- •Для студэнтаў 1 курса дзеннай формы навучання
- •Блок 1 Мова і соцыум. Беларуская мова сярод славянскіх моў
- •7. Сістэма мовазнаўства
- •Слоўнікавы мінімум (“менеджмент”):
- •Отрасль и сфера деятельности – галіна і сфера дзейнасці
- •Развитие экономики и общества – развіцце эканомікі і грамадства
- •Сократить производство – скараціць вытворчасць Слоўнікавы мінімум (“Правазнаўства)
- •Блок 2 Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы
- •2. Перыядызацыя беларускай мовы
- •I перыяд – агульнаўсходнеславянская мова (старажытнаруская)
- •II перыяд – мова беларускай народнасці
- •III перыяд - развіцце мовы беларускай нацыі. Слоўнікавы мінімум(“менеджмент”):
- •Запросы стимулируют производство – запросы стымулююць вытворчасць
- •Налоговая ставка – падатковая стаўка
- •Потребность – патрэбнасць
- •Слоўнікавы мінімум (“Правазнаўства)
- •Блок 3 Лексіка і лексікаграфія
- •Энцыклапедычныя слоўнікі – даведачныя навуковыя выданні, якія ў сціслай форме змяшчаюць звесткі па ўсіх ці асобных галінах навукі Слоўнікавы мінімум (“менеджмент”):
- •Маркетинг - маркетынг
- •Менеджмент – менеджмент
- •Факторинг – фактарынг
- •Хозяйствование – гаспадаранне
- •Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 4 Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці фанетычнай сістэмы беларуская мовы. Асноўныя патрабаванні беларускага вымаўлення і правапісу.
- •Галосныя - пры ўтварэнні галосных гукаў паветра праходзіць праз артыкуляцыйны апарат свабодна, не сустракаючы перашкод; ва ўтварэнні галосных удзельнічае толькі голас.
- •Частные предприниматели – прыватныя прадпрыймальнікі
- •Экономичеческая система – эканамічная сістэма Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 5 Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці марфалагічнай сістэмы беларускай мовы
- •Назоўнік – знамянальная часціна мовы, якая абазначае прадмет і мае самастойныя граматычныя катэгорыі роду, ліку і склону.
- •Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 6 Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці беларускага сінтаксісу.
- •Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 7 Стылістыка як лінгвістычная дысцыпліна. Навуковы стыль мовы.
- •Блок 9 Асаблівасці афіцыйна-справавога стылю
- •Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
- •Блок 10 Справавыя лісты: моўнае афармленне і рэдагаванне
Слоўнікавы мінімум “Правазнаўства”
1. Республиканские органы государственного управления- Рэспубліканскія органы дзяржаўнага кіравання
-
Административно-территориальная единица - адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка
3. Органы отраслевой компетенции - органы галіновай кампетэнцыі
4. Комитет государственной безопасности - Камітэт дзяржаўнай бяспекі
-
Единоначальные органы - адзінаначальныя органы
-
Источник финансирования - крыніца фінансавання
-
Хозяйственно- расчетные - гаспадарча-разліковыя
Блок 6 Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці беларускага сінтаксісу.
-
Сінтаксіс – раздзел мовазнаўства, які вывучае будову і значэнне словазлучэнняў і сказаў.
-
Словазлучэнне – сэнсава-граматычнае адзінства, утворанае на аснове падпарадкавальнай сувязі двух або некалькіх самастойных слоў, паміж якімі выражаюцца розныя граматычныя адносіны.
-
Сказ – цэласная, граматычна і інтанацыйна аформленая адзінка, якая служыць для выражэння думкі або пачуцця. Сказ выконвае камунікатыўную функцыю, яму ўласціва прэдыкатыўнасць (паказвае, што сцвярджаецца або адмаўляецца ў сказе), мадальнасць (адносіны зместу сказа да рэчаіснасці), граматычная аформленасць, сэнсавая і інтанацыйная закончанасць.
-
Апавядальныя – сказы, у якіх паведамляецца пра розныя паняцці, падзеі, факты рэчаіснасці.
-
Пытальныя – сказы, у якіх заключаюцца пытанні, што патрабуюць адказу.
-
Пабуджальныя – сказы, якія выражаюць загад, пажаданне, заклік, просьбу, запрашэнне.
-
Двухсастаўныя сказы маюць і састаў дзейніка і састаў выказніка.
-
Аднасастаўныя сказы маюць састаў дзейніка або выказніка.
-
Простыя сказы маюць адну граматычную аснову.
-
Складаныя сказы маюць дзве і больш граматычных асноў.
-
Дзейнік – галоўны член сказа, які абазначае асобу, прадмет, паняцце, што характарызуецца выказнікам.
-
Выказнік – галоўны член сказа, які каардынуецца з дзейнікам, граматычна залежыць ад яго, абазначае дзеянне, стан, прымету, уласцівыя дзейніку.
-
Пэўна-асабовы сказ - аднасастаўныя сказы, у якіх форма дзеяслова-выказніка – 1-й ці 2-й асобы – выразна паказвае на дзеючую асобу.
-
Няпэўна-асабовы сказ - аднасастаўныя сказы, у якіх форма дзеяслова-выказніка – 3-й асобы множнага ліку пераважна прошлага, радзей – цяперашняга і будучага часу – абазначае дзеянне няпэўнай асобы.
-
Абагульнена-асабовы сказ - аднасастаўныя сказы, у якіх форма дзеяслова-выказніка – 2-й асобы адзі-ночнага або множнага ліку (радзей 1-й і 3-й асобы) цяперашняга ці будучага часу – абазначае, што дзеянне аднолькава належыць любой асобе.
-
Безасабовы сказ - аднасастаўныя сказы, у якіх выказнік абазначае дзеянне або стан безадносна да асобы, утваральніка дзеяння. Выказнік у такіх сказах выражаецца асабовымі формамі дзеяслова, ужытымі ў безасабовым значэнні, безасабовымі дзеясловамі, неазначальнай формай дзеяслова, безасабова-прэдыкатыўнымі словамі.
-
Інфінітыўны сказ - аднасастаўныя сказы, у якіх выказнік выражаецца незалежным інфінітывам.
-
Аднародныя члены сказа – члены сказа, якія адказваюць на адно пытанне і адносяцца да аднаго і таго ж слова.
Слоўнікавы мінімум (“менеджмент”):
-
Акты купли-продажи – акты куплі-продажу
-
Действующее законодательство – існуючае заканадаўства
-
Комиссионеры – камісіянеры
-
Натуральное хозяйство - натуральная гаспадарка
-
Обмен – абмен
-
Общественное разделения труда - грамадскі падзел працы
-
Оптовые и розничные торговцы – аптовыя і рознічныя гандляры
-
Осуществлять хозяйственную деятельность – ажыццяўляць гаспадарчую дзейнасць
-
Платежеспособный спрос – плацежаздольны попыт
-
Посредники – пасрэднікі
-
Потребители - спажыўцы
-
Производственные возможности – вытворчыя магчымасці
-
Равновесные, дефицитные и избыточные рынки – раўнаважныя, дэфіцытныя і залішнія рынкі
-
Рынок - рынак
-
Рыночная сделка – рыначная здзелка
-
Совершенной и несовершенной конкуренции – дасканалай і недасканалай канкурэнцыі
-
Сокращать объем производства -–скарачаць аб'ем вытворчасці
-
Степень зрелости рыночных отношений – ступень сталасці рынкавых адносін
-
Сфера товарно-денежного обращения – сфера таварна-грашовага абарачэння
-
Товарное обращение – таварнае абарачэнне