М4 дифуры
.pdf3
Министерство образования и науки Российской Федерации
Сибирский федеральный университет
МАТЕМАТИКА
Часть 4
Обыкновенные дифференциальные уравнения
Учебно-методическое пособие для самостоятельной работы студентов 1 курса
направления «Строительство», бакалавриат
Красноярск
СФУ
2012
4
Введение
Четвертая контрольная работа «Обыкновенные дифференциальные уравнения» включает разделы «Обыкновенные дифференциальные уравнения первого порядка», «Дифференциальные уравнения высших порядков, допускающие понижение порядка» и «Дифференциальные уравнения с постоянными коэффициентами».
В результате выполнения четвертой работы студент должен:
•Знать:
Задачи, приводящие к дифференциальным уравнениям.
Определение дифференциального уравнения, его порядка и методы его решения. Определение задачи Коши и теорему Коши для уравнений 1-го порядка. Определение общего и частного решения основных типов дифференциальных уравнений 1 -го порядка.
Определение дифференциального уравнения высшего порядка, допускающего понижение порядка, способы понижения порядка и методы его решения.
Теоремы о структуре общего решения линейного однородного и линейного неоднородного уравнений п-го порядка. Методы решения линейных однородных и неоднородных дифференциальных уравнений с постоянными коэффициентами.
•Уметь:
Решать основные типы дифференциальных уравнений 1 -го порядка.
Находить общее и частное решения дифференциальных уравнений первого и высших порядков, допускающих понижение порядка.
Решать дифференциальные уравнения второго порядка.
Находить фундаментальную систему решений линейного однородного дифференциального уравнения, строить общее решение однородного и неоднородного дифференциальных уравнений.
Владеть
Навыками решения основных типов дифференциальных уравнений.
Оформление индивидуального задания.
Всоответствии с номером по списку группы из каждого раздела выбирается задача. Решение задач оформляется грамотно, понятно, с подробными пояснениями. Приводятся все необходимые определения и теоремы. В тексте должны быть указаны точные ссылки на используемые утверждения.
Вприложении приведена таблица интегралов и формулы, необходимые для выполнения заданий.
5
ЗАДАНИЕ 1.
Показать, что функция y удовлетворяет уравнению (F).
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
||
1. |
y x e 2 , (F) : xy ' |
(1 x2 ) y |
||||||||||
2. |
y |
sin x |
, |
(F) : xy ' |
y cos x |
|||||||
|
|
|||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|||||
3. |
y 5e 2 x |
ex |
, (F) : y ' 2y ex |
|||||||||
3 |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|||||||
4. |
y 2 c 1 x2 , (F) : (1 x2 ) y ' xy 2x |
|||||||||||
|
|
|
|
|||||||||
5. |
y x 1 x2 , (F) : yy ' x 2x3 |
6.
7.
y |
|
c |
, (F) : y ' |
tgx y 0 |
||
|
|
|
||||
|
cos x |
|||||
y |
1 |
|
, (F) : y ' |
3y2 |
||
3x c |
||||||
|
|
|
8. y ln(c ex ), (F ) : y ' ex y
9. |
y |
|
x2 |
|
|
cx, (F) : (x2 |
y2 )dx |
xdy |
0 |
||||
10. |
y |
|
x(c |
ln x), (F) : (x |
y)dx |
xdy |
0 |
||||||
|
|
|
tg |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
11. |
y |
|
e |
|
, |
(F ) : y 'sin x y ln y |
|
||||||
12. |
y |
1 |
x |
, |
(F) : y ' |
1 |
y2 |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
1 |
x |
1 |
x2 |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
13. |
y |
|
b |
|
x |
, |
|
|
(F) : y |
xy ' |
b(1 |
x2 y ') |
|
|
|
|||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
bx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
2x |
|
|
|
|||
14. |
y |
3 2 |
|
|
|
3x |
|
3x2 , |
(F ) : yy ' |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
y |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
ex |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
15. |
y |
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
1, |
(F) : (1 |
|
ex ) yy ' |
ex |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
16. |
y |
tg ln 3x, |
|
(F ) : (1 |
y2 )dx |
|
xdy |
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
17. |
y |
|
|
|
2 |
|
|
1, |
|
|
|
(F ) : 1 |
y2 |
|
xyy ' |
0 |
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(F) : ln x y3 |
3xy2 y ' |
|
|
||||||||||||||
18. |
y |
3 x |
|
|
|
ln x |
1, |
|
|
0 |
||||||||||||||||||||||
19. |
y |
|
a |
|
|
|
|
7x |
, |
|
|
|
(F) : y |
xy ' |
a(1 |
x2 y ') |
||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
ax |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
20. |
y |
atg |
|
|
|
1, |
|
|
(F) : a2 |
y2 |
|
2x |
|
ax |
x2 |
|
y ' 0 |
|||||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
21. |
y |
|
x |
|
x |
1, |
(F) : 8xy ' |
|
y |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
y3 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
1 |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
22. |
y |
(x2 |
|
|
|
1)ex2 , |
|
|
(F) : y ' 2xy |
|
2xex2 |
|
|
|
23.
24.
y |
2x |
|
1 |
, (F) : x(x3 |
1) y ' (2x3 1) y |
x3 |
2 |
x3 1 |
x |
|
x |
||||
|
|
|
|
||||
y ex x2 |
2ex , (F) : y ' y 2xex x2 |
|
|
25. y |
x cos x 3x, (F ) : xy ' y x2 sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
26. |
y |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
, |
|
(F) : 2sin x y ' |
y cos x |
y3 (x cos x |
sin x) |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
sin x |
|
x |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
27. |
y |
|
|
|
x |
|
x2 |
, |
(F) : x(x 1) y ' |
y |
x2 (2x 1) |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
x |
1 |
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
28. |
y |
|
|
|
|
x |
|
, |
|
(F) : y ' |
ytgx |
sec x |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
cos x |
|
|
|
||||||||||||||||||
29. |
y |
|
(x |
|
|
1)n |
|
(ex |
1), |
(F) : y ' |
|
ny |
ex (1 x)n |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
1 |
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
30. y |
2 |
sin x |
|
cos x, |
|
(F) : x sin x |
y ' |
(sin x |
x cos x) y |
sin xcos x x |
|||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ЗАДАНИЕ 2.
Найти общее решение дифференциального уравнения.
1. а) ex 3 y dy xdx; |
б) y xy xsec( y / x) |
2. а) y sin x y ln y ; |
б) ( y2 |
3x2 )dy 2xydx 0 |
3. а) y |
2x 1 ctgy ; |
б) x 2y dx xdy 0 |
4. а) sec2 x tgydy sec2 y tgxdx 0 ; б) x y dx x y dy 0
|
8 |
5. а) 1 ex ydy ey dx 0 ; |
б) y2 2xy dx x2dy 0 |
6. а) ( y2 |
3)dx ex dx ydy 0; |
б) y2 |
x2 y xyy |
7. а) sin y cos xdy cos y sin xdx ; |
б) xy y xtg y / x |
|
|
|
y |
x |
2y |
|
8. а) y |
2y 1 tg x ; |
б) |
|
|
||
2x |
y |
|||||
|
|
|
|
9. а) xy x3 y y 1 y2 ; |
б) xy y |
x y ln x y / x |
10. а) 1 ex yy ex ; |
б) xy y cos ln y / x |
11. а) sin x tg ydx dy / sin x 0 ; |
б) y |
xy dx xdy |
12. а) 3ex sin ydx 1 ex cos ydy 0 ; б) xy |
x2 |
y2 |
y |
13. а) y e2x / ln y ; |
б) y x y |
x ey |
|
9 |
14. а) 3x y dy xdx 0 ; |
б) y y / x 1 |
15. а) cos x 2 y cos x 2 y y sec x ; б) y x x y 0
16. а) y ex x 1 y2 ; |
|
|
|
б) ydx 2 xy x dy 0 |
17. а) ctg x cos2 ydx sin2 x tg ydy 0 ; |
б) xdy ydx |
x2 y2 dx |
18. а) sin xy y cos x 2 cos x ; |
б) (4x2 |
3xy 3y2 )dx 4y2 dy 0 . |
19. а) 1 1 y ey |
0 ; |
б) x y ydx x2dy 0 |
20. а) y ctg x y 2 ; |
б) xy y2 |
2x2 xy y |
21. а) e x / xdy dx / cos2 y 0 ; |
б) x2 |
2xy y xy y2 |
22. а) ex sin ydx tg ydy 0 ; |
|
|
|
б) 2 xy y dx xdy 0 |
|
10 |
23. а) 1 e3 y xdx e3 y dy ; |
б) xy y ln y / x 1 0 |
24. а) sin 2x y sin 2x y dx dy / sin x ; |
б) x2 y2 dx 2xydy |
25. а) y xy 2 1 x2 y ; |
б) y2 |
2xy dx x2dy 0 |
26. а) y xy 1 x2 y ; |
б) x 2 y dx xdy 0 |
27. а) x 4 dy xydx 0 ; |
б) 2x y dx x y dy 0 |
28. а) y y y2 |
0 ; |
б) 2x3 y y 2x2 y2 |
29. а) y2 ln xdx y 1 xdy 0 ; |
б) x2 y y x y |
30. а) x xy2 dy ydx y2dx 0 ; |
б) y x / y y / x |
11
ЗАДАНИЕ 3.
Найти частное решение дифференциального уравнения.
1. x2 1 y 4xy 3, y 0 0
2. |
|
y |
y tg x |
sec x, |
y |
0 |
0 |
|
|
|||||
3. |
1 x y y |
e x , y 0 |
0 |
|
|
|||||||||
4. |
xy 2 y 2x4 , y 1 0 |
|
|
|
|
|
||||||||
5. |
y 2x x2 |
y , y 0 |
0 |
|
|
|
|
|
||||||
6. |
|
y |
|
y |
ex , |
y 0 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
7. |
|
xy |
|
y |
xe |
x2 |
0, |
y 1 |
|
1 |
e |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
8. |
x2 y |
|
xy 1 0, |
y 1 |
0 |
|
|
|
||||||
9. |
cos ydx |
x |
2cos y sin ydy, y |
0 |
/ 4 |
|||||||||
10. |
yx |
|
x |
4y3 |
3y2 , |
y |
2 |
|
1 |
|
||||
11. |
2x |
y |
dy |
ydx |
|
4 ln ydy, |
y |
0 1 |
||||||
12. |
y |
|
y / |
3x |
y2 , |
y |
0 |
1 |
|
|
|
|||
13. |
1 |
|
2xy |
y |
y |
y |
1 , y |
0 |
|
1 |
|
|||
14. |
x |
y |
y |
|
ex , |
y 1 |
0 |
|
|
|
|
|
||
15. |
y |
|
x y |
x cos x , |
y |
/ 2 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12 |
16. |
xy |
1 ln x |
2y, |
y |
e |
0 |
|
|
|
||||
17. |
2e y |
x |
y |
|
1, |
y |
0 |
0 |
|
|
|
||
18. xy |
x |
1 y |
|
3x2e x , |
y 1 |
0 |
|||||||
19. |
x |
y2 |
dy |
ydx, |
y |
0 |
1 |
|
|
|
|||
20. |
sin2 |
y |
x ctg y |
y |
1, |
y 1 |
|
|
/ 2 |
||||
21. |
x |
1 y |
y |
x3 |
|
x2 , |
y |
0 |
0 |
||||
22. |
6xy |
2y |
x2 |
|
0, |
y 1 |
0 |
|
|
|
|||
23. |
xy |
y |
|
sin x, |
|
y |
/ 2 |
2 / |
|
||||
|
x2 |
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
||
24. |
1 |
y |
xy |
|
x, |
y |
2 |
1 |
|||||
25. |
1 |
x2 |
y |
|
xy |
|
1, |
y |
0 |
1 |
|
|
|
26. |
y ctg x |
y |
2 cos2 x ctg x, |
y |
0 |
0 |
|||||||
27. |
x2 y |
|
2xy |
3, |
|
y 1 |
|
1 |
|
|
|
||
28. |
y |
2xy |
xe x , |
y 0 |
|
0 |
|
|
|
||||
29. |
y 3x2 y |
x2ex3 |
0, |
y(0) |
0 |
|
|
|
|
||||
30. |
xy |
y |
|
ln x |
1, |
y 1 |
0 . |
|
|
|