Сильченко Н.В "Агульная тэорыя права"
.pdf–не існавала супярэчнасцей у грамадстве і паміж асобнымі людзьмі, якія былі абумоўлены якаснай і колькаснай маёмаснай няроўнасцю;
–таму што людзі не разумелі розніцы паміж правамі і абавязкамі;
–таму што ў той час панавалі роднасныя сувязі, якія нівеліравалі розніцу паміж правамі і абавязкамі.
Пытанне 66. Якія з грамадскіх адносін з’яўляюцца «родавай пупавінай» права?
–усе грамадскія адносіны;
–грамадскія адносіны маральнага характару;
–таварна-грашовыя адносіны;
–рэлігійныя адносіны;
–адносіны паміж рознымі родамі і плямёнамі.
Пытанне 67. Што з’яўляецца «стрыжнем» права?
–«стрыжнем» права з’яўляецца норма права;
–эквівалент, г. зн. суразмернасць, і ёсць «стрыжнем» права;
–маральныя патрабаванні з’яўляюцца «стрыжнем» права;
–«стрыжнем» права з’яўляюцца рэлігійныя адносіны і нормы;
–адносіны паміж родамі і плямёнамі з’яўляюцца «стрыжнем» права.
Пытанне 68. Дзеля чаго патрабуецца знешняя фіксацыя права, «матэрыялізацыя» норм права?
–каб у свядомасці людзей аднастайна зафіксаваць «раз і назаўсёды» прававыя эквіваленты;
–каб надаць прававым эквівалентам, суразмернасцям агульнаабавязковае значэнне;
–знешняя фіксацыя права адбывалася выпадкова;
–з дапамогай знешняй фіксацыі падкрэслівалася непарушнасць норм права;
–знешняя фіксацыя норм права спатрэбілася для таго, каб узвысіць таго, хто ствараў нормы права.
Пытанне 69. Чаму права патрабуе абавязковай знешняй абароны з боку грамадства і яго афіцыйнага прадстаўніка – дзяржавы?
–таму што ў грамадстве пастаянна ідзе барацьба інтарэсаў адносна эквівалентнасці (суразмернасці);
611
–для захавання выпрацаванага прававога эквіваленту патрабуецца знешняя прымусовая сіла;
–для права гэта непатрэбна, а для дзяржавы ўмяшанне ў прававыя працэсы неабходна;
–толькі з дапамогай знешняй прымусовай сілы з боку грамадства і дзяржавы можна стварыць права;
–гэтага патрабуюць маральныя перакананні грамадства.
Пытанне 70. У чым выражаецца прадстаўніча-абавязваючы характар права?
–у тым, што нормы права надзяляюць нейкіх сацыяльных суб’ектаў правамі і адначасова ўскладваюць на іншых суб’ектаў абавязкі;
–у тым, што ў грамадстве пастаянна ідзе барацьба інтарэсаў за правы і абавязкі;
–у тым, што дзяржава імкнецца так размеркаваць правы і абавязкі сярод людзей;
–у прымусовай сіле з боку грамадства і дзяржавы;
–у маральных перакананнях.
Пытанне 71. Які з адзначаных фактараў быў асноватворным для «еўрапейскага шляху» фармавання права?
–таварна-грашовыя адносіны;
–дзяржава;
–рэлігія;
–прыродны фактар;
–навука.
Пытанне 72. Які з адзначаных фактараў быў асноватворным для «азіяцкага шляху» фармавання права?
–таварна-грашовыя адносіны;
–дзяржава;
–рэлігія;
–прыродны фактар;
–навука.
Пытанне 73. Чым характарызуецца «еўрапейскі шлях» фармавання права?
– большая частка норм права складваецца ў жыцці грамадства паступова, а дзяржава бярэ іх пад сваю ахову і абарону;
612
–значную ролю ў фармаванні права адыгрывае мараль;
–большая частка норм права выдаецца дзяржавай;
–рэлігійныя нормы аказвалі рашаючы ўплыў на фармаванне норм права;
–значную ролю ў фармаванні права адыгрывае звычай.
Пытанне 74. Чым характарызуецца «азіяцкі шлях» фармавання права?
–большая частка норм права складваецца ў жыцці грамадства паступова, а дзяржава бярэ іх пад сваю ахову і абарону;
–значную ролю ў фармаванні права адыгрывае мараль;
–большая частка норм права выдаецца дзяржавай;
–рэлігійныя нормы аказвалі рашаючы ўплыў на фармаванне норм права;
–значную ролю ў фармаванні права адыгрывае звычай.
Пытанне 75. Якія змены адбыліся ў нарматыўнай сістэме грамадства пасля ўзнікнення права?
–старая нарматыўная сістэма грамадства разбурылася;
–права вылучылася ў нарматыўнай сістэме на першае месца;
–права стала рэгламентаваць самыя значныя грамадскія адносіны;
–адбыліся якасныя перамены ў іншых правілах паводзін;
–сфера дзеяння адных правіл паводзін павялічылася, а другіх – зменшылася.
Пытанне 76. Якім чынам выкарыстоўваліся старыя правілы паводзін, уласцівыя першабытнаму грамадству, пры стварэнні права?
–у асобных правіл паводзін мяняўся змест толькі часткі старога правіла;
–частцы правіл паводзін надавалася новае гучанне, г. зн. пры захаванні формы яны напаўняліся новым зместам;
–актыўна выкарыстоўваліся правілы-сродкі, якія былі характэрнымі для першабытнага грамадства;
–пры стварэнні норм права старыя правілы паводзін практычна не выкарыстоўваліся;
–пры стварэнні норм права старыя правілы паводзін выкарыстоўваліся толькі ў якасці «будаўнічага матэрыялу».
613
Пытанне 77. Які з адзначаных шляхоў у фармаванні норм права быў галоўным?
–захаванне старых правіл паводзін і наданне ім прававога зместу;
–змена старых правіл паводзін і наданне ім прававога характару;
–фармаванне норм права, якія мелі выключна прававыя карані;
–захаванне асноўнай масы старых правіл паводзін і наданне іх частцы прававога зместу;
–захаванне часткі старых правіл паводзін і наданне асноўнай іх масе прававога зместу.
Пытанне 78. Адзначце фактары, якія выступаюць прычынамі існавання мноства канцэпцый (тэорый) паходжання дзяржавы і права.
–разнастайнасць і супярэчлівасць інтарэсаў розных сацыяльных групп;
–«вузкарэгіянальны падыход» да фармулявання канцэпцый аб паходжанні дзяржавы і права;
–накапленне новых ведаў аб умовах і заканамернасцях паходжання і развіцця дзяржавы і права;
–перамены ў метадалогіі даследавання грамадства, дзяржавы і права;
–множнасць фактараў, якія ўплываюць на ўзнікненне і развіццё дзяржавы і права.
Пытанне 79. Якія з адзначаных фактараў адносяцца да ліку гнасеалагічных (пазнавальных) прычын, што ўплываюць на існаванне мноства канцэпцый аб паходжанні дзяржавы і права?
–разнастайнасць і супярэчлівасць інтарэсаў розных сацыяльных груп;
–«вузкарэгіянальны падыход» да фармулявання канцэпцый аб паходжанні дзяржавы і права;
–накапленне ўсё новых і новых ведаў аб умовах і заканамернасцях развіцця дзяржавы і права;
–перамены ў метадалогіі даследавання грамадства, дзяржавы і права;
–множнасць фактараў, якія ўплываюць на ўзнікненне і развіццё дзяржавы і права.
614
Пытанне 80. Якія з адзначаных фактараў адносяцца да ліку сацыяльнапалітычных прычын, што ўплываюць на існаванне мноства канцэпцый аб паходжанні дзяржавы і права?
–разнастайнасць і супярэчлівасць інтарэсаў розных сацыяльных груп;
–«вузкарэгіянальны падыход» да фармулявання канцэпцый аб паходжанні дзяржавы і права;
–накапленне ўсё новых і новых ведаў аб умовах і заканамернасцях развіцця дзяржавы і права;
–перамены ў метадалогіі даследавання грамадства, дзяржавы і права;
–множнасць фактараў, якія ўплываюць на ўзнікненне і развіццё дзяржавы і права.
Пытанне 81. На якія групы ўмоўна падзяляюцца ўсе канцэпцыі (тэорыі) аб паходжанні дзяржавы і права?
–тэорыі аб паходжанні як дзяржавы, так і права;
–канцэпцыі аб паходжанні дзяржавы;
–тэорыі аб паходжанні грамадства, права і дзяржавы;
–вучэнні аб паходжанні права;
–тэорыі аб паходжанні грамадства, дзяржавы і права.
Пытанне 82. У якіх з адзначаных тэорый разглядаюцца пытанні паходжання як дзяржавы, так і права?
–тэалагічная дактрына;
–ірыгацыйная тэорыя;
–гістарычная школа права;
–марксісцкая тэорыя;
–тэорыя гвалту.
Пытанне 83. У якіх з адзначаных тэорый разглядаюцца пераважна пытанні паходжання дзяржавы?
–тэалагічная дактрына;
–ірыгацыйная тэорыя;
–гістарычная школа права;
–марксісцкая тэорыя;
–тэорыя гвалту.
Пытанне 84. У якіх з адзначаных тэорый разглядаюцца пераважна пытанні паходжання права?
– тэалагічная дактрына;
615
–ірыгацыйная тэорыя;
–гістарычная школа права;
–марксісцкая тэорыя;
–тэорыя гвалту.
Пытанне 85. Якую з адзначаных тэорый аб паходжанні дзяржавы і права можна лічыць гістарычнай першай тэорыяй?
–ірыгацыйная тэорыя;
–тэалагічная дактрына;
–гістарычная школа права;
–марксісцкая тэорыя;
–тэорыя гвалту.
Пытанне 86. Якія з адзначаных адметных рысаў уласцівы тэалагічнай тэорыі паходжання дзяржавы і права?
–дзяржава і права залежаць ад волі Усявышняга;
–дзяржава і права ствараюцца Богам;
–дзяржава і права – з’явы вечныя і нязменныя;
–дзяржава і права ўзнікаюць натуральным шляхам;
–напачатку ўзнікае права, а пасля фармуецца дзяржава.
Пытанне 87. Якія з адзначаных элементаў тэалагічнай тэорыі паходжання дзяржавы і права былі сфармуляваны Птахатэпам?
–грамадства з’яўляецца пірамідай;
–вяршыняй піраміды з’яўляюцца Богі і іх абраннік фараон;
–падножжам піраміды з’яўляецца просты народ;
–паміж богамі і народам размяшчаюцца жрацы, а ўся піраміда аб’ядноўваецца правасуддзем і багіняй Маат;
–царская ўлада (дзяржаўнасць) зышла з неба, а першым месцам дзяржаўнасці быў горад Эрэду.
Пытанне 88. Якія з адзначаных элементаў тэалагічнай тэорыі паходжання права былі сфармуляваны ў Бібліі?
–спачатку Бог даруе абранаму Богам народу маральны закон;
–праз прарока Маісея і яго 10 запаветаў абраны Богам народ атрымлівае асновы сацыяльнага ладу;
–народ сам захацеў мець законы і права;
–народ атрымаў законы і права на каменных скрыжалях, якія прынёс прарок Маісей з гары Сінай;
–закон і права абраны народ Ізраіля атрымаў ад прарока Самуіла.
616
Пытанне 89. Якія з адзначаных элементаў тэалагічнай тэорыі паходжання дзяржавы і права былі сфармуляваны Аўгусцінам Блажэнным?
–на зямлі заўсёды існавалі «два грады» (дзве дзяржавы): град зямны і град нябесны;
–град зямны і град Божы суседнічаюць на адной Зямлі, існуюць адзін каля другога;
–зямная дзяржава забяспечвае ўнутраны мір, якім карыстаецца дзяржава Божая;
–царкоўная ўлада мае прыярытэт над дзяржаўнай уладай;
–грэх ёсць першая прычына рабства.
Пытанне 90. Якую з адзначаных тэорый паходжання дзяржавы і права Жазэф дэ Мэстр лічыў «ідэалогіяй» французскай рэвалюцыі і разбурэння каралеўскай улады?
–марксісцкую;
–тэорыю гвалту;
–гістарычную школу права;
–дагаворную тэорыю;
–ірыгацыйную дактрыну.
Пытанне 91. Якія з адзначаных элементаў тэалагічнай тэорыі паходжання дзяржавы і права былі сфармуляваны Жазэфам дэ Мэстрам?
–грамадства ніколі не ўзнікае ў выніку дагавору паміж людзьмі;
–дагавор можа быць парушаны, таму развіццё дзяржаўнасці можа перарвацца;
–дзяржава ёсць арганізм, які жыве невядомай яму сілай;
–сімвал адзінства дзяржавы ёсць кароль;
–Бог з’яўляецца творцай улады і адначасова суддзёй улады.
Пытанне 92. Якія з адзначаных палажэнняў уласцівы патрыярхальнай тэорыі паходжання дзяржавы і права?
–дзяржава вырастае з супольнага пражывання людзей;
–дзяржаўная ўлада вырастае з разросшайся сям’і;
–першая сям’я ёсць адначасова і першай дзяржавай;
–дзяржаўная ўлада ёсць заканамерны працяг бацькоўскай улады;
–кароль валодае ўладай як патрыярх і нашчадак патрыярха Адама.
617
Пытанне 93. Якія з адзначаных рысаў патрыярхальнай тэорыі аб паходжанні дзяржавы і права былі сфармуляваны Р.Філмэрам?
–кароль з’яўляецца бацькам сваіх падданых;
–дзяржава ўзнікае з сумеснага пасялення людзей;
–бацькоўская ўлада з’яўляецца манархічнай уладай;
–права бацькоўства працягвалася натуральным шляхам;
–дзяржава ўзнікае натуральным шляхам.
Пытанне 94. Якія з адзначаных палажэнняў уласцівы дагаворнай тэорыі аб паходжанні дзяржавы і права?
–дзяржава – справа рук чалавека;
–дзяржава ўзнікае па волі Усявышняга;
–першапачаткова чалавечая супольнасць існуе без дзяржавы;
–натуральны стан чалавека папярэднічае дзяржаве:
–дзяржава ўзнікае ў выніку дагавору паміж людзьмі.
Пытанне 95. Хто з адзначаных аўтараў сцвярджаў, што дзяржава ўзнікае ў выніку двух дагавораў аб стварэнні дзяржавы?
–Гроцый Гуга;
–Пуфендорф Самуіл;
–Гобс Томас;
–Лок Джон;
–Русо Ж-Ж.
Пытанне 96. Якія з адзначаных адметных рысаў уласцівы арганічнай тэорыі паходжання дзяржавы і права?
–грамадства з’яўляецца жывым арганізмам, які развіваецца натуральным шляхам;
–дзяржава з’яўляецца арганізмам у арганізме ці жыццёва важным яго органам;
–дзяржаўная ўлада па сваёй сутнасці ёсць натуральнае панаванне цэлага над часткамі;
–дзяржава існуе вечна і з’яўляецца вынікам натуральнага развіцця;
–у выніку падзелу працы ў першабытным грамадстве з’явіліся «ніжэйшы клас» і «вышэйшы клас».
618
Пытанне 97. Якія з адзначаных адметных рысаў уласцівы тэорыі гвалту?
–асноўная прычына ўзнікнення дзяржавы – заваяванне аднаго племені другім;
–асноўная прычына ўзнікнення дзяржавы – гвалт адной часткі грамадства над другой;
–дзяржава ўзнікае ў той момант, калі пераможцы ў барацьбе пачынаюць шкадаваць жыццё скароных;
–дзяржава і права ўзнікаюць натуральным шляхам з дадзяржаўных утварэнняў;
–дзяржава ўзнікае з факту заваявання адной арды другой ардой.
Пытанне 98. Якія з адзначаных адметных рысаў уласцівы марксісцкай тэорыі паходжання дзяржавы і права?
–прычыны ўзнікнення дзяржавы і права крыюцца ў развіцці вытворчых адносін грамадства;
–дзяржава і права маюць класавы характар, таму што выражаюць і абараняюць інтарэсы эканамічна і палітычна пануючых класаў;
–дзяржаве і праву папярэднічае першабытнае грамадства;
–барацьба паміж класамі ёсць рухаючая сіла гісторыі;
–дзяржава і права ёсць асноўныя сродкі прымірэння класаў.
Пытанне 99. Хто з адзначаных аўтараў распрацоўваў марксісцкую тэорыю паходжання дзяржавы і права?
–Дзюрынг Я.;
–Энгельс Ф.;
–Кауцкі К.;
–Маркс К.;
–Ленін У.
Пытанне 100. У якой з тэорый паходжання дзяржавы і права найперш узнікае права, а дзяржава ствараецца для захавання і абароны права?
–у тэалагічнай тэорыі;
–у патрыярхальнай;
–у марксісцкай;
–у тэорыі гвалту;
–у арганічнай тэорыі.
619
ТЭСТАВЫЯЗАДАННІ№2
Пытанне 1. Якія з адзначаных прымет уласцівы дзяржаве?
–наяўнасць асобнай эканамічнай і сацыяльнай сістэмы;
–наяўнасць улады і кіравання;
–наяўнасць асобнай публічнай улады;
–наяўнасць насельніцтва;
–наяўнасць тэрыторыі.
Пытанне 2. Якая з прымет дзяржавы ў канцэнтраванай форме ўтрымлівае ў сабе сутнасць дзяржавы?
–дзяржаўны суверэнітэт;
–сувязь дзяржаўнай улады з правам;
–асобная публічная ўлада;
–наяўнасць тэрыторыі і насельніцтва;
–асобны апарат кіравання і прымусу.
Пытанне 3. Якія з адзначаных рысаў характарызуюць сутнасць дзяржавы?
–дзяржава ўтрымлівае і стрымлівае супярэчнасці грамадства;
–стварае для вырашэння супярэчнасцей цывілізаваныя формы;
–дзяржава забяспечвае цэласнасць і адзінства грамадства;
–стварае ўмовы для самаразвіцця грамадства;
–дзяржава захоўвае мір і спакой у грамадстве.
Пытанне 4. Якія з інтарэсаў, што выражае і забяспечвае дзяржава, з’яўляюцца агульнасацыяльнымі?
–забеспячэнне тэрытарыяльнай цэласнасці і незалежнасці дзяржавы;
–абарона маламаёмасных слаёў насельніцтва;
–пераадоленне тэхнагенных катастроф і аварый;
–выражэнне інтарэсаў «сярэдніх слаёў» насельніцтва;
–ахова прыроды і «ўзнаўленне» прыродных рэсурсаў.
Пытанне 5. Якія з інтарэсаў, што выражае і забяспечвае дзяржава, з’яўляюцца «вузкласавымі»?
– забеспячэнне тэрытарыяльнай цэласнасці і незалежнасці дзяржавы;
620