- •Практический курс латинского языка
- •Предисловие
- •Методические указания для студентов
- •Вводное занятие
- •Особенности произношения
- •Долгота и краткость слогов
- •Ударение
- •Занятие 1 Глагол. Infinitivus praesentis activi. Praesens indicativi activi. Imperativus глаголов всех четырёх спряжений. Глагольное сказуемое
- •Занятие 2 Существительные 1-го склонения. Praesens indicativi глагола esse. Предлоги. Именное сказуемое. Несогласованное определение.
- •Занятие 3 Личные и возвратное местоимения. Предлоги в качестве прибавок. Прямое дополнение
- •Занятие 4 Существительные 2-го склонения. Прилагательные 1–2-го склонений. Притяжательные местоимения. Три основные функции латинского аблатива
- •Занятие 5 Местоименные прилагательные. Указательные местоимения. Особенности 2-го склонения. Dativus possessivus
- •Занятие 6 Praesens indicativi passivi и infinitivus praesentis passivi всех четырех спряжений. Обращение действительной конструкции в страдательную. Ablativis auctoris. Nominativus duplex
- •Занятие 7
- •Занятие 8 Четыре главные формы и три основы глагола. Perfectum indicativi activi. Supinum I. 3-е склонение (смешанный тип). Accusativus duplex
- •Занятие 9
- •Занятие 10 Особенности 3-го склонения. Исключения из правил о роде
- •Занятие 11 Прилагательные 3-го склонения в положительной степени.
- •Занятие 12
- •Занятие 13
- •Занятие 14 Все формы латинского инфинитива. Оборот Accusativus cum infinitivo
- •Занятие 15 Степени сравнения прилагательных. Ablativus comparationis.
- •Занятие 16 Супплетивные степени сравнения прилагательных. Ablativus mensurae
- •Занятие 17 Наречия самостоятельные и производные. Степени сравнения наречий
- •Занятие 18 Систематический обзор местоимений. Система указательных местоимений. Местоимения относительные и вопросительные. Неопределенные, отрицательные и соотносительные местоимения
- •Занятие 19 Числительные. Accusativus temporis
- •Занятие 20
- •Придаточные предложения причины с союзами quod и quia
- •Занятие 21 Futurum II (exactum). Система времен индикатива
- •Занятие 22
- •Занятие 23
- •Занятие 24
- •Занятие 25
- •Verba deponentia и semideponentia. Глаголы III спряжения на -io
- •Занятие 26
- •Занятие 27
- •Занятие 28
- •Занятие 29
- •Занятие 30
- •Занятие 31
- •Занятие 32
- •Тексты для контрольных и самостоятельных работ
- •Избранные места из произведений латинских авторов
- •Краткий грамматический справочник Склонение существительных и прилагательных
- •Склонение существительных
- •Сводная таблица падежных окончаний
- •Прилагательные 1 и 2 склонения
- •Прилагательные з склонения
- •Cпряжение глаголов
- •IiIб спряжение
- •IV спряжение
- •I спряжение
- •II спряжение
- •IiIa спряжение
- •IiIб спряжение
- •IV спряжение
- •Спряжение неправилъных глаголов
- •Склонение некоторых местоимений
- •Личные и возвратное местоимения
- •Притяжательные местоимения
- •Указательные местоимения
- •Относительные местоимения
- •Вопросительные местоимения
- •Неопределенные местоимения
- •Числительные
- •Предлоги
Занятие 14 Все формы латинского инфинитива. Оборот Accusativus cum infinitivo
Упражнения
1. Ave, Caesar, morituri te salutant! 2. Notum est equi donati dentes non inspici. 3. Populi antiqui putabant Oceanum terram cingere. 4. Graeci antiqui credebant varios deos mundum regere. 5. Notum est multas urbes Galliae а Caesare expugnatas esse. 6. Labienus Caesari scripsit omnes Belgas coniurare obsidesque inter se dare. 7. Hannibal iuravit semper se inimicum Romanis fore. 8. Speramus nos liberosque nostros mutta bona visuros esse. 9. Homo sum et nihil humani а те alienum puto. 10. Aiunt homines plus in alieno negotio quam in suo videre.
Определите форму инфинитивов: defendisse, cantare, fore, finiri, fuisse, conditum esse, condituram esse, conditum iri, muniri, munitum esse.
Переведите активную конструкцию в пассивную:
а) Dico regem bellum gerere.
б) Scio fratres libros legisse.
Домашнее задание
De Aenea
Vergilius, praeclarus poeta Romanorum, de Troiano Aenea eiusque gestis narrat. Ulum egregium vinit, filium ipsius Veneris, post Troiam a Graecis captam et deletam, fato profugum in Italiam venisse tradit. Multum illum terra marique deorum imperio iactatum esse dicit. Nam fato destinatum est Troianos cum Aenea in Italiam venturos esse et ibi ab illis oppidum novum et regnum conditum iri." Ex Vergilii libris scimus Aeneam cum amicis suis in Italiam venisse et ibi inter eos et Latinos bellum fuisse. Notum est eo bello Latinos a Troianis victos esse. Tum Troiani oppidum, Lavinium appellatum, condiderunt.
Занятие 15 Степени сравнения прилагательных. Ablativus comparationis.
Genetivus partitivus
Упражнения
1. Exempla praeceptis utiliora sunt. 2. Nihil est dulcius veritatis luce. 3. Lux est velocior, quam sonus. 4. Cicero fuit omnium civium Romanoram eloquentissimus, oratorum celeberrimmus. 5. Vílius árgentúm (e)st аuró, virtútibus — aurum (Horatius). 6. Quíd magis ést saxó durúm quid móllius únda? Dúra tamén mollí sáxa cavántur aquá (Ovidius). 7. Simia bestia simillima homini est, pulcherrima vero simiarum homini videtur turpis. 8. Cicero dicebat rem publicam civi bono vita esse cariorem.
Образуйте степени сравнения от следующих прилагательных: horribilis, e; ingens, ntis; amarus, a, um; medius, a, um.
Домашнее задание
De Solone et Croeso
Aliquando Croesus, Lydiae rex, Solonem, qui Atheniensium vir sapientissimus putabatur, invitavit. Rex, putans se felicissimum esse (nam divitissimus erat), Solonem interrogavit: "Quem4 tu omnium hominum felicissimum putas?" Solo respondit: "Tellum Atheniensem, nam filios bonos honestosque educavit et ipse pro patria pugnans morte honestissima vitam finivit". Tum rex iratus: "Nonne me felicissimum putas? Quis enim pulcheriores vestes, splendidiores gemmas, aedificia ampliora habet?" Ei Solo: "Quid incertius opibus et divitiis est? Nemo ante mortem а mе felix nominabitur".
Занятие 16 Супплетивные степени сравнения прилагательных. Ablativus mensurae
Упражнения
1. Usus optimus omnium rerum magister est. 2. Quo plures hostes sunt, eo maior victoriae gloria. 3. Honesta mors melior est, quam vita turpis. 3. Sol maior est quam terra, luna minor est quam terra. 4. Canis vivus melior est leone mortuo. 5. Peior est, quam servus, dominus, qui servos timet. 6. Qui minimum optat, minimo eget. 7. Qui sibi imperare scit, maxima laude dignus est. 8. A scriptoribus rerum saepe mores pessimi civium Romanorum vito-perati sunt
Раскройте скобки, согласовав прилагательное с существительным, и просклоняйте полученное словосочетание: negotium, i n (maximus, а, um); pars, partis f (melior, ius); porta, ae f (minor, minus).
Домашнее задание
С. Valerius Catullus. Ad Ciceronem
Dísertíssime Rómulí nepótum
Quót sunt quótque fuére, Márce Túlli,
Quótque póst aliís erúnt in ánnis,
Grátiás tibi máximás Catúllus
Ágit péssimus ómniúm poéta,
Tánto péssimus ómniúm poéta,
Quánto t(u) óptimus ómniúm patrónus.
Lentulus, Ciceronis gener, humillima erat figura et maxime exiguo corpore. Longissimo gladio aliquando cinctus in foro ambulabat. Tum Cicero: "Quis", inquit, "generum meum ad gladium alligavit?"