- •Гісторыя як навука. Фармацыйны I цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі.
- •Перыядызацыя айчыннай I сусветнай гісторыі. Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі
- •Даіндаеурапейскі перыяд этнічнай гісторыі Беларусі
- •Бронзавы век на тэрыторыі Беларусі. Рассяленне індаеурапейцаў.
- •Жалезны век на тэрыторыі Беларусі. Пачатак рассялення славян I славянізацыя балтаў.
- •Фарміраванне феадальных адносін I ўзровень сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель у IX - XIII стст.
- •Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян. Кіеўская Русь.
- •Полацкае I Тураўскае княствы у IX - XI ст., IX узаемаадносіны з Кіевам I Ноўгарадам.
- •Феадальная раздробленасць. Месца I роля беларускіх зямель у барацьбе з крыжацкай агрэсіяй I набегамі ардынцаў (канец XII - пачатак XIII ст.).
- •Духоўнае жыццё усходніх славян у эпоху ранняга Сярэднявечча. Прыняцце хрысціянства I распаўсюджванне пісьменнасці.
- •Сацыяльна-эканамічныя I палітычныя перадумовы ўтварэння вкл. Роля усходнеславянскіх зямель у працэсе дзяржаўнага будауніцтва.
- •Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у складзе Вялікага княства Літоўскага у х1у — ху1 ст.
- •Цэнтралізатарская палітыка I ўмацаванне ўлады вялікіх князёў літоўскіх. Крэўская унія.
- •Месца беларускіх зямель ва ўсходнееурапейскай геапалітычнай прасторы XV - першай паловы XVI ст. Барацьба з Тэўтонскім ордэнам I суперніцтва з Маскоўскай дзяржавай.
- •15.Эвалюцыя дзяржаўнага ладу Вялікага княства Літоўскага (ад адзінаўладдзя да саслоўна-прадстаўнічай манархіі)
- •Асаблівасці развіцця культуры беларускіх зямель у складзе вкл у х1у - ху1 ст.
- •Канфесійная сітуацыя на беларускіх землях у х1у - ху1 ст. Рэфармацыя I Контррэфармацыя. Брэсцкая царкоўна-рэлігійная унія.
- •Асноўныя канцэпцыі этнагенэзу беларусаў у Сярэднія вякі. Эканамічныя I палітычныя фактары кансалідацыі беларускага этнасу (народнасці).
- •Люблінская унія I ўтварэнне Рэчы Паспалітай. Эвалюцыя форм дзяржаўнага I сацыяльна-палітычнага ладу на беларускіх землях.
- •Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у другой палове ху1 - хуш ст.
- •Беларускія землі ў геапалітычнай прасторы Еўропы Новага часу. Войны ху1 - хуш ст. I IX наступствы.
- •Палітычны крызіс і падзелы Рэчы Паспалітай. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай Імперыі.
- •Асноўныя тэндэнцыі I дасягненні ў развіцці культуры Беларусі ў кантэксце эпох Адраджэння I Асветніцтва.
- •Асноўныя напрамкі палітыкі расійскага самадзяржаўя на Беларусі ў канцы хуш - першай палове XIX ст.
- •Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі у першай палове XIX ст.
- •Крызіс феадальна-прыгонніцкай сістэмы I адмена прыгоннага права.
- •Буржуазныя рэформы 60 - 80-х гг. XIX ст. I асаблівасці IX правядзення на Беларусь
- •Шляхі развіцця капіталістычных адносін. Прамысловы пераварот, яго вынікі I асаблівасці ў Беларусі.
- •Грамадска-палітычны рух у Беларусі ў першай палове XIX ст. Шляхецкія паустанні I IX наступствы для беларускіх губерняў.
- •Беларусь у вайне 1812 года.
- •Культура Беларусі ў першай палове XIX ст. Зараджэнне I развццё беларусазнаўства
- •Культура Беларусі у другой палове XIX ст.
- •Беларускае нацыянальна-культурнае адраджэнне у пачатку XX ст.
- •Эканамічныя I палітычныя фактары фарміравання беларускай нацыі у другой палове XIX -пачатку XX ст. Афармленне беларускай нацыянальнай ідэі
- •Грамадска-палітычны рух у другой палове XIX - пачатку XX ст. На тэрыторыі Беларусі: ідэалогія лібералізму, народніцкі I сацыял-дэмакратычны рух.
- •Афармленне агульнарасійскіх палітычных партый. Рэвалюцыя 1905 - 1907 гг. Пачатак парламентарызму.
- •Наяўнасць самадзяржаўя і адсутнасць дэмакратычных правоў і свабод;
- •Геапалітычнае становішча I сацыяльна-эканамічная сітуацыя у Беларусі ва ўмовах Першай сусветнай вайны.
- •Лютаўская рэвалюцыя 1917 года у Беларусі. Беларускі нацыянальны рух I яго роля у рэвалюцыйным працэсе пачатку XX ст.
- •Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г. I яе роля у гістарычным лесе беларускага народа.
- •Беларусь ва ўмовах германскай акупацыі. Абвяшчэнне бнр
- •Стварэнне беларускай савецкай дзяржаунасці. Роля I месца бсср у стварэнні ссср.
- •Шляхі I метады будаўніцтва індустрыяльнага грамадства у савецкай Беларусі. Асаблівасці ажыццяўлення нэПа ў бсср.
- •Духоўнае I культурнае жыццё у бсср у 1920-я гады.
- •Стварэнне матэрыяльна-тэхнічнай базы індустрыяльна-аграрна грамадства: індустрыялізацыя I калектывізацыя сельскай гаспадаркі у бсср.
- •Усталяванне камандна-адміністрацыйнай сістэмы. Палітычныя рэпрэсіі 30-х гг. XX ст. У Беларусі
- •Дасягненні I супярэчнасці развіцця культуры I навукі бсср у 30-я гг. XX ст.
- •Заходнебеларускія землі ў складзе Польскай дзяржавы (1920 - 1939 гг.)
- •Беларусь у гады Вялікай Айчыннай вайны.
- •Удзел бсср у заснаванні I дзейнасці аан. Роля I месца бсср на міжнароднай арэне ў перыяд канфрантацыі дзвюх грамадска-палітычных сістэм (другая палова 40-х-першая палова 80-х гг. XX ст.).
- •Грамадска-палітычная I сацыяльна-эканамічная сітуацыя у бсср у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе (сярэдзіна 40 - сярэдзіна 50-х гг. XX ст.).
- •Асноўныя тэндэнцыі сацыяльна-эканамічнага развіцця бсср у сярэдзіне 50 - сярэдзіне 80-х гг. XX ст.
- •Грамадска-палітьгчнае жыццё бсср у сярэдзіне 50- сярэдзіне 80-х гг. XX ст.
- •Асноўныя дасягненні беларускай мастацкай культуры, адукацыі, навукі бсср у 60 - 80-я гг. XX ст.
- •Спробы мадэрнізацыі савецкай грамадска-палітычнай I сацыяльна-эканамічнай сістэмы падчас палітыкі перабудовы (1985-1991 гг.).
- •Абвяшчэнне I заканадаўча-прававое афармленне дзяржаўнага суверэнітэту Рэспублікі Беларусь.
- •Асноўныя тэндэнцыі сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь.
- •Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь.
Гісторыя як навука. Фармацыйны I цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі.
Гісторыя - гэта навука аб заканамернасцях у прасторы і часе сусветна-гістарычнага працэсу як раўнадзейных узаемадзеянняў этнапалітычных супольнасцей. Па-гэтаму прадметам вывучэння гісторыі як навукі з`яўляецца перш за усё дзейнасць людзей, уся сукупнасць адносін у грамадстве, раскрыццё чалавечай дзейнасці ва ўсёй яго шматграннасці прасторавай і часавай канкрэтнасці. Гісторыя – гэта тое, што было, а не тое, што магло быць.
Станаўленне гісторыі як навукі ішло ў адпаведнасці з фарміраваннем свядомасці чалавека, калі ўзнікла патрэба захоўваць і перадаваць нашчадкам накоплены вопыт. Гістарычная навука ўзнікла ў Старажытнай Грэцыі і Старажытным Рыме. У працах першых гісторыкаў утрымліваліся першыя спробы не толькі апісваць, але і тлумачыць падзеі, выяўляць унутр. логіку і рабіць гісторыю павучальнай для сучаснікаў. Вывучэнне гісторыі мае шэраг ф-цый:
1.фундаментальная(навуковая)=1 апісальная(ф-цыя сацыяльнай памяці);
2. пазнавальная(ці інтэлектуальна-развіваючая);
3. прагнастычная(ці практычна-палітычная);
4. выхаваўчая(ці патрыятычная).
На працягу часу у гистарычнай навуцы панавали 3 этапы метадалогии Г:
1) Суб’ектывісцкі(Г- праяуленне воли асобы(цара,фараона и г.д.))
2)абъектыуна-идэалистычны (гист. працэс развиваецца пад уплывам Бога, идэи и г.д.)
3)навуковы( выдзяляецца 2 падыходы: фармацыйны и цывилизацыйны)
З сярэдзіны 19 ст. пачынае фарміравацца фармацыйны падыход . Яго заснавальнікам з`яўляецца К. Маркс. Суть:эканамичныя адносины- аснова грамадскага развицця;. Змены у вытворчых силах и адносинах прыводзяць да змены ад адной фармацыи да другой; вызначаецца 5 фармацый:
1) першабытна- абшчынны лад
2)рабауладальницки
3)феадальны
4) капиталистычны
5) камунистычны.
У канцы 18 ст. Адамам Фергюсонам быу уведзены цывилизацыйны падыход. Першапачаткова антыпод варварства. У аснову пакладзены сам чалавек. Чалавек – гэта аснова цывілізацыі. Нягледзячы на тое, што цывілізацыйны падыход пачаў складвацца яшчэ ў 18 ст. больш поўнае ўжыванне ён атрымаў у канцы 19 – пач. 20 ст. Паводле новага падыхода структурнай адзінкай гіст. працэса з`яўляецца цывілізацыя. Такім чынам цывілізацыя – гэта сукупнасць людзей, якія маюць агульныя фундаментальныя асновы менталітэта, агульн. духоўн. цэннасці, а таксама ўстойлівыя рысы ў сацыяльна-паліт. арганізацыі, эканоміцы і культуры. Усе цывілізацыі падзяляюцца на сусветныя і лакальныя. Сусветныя ц-цыі – гэта найбольш важныя этапы ў гісторыі ўсяго чалавецтва: 1. неалітычная; 2. раннекласавая; 3. антычная; 4. сярэдневечная; 5. перадіндустрыяльная; 6. індустрыяльная; 7. постіндустрыяльная. Лакальныя цывілізацыі адлюстроўваюць асаблівасці краіны або групы краін, культурна-гістарычныя, этнічныя, рэлігійныя, эканомікагеаграфічныя асаблівасці пэўнай тэрыторыі, асвоенай чалавекам на працягу гісторыі.