ekologia_ssessia_otvety_1
.docx1. Аутэкология нені зерттейді: +А) дара экологиясын
2. Демэкология нені зерттейді: +В) популяция экологиясын
3. Синэкология нені зерттейді: +С) қоғамдастық экологияны
4. Глобалдық экология нені зерттейді: +Д) биосфера экологиясын
5. Қандай элементтер органогендіге жатады: +Е) көміртегі, сутек, оттегі, азот, фосфор, күкірт
6. Биотикалық факторларға нелер жатады +А) фитогенді, зоогенді, микробогенді, антропогенді 7. Адаптация (бейімделу) деген: +В) ағзалардың орта жағдайына бейімделуі
8. Шектеуші факторлар бұл: +Д) ағзалардың нормалды өсуін және дамуын шектеуші факторлар
9. Толеранттық аралық бұл: +Е) өсімдіктер нормалді өсетін және дамитын аралық
10. Эврибионттар: +А) кең толеранттық аралықта дамитын ағзалар
11. Стенобионттар қандай төзімділік аралықта дамиды: +В) тар
12. Антропогендік факторға жатады: +С) адам факторының ықпалы
13. Бәсекелестік: +С) түрлердің бірін-бірі ығыстыруы
14, Экологиялық валенттік +А)өзгерген жағдайға ағзалардың бейімделу қабілеті.
15. Экологиялық қуыс (ниша) +Е) түрдің тіршілігіне қажетті орта параметрлердің жиынтығы
16. Термодинамиканың бірінші заңы: +В) энергияның сақталу және айналу заңы
17. Термодинамиканың екінші заңы +Е) тұрақты энергиясы бар жүйеде өзінен өзі болған үрдістер нәтижесінде, энтропия әр қашанда жоғары болады
18.энтропия деген
24. Тірі ағзалардың түрі бұл: +Д) салауатты ұрпақ беретін генефонды, ареалы морфологиялық белгілері бірдей өз-ара шағылысу қабілетіне ие популяциялар жиынтығы
25. Популяция бұл: +Д) генефонды бір, оның ареалды иелитін бір түрдің даралар жиынтығы 26. Ареал –бұл: +Д) Жер бетінде өсімдік, жануарлар түрлері таралған аумақ
27. Экология атауын кім енгізген +В) Э. Геккель
28. Биоценоз атауын кім енгізген +А) М.Мебиус
29. Экожүйе атауын кім енгізген +С) А.Тенсли
30. Биосфера іліміне кім негіз салды: +А) В.Вернадский
31. Популяцияға экологиялық қажетілігіне сәйкес келетін абиотикалық және биотикалық орта +Е) мекендейтін орын
32. Анық бір аумақты иелитін өсімдіктер, жануарлар, саңырауқұлақтар және микроағзалар жиынтығы +В) биоценоз
33. Анық бір аумақта иелитін өсімдіктер, жануарлар, саңырауқұлақтар, микроағзалар және абиотикалық орта +Д) биогеоценоз
34. Тіршілік орта бұл: +Д)су, құрлық, топырақ, ағза
35.Антропогендік факторларға жатады: +С) топырақтың, ауаның және судың өнеркәсіп шығындарымен ластануы
36) Экологиялық фактордың тірі ағзаларға тітіркендіру ретінде әсері +А) реакция береді және ағзаларда бейімделу өзгірістер болады
37. Экологиялық факторлардың тірі ағзаларға шектеуші ретінде әсері: +С) ағзалардың тіршілік етуін жояды
38. Экологиялық факторлардың тірі ағзаларға модификатор ретінде әсері +Д) ағзалардың функционалдық құрылым өзгерісіне алып келеді
39. Экологиялық факторлардың тиімді әсері қандай жағдайда болады +Е) оңтайлы
40. Экологиялық факторлар ағзаларға әсер етеді: +А) біргелікті, ретімен
41. Тундрада ағзалардың таралуына шек қоятын экологиялық факторлар +С) жылудың жетпейтіні
42. Шөлде ағзалардың таралуына шек қоятын экологиялық факторлар +Е) ылғалдың және азықтың жетпейтіні
43. Өсімдіктер және жануарлардың кезеңді циклдарын басқаратын негізгі фактор: +С) күннің ұзақтығы және температура
44. Тәулік биоритмге тәуелді: +А) өсімдік гүлдерінің ашылуы мен жабылуы
45. Теңіздің толуы және қайтаруы биоритмге тәуелді +С) теңіз моллюск қабыршағының ашылуы мен жабылуы
46. Жылдық биоритмге тәуелді биологиялық құбылыс: +В) бекре балықтардың өзендерге уылдырығын шашуы
47. Атмосферада көмір қышқыл газдардың көбеюі неге алып келуі мүмкін: +Е) климат өзгеруіне «жылыжай эффектіне»
48. Ч.Дарвин айтуы бойынша органикалық әлемнің эволюциясы қандай факторларға байланысты: +В) тіршілік үшін күресу және табиғи таңдауға
49. Жыртқыштық бұл: +Д) бір түр екінші түрді жейді
50. Тоғышарлық бұл: +А) бір түрдің екінші түрден қоректік заттарын алуы
51.Симбиоз бұл: +В) түрлердің екеуіде пайда көреді
52. Абиотикалық факторларға жатады +С) бедер, климат, температура, сәуле, судың тұздығы 53. Популяция саны жылдан-жылға тұрақты болуы бұл: +В) әр түрлі факторлардың көбеюге қарсылық көрсетуі
54. Популяция тығыздығы асуымен оның саны өсуі +В) баяулайды
55. Популяция саны геометриялық прогрессияда экспоненциалды өсуі мүмкін: +С) популяция бірінші рет ыңғайлы ортада болғанда
56. Фотоцинтез үрдісінде бөлініп шығатын оттегі көзі +С) Н2О
57. Қайсы биогеценозда биомасса өнімділігі ең жоғары болады +С) тропикалық орманда
58. Қайсы қоректік тізбек дұрыс +Д) райхангүл-қанқызы-өрмекші-құс
59. Қайсы биогеоценозда биомасса өнімділігі ең аз болады: +Д) шөлде
60. Қандай ағза суда продуцент болып есептеледі +В)балдырлар
61. Биоценозда шөптер мен ағаштар +С) продуценттер
62. Шөппен қоректентін жануарлар қайсына жатады +С) консументтерге
63. Қоректік тізбекте бір деңгейден бір деңгейге өтетін 10% неге жұмсалады +Д) жаңа ұлпаларға жұмсалады
64. Биоценозда бактериялар мен саңырауқұлақтар: +С) редуценттер
65. Экожүйелерде алғашқы қуат көзі: +В) күн сәулесі
66. Бірінші деңгейдегі консументтер: +А) өсімдіктермен қоректенетін жануарлар
67. Екінші деңгейдегі консументтер: +С) жануарлармен қоректенетін жыртқыштар
68. Экожүйедегі редуценттер +Д) өсімдіктермен қоректенетін бактериялар және саңырауқұлақтар
69. Су экожүйесі бұл: А) көлдің абиотикалық құрылымының жиынтығы +В) көлдің абиотикалық және биотикалық құрылымдарының жиынтығы
70. Алғашқы Жерде өскен өсімдіктер: +Е) псилофиттер
71. Экожүйедегі қоректік құрылым +А) қоректік тізбектегі қуаттың таралу ерекшелігі
72. Биоценоздардың біріншілікті өнімділігі +С) биоценоздың табиғи жағдайда қалыптасуы
73. Биоценоздардың екіншілікті өнімділігі + Д) биоценоздың адам әсерінде қалыптасуы 74.Экологиялық пирамида +В) қоректік құрылымның графикалық бейнеуі
75. Комменсализм: +А) бір түр басқа түрден қалған азықпен қоректенеді
76. Амменсализм: +В) бір түр басқа түрдің қатысуында әдеттегідей қоректене алмайды
77. Қоғамдастықтың түрлер құрылымы +С) қоғамдастағы түрлер саны
78. Қоғамдастықтың түрлер құрылымының көрсеткіштері +Д) жиілік, тұрақтылық, дұрыстық, басымдылық, алуан түрлік
79. Экожүйенің гомеостазы А) экожүйенің алуан түрлер дамуы үшін жағдай жасау қабілеті
80. Экологиялық сукцессия +А) өзгерген түрлер құрылымына және үрдістерге байланысты экожүйенің реттелген дамуы
81. Біріншілікті сукцессия +В) алғашқы қоғамдастықпен иеленген жерде экожүйенің дамуы
82. Екіншлікті сукцессия +С) ілгері қоғамдастық жойылған жерде экожүйенің дамуы 83.Биосфера атауын кім енгізген +С) Э.Зюсс
84. Ноосфера деген не? +Д) ақыл сферасы
85. Ноосфера атауы нені білдіреді +Е) табиғи үдістерді адам қадағалайтын адамды қоршайтын орта
86. Жерді рекультивациялау +А) бұзылған жердің құнарлығын қалпына келтіру
87. Таусылатын (сарқылатын) табиғый қорлар бөлінеді +А) қалпына келетін, шартты қалпына келетін, қалпына келмейтін
88. Таусылмайтын (сарқылмайтын) табиғый қорлар бөлінеді +В) ғарыштық, климаттық, су
89) Қалпына келетін табиғый қорлар +А) өсімдіктер, жануарлар әлемі
90. Шартты қалпына келетін табиғи қорлар? +С) топырақ және орман
91. Қалпына келмейтін табиғый қорлар +Д) қазба байлықтар
92. Ғарыштық қорларға жататын +Е) күн радиациясы, теңіздің толуы және қайту қуаты
93. Климаттық қорларға жататын +А) атмосфера ауасы, жел қуаты, жауын-шашын
94. Су қорына жататын: +В) жердегі су қоры
95. Әлемдегі ең беті үлкен тұщы сулы көл +А) Верхнее
96.Әлемдегі ең көлемі үлкен тұщы көл +В) Байкал
97. Мұхит суының орташа тұздылығы +С) 3,5%
98. Қандай су тұщы су болып есептеледі +С) 1,0г/л
99. Жердегі барлық су қорынан тұщы су қоры үлесі 2,5%
100. Атмосфераның қабатары тропосфера, стратосфера, мезосфера, термосфера, экззосфера
101. Атмосферада оттегі неше пайызды құрайды +Д) 20,94%
102. Атмосферада көмірқышқыл газ неше пайызды құрайды 0,03%
103. Атмосферада азот элементі неше пайызды құрайды 78,09%
104 Тропосферада әр бір 100м биіктікке ауа температурасы неше градуcқа төмендейді 0,6 0С
105. Өнеркәсіпті шығындар бөлінеді біріншілікті және екіншілікті
106. Өз дене бөліктерін бейорганикалық заттардан түзетін ағза продуцент
107. Мутуализм бұл бірлесіп тіршілік етуден біреунің пайда табуы, екіншісінің пайда таппауы
108. В.Иогансен 1903 жылы енгізген атау автотроф
109. Биологиялық жүйелердің өзгерістерге қарсы тұруы және қасиеттердің тұрақтылығын сақтау қабілеті гомеостаз
110.Озон қабаты: ультаракүлгін сәуледен қорғайтын экран
111. Төмендегілердің қайсысы фототрофты ағзаларға жатпайды жануарлар
112. Белгілі бір аумақта мекендейтін барлық тірі ағзалардың жиынтығы биоценоз
113. Қоршаған орта жағдайының өзгерісіне түрдің бейімделу деңгейі экологиялық валенттік
114. Гелиофиттер бұл жарық сүйгіштер
115. Құрғақ және ыстық климатқа үйренген құрғақ сүйгіш жануарлар ксерофилдер
116. Құрғақ және ыстық климатқа үйренген өсімдіктер ксерофиттер
117. Барса келмес қорығы қай аймақта орналасқан Арал теңізінде
118. Озон қабаты қандай биіктікте орналасқан 20-25 км
119. Климаттың ғаламдық жылынуына алып келетін «парникті» газ: көмір қышқыл газы 120. Озан қабатын ыдырататын негізгі зат фреондар 120. Озан қабатын ыдырататын негізгі зат +С) фреондар