматай, ведалі мясцовае права.
Суддзі прызначаліся пажыццёва і ніхто, нават вялікі князь, не мог зволіць іх з пасады. Імзабаранялася сумяшчаць працу з іншай. На першай сесіі новы суддзя публічна прысягаў, што будзе судзіць справядліва, не зважаючы на грамадскае і матэрыяльнае становішча людзей (прысяга суддзі, падсудка і пісара-статут 1588, Р.4, арт. 1).
Сесіі 3 разы ў год – студзень, чэрвень, кастрычнік. Кожная ішла 3-4 тыдні. Судаводства вялося на падставе Вельскага прывілея 1564 г. і усіх трох статутаў. Да канца 17 ст. судаводства вялося на старабеларускай мове, паздней, на польскай мове. Калі на судзе прысутнічалі людзі, што ведалі права, то яны мелі у судовым паседжанні дарачы голас пры вынясенні судовых пастаноў. Кожны, хто быў на судзе, мог сказаць тое, што ведаў па разглядаемай справе.
22. Выкладзіце пра склад, кампетэнцыю і парадак дзейнасці падкаморскага суда
Падкаморскі суд – другі суд адлучаны ад органаў дзяржаўнага кіравання.
Быў створаны гэты суд у 1564 г. Заканадаўча яго дзейнасць была замацавана статутамі 1566 г.
Склад суда:
Падкаморы (суддзя прызначаецца вялікім князем);
Каморнік (памочнік падкамор`я, прызначаў яго падкаморы са згоды мясцовых феадалаў).
Разгляд спраў на месцы межаў землеўладальніка, там жа падкаморы слухаў тлумаченні бакоў, паказанні сведак, разглядаў пісьмовыя доказы, выносіў сваё рашэнне, паказваў на мясцовасці, дзе павінна праходзіць мяжа, вызначаў мяжовыя знакі.
Рашэнні суда падлягалі неадкладнаму выкананню, маглі быць абскарджаны у гаспадарскі або галоўны суд.
У гэтым судзе зямельныя спрэчкі вырашаў падкаморы з удзелам усіх бакоў. Пасада падкаморыя лічылася ганаровай і даходнай, таму што значная частка судовых пошлін, што ўносілі бакі, ішла ў даход суддзі.
23. Выкладзіце пра склад, кампетэнцыю і парадак дзейнасці войтаўска-лаўнічага суда
Гэтаму суду былі падсудныя як крымінальныя, так і грамадзянскія справы. Войтаўска-лаўнічы складаўся з войта, яго намесніка лент-войта і лаўнікаў (засядацеляў), якія выбіраліся мяшчанамі. Дробныя і нязначныя праванарушэнні і спрэчкі сярод мяшчан разглядалі бурмістры, якія прызначаліся аойтамі ці выбіраліся мяшчанамі. Войтаўска-лашнічыя і бурмістраўскія суды ствараліся ў гарадах адразу пасля атрымання горадам граматы на магдэбургскае права. Такія граматы ў 16 ст. мелі ўсе значныя гарады Беларусі.
Выбарны незалежны суд быў прасякнуты задачамі служэння не толькі інтарэсамі дзяржавы, але і правам асобных людзей, задачамі абароны правапарадку нават ад органаў дзяржаўнай улады.
Статут 1588 г. у значнай ступені паставіў дзейнасць мясцовай адміністрацыі пад кантроль суда.
Пераўтварэнне суда з органа абароны дзяржаўных інтарэсаў і правячай вярхушкі ў орган абароны асобнага чалавека прывяло да істотных змен і ў працэсуальным праве, да сцвярджэння новых прынцыпаў: публічнасці, права на ўдзел адваката (пракуратара) у працэсе, спаборніцтва бакоў і зараджэння тэорыі свабоднай ацэнкі доказаў пры захаванні фармалізму працэсу.