52. 16 Ноты. Пункцірны рытм 3/16. Трыолі.

Трыолi

Трыолямі (фр. triolet) - група з трох нот аднолькавай працягласці, у суме па часе гучання роўная двум нотах той жа працягласці. Ўзнікае ў выпадку, калі часовай інтэрвал, у бягучым памеры займаны двума нотамі, неабходна падзяліць на тры роўныя часткі. У трыолямі замест ноты таксама можа ўваходзіць паўза той жа працягласці, ці дзве ноты ўдвая меншай працягласці.

У нотнай запісу над трыолямі ставіцца лічба 3 над (ці пад) групай нот, аб'яднаных агульнай рысай альбо квадратнай дужкай за адсутнасцю агульнай рысы

(прыклад: чвэрць + восьмая ў кантэксце трыолямі).

У класіка-рамантычнай музыцы триольное падзел - найбольш распаўсюджаны спосаб асаблівага («ірацыянальнага») дзялення рытмічных працягласцей.

Шаснаццатая нота-гэта перш за ўсё працягласць. Працягласць - адно з асноўных уласцівасцяў музычнага гуку, вынік працягласці ваганні які гучыць цела. У музыцы вялікае выразнае значэнне мае адносная працягласць гукаў; параўнанне яе з працягласцю іншых гукаў з'яўляецца падставай складаных музычна-лагічных сувязяў, якія выяўляюцца перш за ўсё ў рытме і метры.

Пункцiрны рытм з шаснаццатымi нотамi

Пункцірны рытм - рытм, заснаваны на чаргаванні падоўжанай моцнай і скарочанай слабай долі. Пункцірны рытм выкарыстоўваецца ў маршах, ваенных песнях і іншых творах актыўнага, патэтычных, гераічнага, ўрачыстага характару.

53. Ператварэнне трохгуччаў. Сінкопа. Мелізмы. Анемізмы.

Сінкопа

Сінкопа - зрушэнне акцэнту з моцнай долі такту на слабую, гэта значыць несупадзенне рытмічнага акцэнту з метрычных.

Мiлiзмы

Мiлiзмы - меладычныя фігуры, якія ўпрыгожваюць мелодыю.

Мелiзмы выконваюцца за кошт працягласці папярэдніх нот, а бо за кошт нот, якія мелiзм ўпрыгожвае. Па гэтай прычыне працягласць мелiзма не ўлічваецца ў агульнай працягласці такту (бо не ўносіць змен у агульную працягласць).

Мелiзмы ўяўляюць сабой дапаможныя гукі, якія, часцей за ўсё, знаходзяцца ў межах секунды ад упрыгожвайце ноты.

Мелiзмы бываюць наступных відаў:

фаршлаг (кароткі і доўгі)

групэта

мордент

трэль

Кожны з прадстаўленых відаў мае сваё ўласнае абазначэнне ў нотнай лісце і свае правілы выканання.

Фаршлаг - від мелiзма, які ўяўляе сабой адзін або некалькі кароткіх гукаў, якія стаяць перад асноўным (якія ўпрыгожвалі) гукам. Фаршлаг бывае кароткі і доўгі.

Кароткі форшлаг. Можа складацца з аднаго або некалькіх гукаў, выкананых перад асноўным гукам. Працягласць форшлага ўключаецца ў працягласць гуку, якія знаходзяцца перад асноўным (якія ўпрыгожвалі) гукам. Радзей - у працягласць якія ўпрыгожвалі гуку. На гэтым пытанні спынімся крыху ніжэй.

Пазначэнне кароткага фаршлага. Калі кароткі фаршлаг складаецца з адной ноты, то яго пазначэнне - маленькая восьмая нота з перакрэсліць штылем:. Калі кароткі фаршлаг складаецца з некалькіх нот, то яго пазначаюць некалькімі маленькімі Шаснаццатае нотамі, штылі не перакрэсьліваюць.

Доўгі фаршлаг. Утвараецца з дапамогай аднаго гуку і спаўняецца заўсёды за кошт асноўнага гуку. Пазначаецца маленькай нотай, але штыль не перакрэсьліваюць. Працягласць маленькай ноты паказваецца роўнай палове працягласці асноўнага гуку. Спаўняецца доўгі форшлаг ў поўнай адпаведнасці напісаным працяглы. Калі асноўная нота указана з кропкай, то працягласць доўгага форшлага складае 2/3 працягласці асноўнага гуку, а асноўны гук спаўняецца працягласцю 1/3 ад сваёй працягласці.

Групэта- гэта выгляд мелизма які складаецца ў хуткім выкананні паслядоўнасці пэўнай якая складаецца з асноўных дапаможных гукау. Дапаможныя гукі знаходзяцца асноўных на адлегласці секунды.

Мордент.

Гэта выгляд мелизма, меладычная фігура якога складаецца з трох гукаў:

Асноўнай. Вышыня гуку супадае з вышынёй якія ўпрыгожвалі гуку; Дапаможны. Абароніць ад асноўнага (і ўпрыгожвалі) гуку на секунду уверх ці ўніз. Асноўнай. Гэта які ўпрыгожваў гук.

Па часе мордент гуляецца за кошт якія ўпрыгожвалі гуку

Калі дапаможны гук гуляецца вышэй на секунду: Калі дапаможны гук гуляецца ніжэй на секунду

Трэль

Трэль - від мелизма, меладычная фігура якога складаецца з двух хутка паўтаральных гукаў аднолькавай працягласці.

Адзін з гукаў - асноўны (пазначаны нотай, над якой стаіць знак пошчакі), іншы дапаможны (як правіла, верхні дапаможны, адлеглы ад асноўнага на секунду).

Ператварэнне трохгучау.

Трохгуча і іх звароты з'яўляюцца асновай гарманічнага руху ў многіх стылях якія абапіраюцца на танальную або мадальнасці аснову. Як правіла, трохгуча маюць празрыстае і вядомае гучанне. Гэта найбольш просты выгляд акордаў, з якіх лепш за ўсё пачынаць знаёмства з гармоніяй.

Трохгуча - гэта акорд, які складаецца з трох гукаў размешчаных па тэрцыям.

Неабходна ўдакладніць, што "які складаецца з трох гукаў" мае на ўвазе не колькасны (абмежаваную колькасць гукаў), а якасны (абмежаванне якія выкарыстоўваюцца нот) склад акорда.

Самымі распаўсюджанымі тыпамі трохгучау з'яўляюцца:

1) мажорнай трохгуча

Склад мажорнага трохгуча вялікая тэрцыя + малая тэрцыя (в.3+м.3)

Тэрмін мажор азначае вялікі, што паказвае на якасць ніжняй тэрца акорда.

2) Склад мінорнага трохгуча: малая тэрцыя + вялікая (м.3+в.3)

Мінор азначае меншы, што паказвае на малую ніжнюю тэрцыю акорда.

Гэтыя два тыпу сугуччаў дазваляюць гармонизовать любую мелодыю і сустракаюцца ў музыцы любых стыляў.

Можна прывесці вельмі шмат прыкладаў музычных твораў, у якіх выкарыстоўваюцца толькі гэтыя два выгляду. (Часам нават адзін).

Аднак ёсць яшчэ два тыпу трохгуччау:

3) памяншанае

склад: малая тэрцыя + малая Паменшанае трохгучча атрымала назву па паменшаная квінта утваранай паміж 1 і 5 ступеняй

4) Павялічаная (названа па павялічанай Квінт паміж 1 і 5 ступенямi)

Склад: вялікая тэрцыя + вялікая тэрцыя У любым трохгуччы кожная нота мае сваю назву (ступеневое або інтэрвальныя)

Ніжні тон называецца прыма або тоніка

Другі гук называецца тэрцыя

Трэці гук - квінта мажорнай трохгучча будзе будавацца на I ступені мажора, мінорнае трезвучие на I ступені мінора, паменшанае трезвучие на VII прыступкі мажора, павялічанае на VI гарманічнага мажора або III гарманічнага мінора.

Першы зварот называецца секстакорд паколькі ў ім утвараецца Секста паміж 3 ступеняй і 1.

Другі зварот называецца кварт секстаккорд (кварта паміж 5и 1 і Секста паміж 5 і 3)

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------