56. Osi деңгейлері мен tcp/ip протоколын салыстыру
Тәжірибеде желіні жүзеге асыру барысында стандартты протоколдарды қолдануға тырысады. Бұлар фрималық, ұлттық немесе халықаралық стандарттар болуы мүмкін. 80 жылдардың басында халықаралық ұйымдардың әр қатарында желінің дамуында ерекше рөл атқарған моделді жасап шығарды. Бұл модель ашық жүйенің әрекеттесі моделі – OSI деп аталады. Ашық жүйе болып жалпы қатынау ерекшелігімен стандартқа сәйкес және қызығушылық танытқанның көпшілік талқылау нәтижесінде қабылданған кез келген жүйе болып табылады. OSI моделінің қызметі:
Жүйелі әрекеттесудің әр түрлі деңгейін анықтау.
Жүйеге стандартты аттар береді.
Әрбір деңгейдің қызметін анықтайды.
OSI моделінде әрекеттесу құралдары 7 деңгейге бөледі:
Қолданбалы.
Сеанстық.
Транспорттық.
Желілік.
Каналдық.
Физикалық.
Көрсетімдік.
OSI моделінің әр түрлі деңгейлердегі протоколдары протоколдар стегіне сәйкес келеді. Желіге қосылған компьютердегі протоколдар қажетті барлық функцияларды үйлесіммен орындайды.
Егер қосымша қолданбалы деңгейге жүктелсе, мысалы файлды сервиске запрос жиберсин. Запрос негізінде қолданбалы деңгейде хабарды стандартты формака әкеледі, қызметтік ақпаратты, мүмкін жіберілетін мәліметтерді сиғызады. Содан осы хабар көрсетімдік деңгейге жіберіледі.Көрсетімдік деңгей хабарға заголовок және нәтижесін сеанстық деңгейге жібереді, одан ол өз кезегінде заголовогын қосады және т.б. әйтеуір хабар ең төменгі деңгей физикалық уровеньге жетеді, ол шынында да оны желілер бойынша таратады. Хабар басқа машинаға түскенде ол төменгіден жоғарыға қарай көтеріледі. Әр деңгеә қарап ондағы заголовоктарын өз деңгейі бойынша өшіреді де одан жоғарыдағыға жібереді.
TCP/IP – интернетте қолданылатын әртүрлі деңгейдегі желілі протоколдардың жиынтығы. Олар бір-бірімен стек арқылы қатынасады.
TCP/IP
протоколының стегі 4 деңгейге бөлінеді:
қолданбалы, транспортты, желіаралық,
физикалық немесе арналық.Физикалық
немесе арналық. Осы
деңгейде белгілі бір протоколдарды
қолдануға қажет етпейді. Рұқсат деңгейде
IP модулімен интерфейс қажет, ол
IP-пакеттерді жіберуді қамтамассыз
етеді. Сонымен қатар, IP-адресті MAC-адреске
түрлендіру қажет. Көбіне осы деңгейде
толық протоколды стектер қолданылады
( АТМ, IPX, X.25).Желіаралық
деңгей.
Осы деңгейде бағытталу, мәліметтерді
жіберу, дейтаграммаларды фрагменттеу
және адресациялау орындалады. Сондықтан
осы деңгейдің негізі IP-протокол болып
табылады.Транспортты
деңгей.Осы
деңгей қолданбалы программалар арасында
байланыс орнатады. Сонымен қатар ол
мәлімет ағынымен басқарып, жіберудің
беріктігін қамтамассыз етеді. Ол үшін
дұрыс қабылдағаның растау механизмі
іске асады.Қолданбалы
деңгей.
Оған FTP, Telnet, DNS протоколдары жатады. Ол
желіні басқару, мәліметті жіберу,
электронды поштаны жіберуді ұйымдастырады
Н.323 стандартының негізгі компоненттері.
Тарихта ең бірінші стандартталған негіздегі IP- телефония желісін құруға арналған қадам Халықаралық Электробайланыс Одағының Н.323 ұсынысы арқылы жасалды. Н.323 хаттамасы негізіндегі желі телефондық желінің интеграциясына бағытталған және мәліметтерді тасымалдау желісінде қондырылған ISDN желісі ретінде қарастырыла алады.
- Н.323
жел/ң арх-сы
IP-телефон технологиясын IP хаттамасы базасындагы десте коммутациясы бар кез келген желіні накгы уакытта хальщаралык, калааралык және аймактык телефондык; әңгімелер мен факс жіберуді уйымдастыру мен өндіруші деп тусінуге болады. Дестелік коммутациядағы IP-желілер аркылы заманауи цифрлык; сигналды процессорлар және тұракты өсіп отыратын акпаратгарды жіберуші жылдамдықтар сөздік акпаратгы накты уакытта жіберуге мүмкіндік береді. VoIP тақырыптамасын icкe асыру ушн мынандай бірқатар операцияларды жасау керек: сөз бен бейнені қысу, жаңғырық- компенсация, сигнал беру жуйесі, тактылық сигналды синхрондау жэне т.б. Осы аталган технологияларды жузеге асыру ушн халык;аралық стандарттау ұйымы (МСЭ-Т) Н.323 базалық стандартын анык;тады.
Н.323-тың усынысы: кызмет керсетуге кепілдік бермейтін I
мультимедиялык байланыс жуйелерін дестелік коммутациясы бар желілер аркылы спецификациялайды. Ол откізу жолагын тиімді пайдалану үшін, арналар коммутациясы бар желілерге қараганда акпаратты ығыстырудың турлі алгоритмдерін колдануды карастырады.
Н.323 архитектурасы терминалды, шлюзді (gateway), контроллерлік аймакты (gatekeeper) жэне көпнүктелік конференциялык байланыс блогын тұспалдайды. Контроллерлік аймақ (GK) опциялау үшін колданылады, ал шлюз (GW) сырткы желілермен байланыс орнату үшін кажет (мысалы, TDM).
Н.323. архитектурасының негізгі кұраушы элементтері
IP-терминал дауысты, бейнені және акпаратты накты уакытга баска IP- терминалмен eKi жакты жіберуде соңгы пайдаланушы к¥рылгысын ұсынады. IP-терминал IP-шлюзбен, аймактык IP-контроллермен немесе MCU-мен тікелей байланыс орната алады.
Шлюздің атқаратын басты функциялары:
-телефон мен IP желі физикалық интерфейсті іске асыру;
-абоненттік сигнализацияның сигналдарын детекторлау және генерациялау;
-абоненттік сигнализацияны дестеге және кері түрлендіру;
-абоненттерді қосу;
-сигнализацияланған және сөздік дестелерді желі ішінде тасымалдау;
-байланысты үзу.
Аймақ контроллерінде IP – телефония желісінің барлық интеллекті орын алған. Н.323 ұсынысымен құрылған желіде аймақтық архитектура бар. Аймақ контроллері IP –телефония желісінің бір аймағын басқару функциясын атқарады, оларға мыналар жатады: бір аймақ контроллерінде тіркелген терминалдар, шлюздер, конференцияларды басқаратын құрылғылар. Н.323 желісінің бөлек аймақ фрагменттері территориялды түрде таралған және маршрутизатор арқылы бір-бірімен байланысқан болуы мүмкін.
Конференцияларды басқару құрылғысы (MCU) үш немесе одан да көп қатысушылар арасындағы байланыстың ұйымдастыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Н.323 ұсынысы конференцияның үш түрін қарастырады: орталықтандырылған (яғни конференцияның әр қатысушысы нүкте-нүкте режимінде бірігіп басқарылатын MCU), орталықтандырылмаған (конференцияның әр қатысушысы нүкте тобының нүктесі режимінде бірігеді) және аралас.
Н.323 желісінің тағы бір элементі – Н.323 прокси-сервері, яғни ортадағы сервер. Бұл сервер қолданбалы деңгейінде функцияланады және екі қосымша алмастырып отыратын ақпаратты дестелерді тексере алады. Прокси-сервер шақыру қай желімен (Н.323 немесе басқа) байланысқанын анықтай алады және керекті байланысты іске асырады.
Н.323 хаттамалар класы үш негізгі хаттамалардан тұрады:
RAS айналдырғыштары бар шеткі құрылғылардың өзара басқару хаттамасы Халықаралық электробайланыс одағы Н.225.0 ұсынысында Н.323 желісі бөлшектерінің ара-қатынасын анықтады: айналдырғышты құрылғы (терминал-дардың, шлюздердің, конференцияны басқару құрылғыларының). Бұл хаттаманы RAS деп атады (Registration, Admission and Status).
Н.225 байланысын басқару хаттамасы
және Н.245 логикалық арнаны басқару хаттамалары.