Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

RUS

.docx
Скачиваний:
34
Добавлен:
13.03.2015
Размер:
30.06 Кб
Скачать

ААААААААААААААААААА

Абиоталық факторларға жатпайтындар:

D) фитоценоз

Адам денсаулығына тікелей немесе жанама әсерін тигізбейтін ластаушы заттың максималды концентрациясы қалай аталады?

А) ШРК

Адам организміне әсер ету дәрежесі бойынша қауіпті заттар қандай кластарға бөлінеді?

С) төтенше қауіпті, жоғары қауіпті, шамалы қауіпті және аз қауіпті

Адам 24 сағат бойы демалған кезде (жалпы токсикологиялық, концерогенді, мутагенді) әсер етпейтін, атмосфераны ластайтын заттардың концентрациясы (мг/м3) қалай аталады?

В) ШРК о.т.

Адамдардың қандай іс-әрекеті тірі организмдерге ең көп әсерін тигізеді?

D) жер беті және жер асты көлік жүйелері

Адамның қатысуымен қалпына келетін табиғи ресурстар

Е) өсімдіктер мен жануарлар әлемі

Адамның табиғатқа және керісінше табиғаттың адамға тигізетін қолайсыз әсерлеріне байланысты туындайтын кез-келген құбылыс

В) экологиялық проблема

Адамның табиғатқа әсерін сипаттайтын факторлар жиынтығына … фактор жатады

А) антропогенді

Ақаба суды шығармайтын өндіріс саласы

Е) ақаба суды шығармайтын сала болмайды

Антропогенді факторлар:

D) адамның іс-әрекетінің нәтижелері

Атмосфераның жоғары қабатындағы озон қабаты:

В) ультракүлгін сәулелерден сақтайтын қорғаныс экраны

Атмосферада қауіпті заттар таралғанда қандай шарт орындалуы керек?

В) См+Сф < СШРК

Атмосферада кейбір газдардың жиналуына байланысты жылу балансы өзгеруінен, планетаның температурасы жоғарылауы қалай аталады?

В) парникті эффект

Атмосферада парниктегі шыны сияқты әсер ететін, жерге күннің сәулесін тосқауылсыз жіберіп, бірақ жерден тепкен сәулелерді жібермейтін газ қалай аталады?

Е) көмір қышқыл газы

Атмосферада шаңның, тұманның, автокөліктің және өндірістің шығарған ластаушы газдарының нәтижесінде ауаның қауіпті ластануы қалай аталады?

В) тұмша (смог)

Атмосферадағы қауіпті заттардың концентрациясы қандай өлшем бірлікпен өлшенеді?

В) мг/м3

Атмосфералық ауадағы ШРК-ның өлшем бірлігі қандай?

D) мг/м3

Атмосфераны ластайтын негізгі ластағыштар

А) шаң, газдар, тұмандар, аэрозольдер

Атмосфераның қай қабатында озон қабаты орналасқан?

А) тропосферада

В) стратосферада

Атмосфералық ауаның сапасын нормалау әдісінің бірі нормативті белгілеу

А) ШРШ

Атмосфераның электрленуі, жердің магнит өрісі … ресурсқа жатады

В) планетарлық

Ауаға барлық тірі организмдер демалғанда бөлінетін, отынның барлық түрлері жанғанда, өрт болғанда түзілетін газ қалай аталады?

В) көмір қышқыл газы

Ауадағы қауіпті заттардың максималды бір жолдық концентрациясы қандай уақыт аралығына тағайындалады?

А) 20мин

Ауаның құрамында … болады

В) 20-21 О2, 78N2, 1-2 инертті газдар

Ауыл шаруашылығы жақсы дамыған елдерге пестицидтерді қолдануды шектеудің себептерінің бірі:

С) олардың адам денсаулығына және қоршаған ортаға негативті әсер етуі

Аэротенкте ақаба суларды қандай әдіспен тазартады?

В) химиялық

ӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘӘ

Әртүрлі трофикалық деңгейлерге жататын биоценоздың мүшелерінің бір-бірін жеп қоректенуі арқылы, қоректік заттардың және энергияның кезекпен берілуі қалай аталады?

В) қоректік тізбек

ББББББББББББББББББББББ

Бейорганикалық заттардан органикалық заттар синтездейтін организмдер:

Е) продуценттер

Белгілі бір аумақты мекендейтін дарақтардың бір түрінің және бірнеше түрлердің қарым-қатынасын зерттейтін экология бөлімі

В) популяциялық экология

С) аутэкология

«Биогеоценоз» түсінігін кім енгізді ?

D) В.Н. Сукачев

Биосфера және ноосфера ілімін қалаған

В) В.И.Вернадский

Биосфера түсінігін енгізген кім?

В) В.И.Вернадский

Биосфераның дамуының ең жоғарғы сатысы – “сана сатысы” қалай аталады?

С) ноосфера

Биосфераның табиғи түрмен ластануы

А) орман өрттері

Биотикалық факторларға жатпайтындар:

Е) температура

Бір заттың әсерін басқа бір зат күшейтетін құбылыс қалай аталады?

С) синергизм

Бір нақты аумақты мекендейтін тірі организмдердің (өсімдіктердің, жануарлар мен микроорганизмдердің) жиынтығы

С) экотоп

Бір организмнің екінші организмді жоюға бағытталған қарым-қатынасқа … жатады

А) жыртқыштық

Бір-бірімен қоректену байланысы арқылы байланысқан барлық тірі организмдердің жиынтығы

А) биоценоз

Бірлестіктердің қоршаған ортамен ара қатынасын зерттейтін экология бөлімі қалай аталады?

В) синэкология

ГГГГГГГГГГГГГГГГГГГГ

Газдарды сұйық сіңірткіштердің сіңіруі арқылы тазартуға негізделген әдіс қалай аталады?

В) абсорбция

ҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒҒ

Ғаламдық экологиялық проблемаларды талқылаудың негізіне қандай ғылыми концепция қаланған:

D) қоршаған ортаны биотикалық реттеу теориясы

ДДДДДДДДДДДДДДДДДДДД

«Дамудың капиталистік моделі тұрақты емес және мүлдем басқасы керек» деген пікірдің авторы кім:

С) М.Стронг

Денесінде паразиттер өсіп-өнетін организмді … атайды

А) негізгі иесі

ЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕ

Ең қауіпті және атмосфералық ауаны интенсивті түрде ластайтын көзге … жатады

А) автокөлік

Ең негізгі және өте маңызды абиотикалық факторлардың алтауын атаңыз

С) ауа, су, топырақ, жылу, рельеф, жел

ЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖ

Жануарлар табиғат ресурстарының қандай түріне жатады?

С) қалпына келетін

Жасыл өсімдіктердің денесінде көмір қышқыл газы мен судан органикалық қосылыстардың түзілуі және оттегі бөлінуі:

Е) фотосинтез

Желдің жылдамдығының өсуі қауіпті заттардың атмосферада таралуына қалай әсер етеді?

А) атмосферада қауіпті заттардың таралуын жақсартады

Жер бетін ультракүлгін сәулелерден … қабаты қорғайды

D) озон

Жер бетіне жақын орналасқан атмосфера қабаты

D) тропосфера

Жер бетіндегі барлық судың жиынтығы

С) гидросфера

Жер бетінде ашаршылық, жұмыссыздық және кедейшіліктің орын алу аспектісін тұрақты дамудың қай аспектісіне жатқызуға болады?

D) экономикалық аспект

Жер учаскілерін қауіпсіз жағдайға келтіруге, бұзылған территорияны қалпына келтіруге арналған шаралардың жиынтығы қалай аталады?

С) рекультивация

Жердің шөлейттенуіне себебін … тигізбейді

Е) орман отырғызу

ЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗЗ

Зат алмасуы, энергия және информация алмасуы негізінде біріккен тірі организмдердің жиынтығын (биоценоз) қоршаған ортамен (биотоп) біріктіретін құрлықтағы экожүйе қалай аталады?

А) биогеоценоз

ККККККККККККККККККК

Киоттық протокол қарастырады

D)парниктік (жылулық) газдарды шығаруды азайту

Көмір табиғи ресурстардың қандай түріне жатады?

В) қалпына келмейтін

ҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚ

Қадағалау масштабының ұлғаюы мың шаршы шақырым......... мониторингта көрсетіледі

A) Аймақтық

Қазақстан республикасында қоршаған табиғи ортаның мониторингі …негізінде жан-жақты жүргізіледі

С) гидрометрологияның бірқатар қызмет орындары

Қазақстанда тұратын халықтың саны … млн

А) 16,5

Қазақстандағы атом электростанциясы болған Ақтау қаласының бұрынғы аты

В) Шевченко

Қазақстанда сектор аралық және аймақтық бірлестік мақсатында тұрақты даму институттарының үш деңгейі құрылды:

Е) Ашық форум, саяси және техникалық институттар

Қазақстан үкіметі «2001-2004 жылдарда тұрақты даму үшін институциональдық күшейту» бағдарламасын қай жылы қабылдады?

В) 2000 жыл

Қазіргі үлкен қалалардың экожүйісін құратын бөлігіне … жатады

Е) жасыл желек егу

Қалалардың өсуі және дамуы, ауылдық жердің қалаға айналуы, халықтың ауылдан қалаға миграциясы, қоғам өміріндегі қалалардың ролінің өсуі қалай аталады?

В) урбанизация

Қалпына келмейтін ресурстар

В) кен байлықтар

Қар ерігінде, нөсер жаңбыр жауғанда пайда болған ақаба суларды қалай атайды?

В) атмосфералық

… қалпына келмейтін ресурстарға жатады

А) мұнай, газ, көмір

Қоршаған ортаны антропогенді ластау көзіне не жатпайды?

С) вулкандар

Қоршаған ортаны антропогенді ластау көзіне жатпайтындар:

Е) вулкандар және гейзерлер

Қоршаған ортада антропогендік жолмен таралғанда тірі организмдерге улы әсер ететін үлестік салмағы 4,5 г/см3 мөлшерінен жоғары металдар қалай аталады?

С) ауыр металдар

Қоршаған ортадағы қолданушы организмдер:

D) консумент

Қоршаған ортадағы өсімдіктер:

Е) фитоценоз

Қоршаған ортаның жағдайын бақылау және тексеру жүйелері

D) мониторинг

Қоршаған орта факторларының жеке организмге, популяцияға, түрлерге әсерін зерттейтін экология

А) аутэкология

Құрамына ылғалдылық, температура, күнэнергиясы, жел режимі кіретін және олардың біріккен әсері белгілі территорияға байланысты келетін абиотикалық фактордың жиынтығы қалай аталады?

В) климат

Қышқыл жаңбырлар атмосфералық ауаның негізінен қандай газдармен антропогенді ластануы себебінен болады?

А) күкірт диоксиді және азот оксидтері

Қышқыл жаңбырдың болуы … байланысты

D) атмосфераға күкірт диоксидінің және азот оксидтерінің тасталуына

МММММММММММММММ

Мұнай табиғи ресурстардың қандай түріне жатады?

В) қалпына келмейтін

MMMMMMMMMMMMMMM

Мұздатқыштарды шығару биосферада қандай қолайсыз эффекттің орын алуына себебін тигізеді

В) атмосферада озон қабатының жұқаруына

НННННННННННННННННН

Негізгі парникті газға қандай газ жатады:

С) көмір қышқыл газы

Ноосфералық дамудың экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету аспектісін тұрақты дамудың қай аспектісіне жатқызуға болады?

А) саяси-құқықтық аспект

В) экологиялық аспект

С) әлеуметтік аспект

D) экономикалық аспект

Е) халықаралық аспект

ООООООООООООООООО

Озон қабатын бүлдіруге қатысатын негізгі ластағыш

С) фреондар

Озон қабатындағы озон … әсерінен бұзылады

А) хлор молекуласы

Озон қабатының қалыңдығы

В) 2-4 мм

Организмдердің бір түрінің ішіндегі бір-бірімен арақатынас түрі

В) бәсекелестік

Организмдердін бірлестігі мекендейтін өзіне тән экологиялық факторлары бар кеңістік қалай аталады?

Е) экотоп

«Организмнің төзімділігі оның экологиялық қажеттілігінің тізбегіндегі ең әлсіз буынмен анықталады» деген минимум заңын кім ашты?

С) Ю.Либих

Организмдердің құрамына кіретін және олардың тіршілік әрекетіне қажет химиялық элементтерді … деп атайды.

В) биогендік элементтер

Организмнің тіршілігіне қолайлы әсерді шектейтін факторлардың минимум, максимум экологиялық әсері болуы мүмкін, осы екі шаманың арасындағы ауқым организмнің берілген факторға төзімділігін анықтайды деген толеранттылық заңын кім ашты?

D) В.Шелфорд

Органикалық заттарды ыдыратып бейорганикалық заттарға айналдыратын қалпына келтіруші организмдер қалай аталады?

А) редуценттер

Организмнің төзімділігі оның экологиялық тұтыныстары тізбегінің ең әлсіз бөлігі арқылы анықталады – бұл … заңы

С) төзімділік

Орта тәүліктік ШРКо.т. қандай уақыт аралығына тағайындалады?

Е) 24 сағ

Отын энергетика ресурстар тобы

D) мұнай, газ, көмір, торф, уран

Отындар жанғанда, металлургия және химия өндірісінде бөлінетін, қышқыл жаңбырлар туғызатын, тұмша (смог) түзуге қатысатын қандай газ?

А) күкіртті газ

ӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨӨ

Өздерінің өмір сүруіне қажетті химиялық элементтердің барлығын қоршаған ортадан алатын, дене құрылысы үшін басқа организмдердің дайын органикалық заттарын қажет етпейтін организмдер қалай аталады?

С) автотрофтар

Өзінің қоректенуі үшін бөтен (тірі немесе өлі) денелерді қолданатын, яғни дайын органикалық заттарды қолданатын организмдер қалай аталады?

В) гетеротрофтар

Өндірістік кәсіпорындар үшін қанша қауіптілік категориясы (КОП) тағайындалады?

В) 4

Өндірістік кәсіпорындар үшін қанша кластық санитарлақ қорғау белдемі бар?

D) 5

Өндірістің қандай қауіптілік категориясы қоршаған орта үшін аз қауіпті?

D) төртінші

Өндірістің қоршаған ортаға әсерін және қоршаған ортаның өндіріске әсерін қарастыратын экологияның бөлімі қалай аталады?

D) өндірістік экология

Өндірістерден шыққан ақаба суларды фильтрлеу … әдіске жатады

В) физикалық

Өнеркәсіптерге ақаба суларын қоршаған ортаға тастауға рұқсат, егерде …

Е) барлық улы және басқа қоспалардан түгелімен ШРК мөлшері деңгейіне дейін тазаланып, ШРТ-дан аспаған жағдайда

Өсімдіктердің, жердің және экожүйелердің жетіліп, ең жоғары кезеңіне жеткен шағы қалай аталады?

В) экологиялық климакс

Өсімдіктер өздеріне қажетті көміртек бар қосылыстарды қайдан алады?

В) минералды тыңайтқыштардан

Өте қауіпті токсиканттарға … жатпайды

Е) көмір

ПППППППППППППППППП

“паразит-иесі” типіндегі қатынаста шын паразит

D) иесіне зиянын тигізеді, тек кейбір жағдайда өлімге итереді

Паразитизм мен жыртқыштық арасындағы принципиалды айырмашылық

В) жыртқыш өзінің организм қорегін бірден өлтіреді, ал паразит тірі иесімен ұзақ уақыт қоректенеді

«Планетаны бақылау» бағдарламасы БҰҰ-ның қай конференциясында қабылданды?

Д) Стокгольм конференциясында (1972 жыл)

РРРРРРРРРРРРРРРРРРРРРРР

Рекультивация дегеніміз - …

С) бұзылған жер бетін тегістеу және жердің құнарлығын агротехникалық жолмен қалпына келтіру

ССССССССССССССССССС

Салыстырмалы бірдей экологиялық жағдайы бар кеңістікті мекендейтін бір биологиялық түрдің жиынтығы қалай аталады?

С) популяция

Салыстырмалы түрде қалпына келетін табиғи ресурстар

В) топырақ құнарлығы

Санитарлы гигиеналық классификациясы бойынша атмосфералық ауадағы әрбір ластаушы зат үшін қандай қандай шарт орындалуы қажет?

В) Сi/ШРКi ≤ 1

Санитарлық сақтау белдемінің ішіндегі аумаққа қосымша орналастыруға жататын ?

Е) зиянсыз технологиялық процестермен жұмыс істейтін кәсіпорын

Семей полигонында ядролық қаруды сынау … жылы тоқтатылды

D) 1991

Су ресурстарының кадастры дегеніміз не?

Д) су ресурстарының сандық, сапалық, ұйымдастырушылық, экономикалық, экологиялық көрсеткіштерінің жиыны

ТТТТТТТТТТТТТТТТТТТТТТ

Табиғи ресурстардың сарқылатын және сарқылмайтын болып жіктелуі қандай классификация:

D) экологиялық

Термалды сулар дегеніміз … сулары

В) жер асты жылы

Топырақ … ресурстарға жатады

D) жартылай қалпына келетін

Топырақта өсімдіктерге оңай сіңірілетін азот қосылыстарының көбеюіне қандай процесс себебін тигізеді?

В) азот фиксациялау

Тірі организмдердің күн мен түннің кезектесіп ауысуын керексінуі қалай аталады?

С) фотокезеңділік

Тірі организмдерге тікелей немесе жанама әсер ететін өлі табиғаттың барлық қасиеттері (жарық, температура, радиация, қысым, ауаның ылғалдылығы және т.б) қандай факторға жатады?

В) абиотикалық

Тірі организмдердің бір-біріне тікелей немесе жанама әсер етуі қандай факторға жатады?

А) биоталық

Тірі организмдерді қауіпті ісік ауруына ұшырататын, биосфераға түсетін заттар қалай аталады?

А) канцерогенді

Түтін деген не?

А) ұсақ қатты бөлшектері бар аэрозоль

Тұрақты дамуды қалай түсінесіз?

D) қазіргі уақыттың қажеттілінін қамтамассыз ете отырып, келесі ұрпақтардың өзінің қажеттіліктерін қамтамасыз етуіне қауіп туғызбайтындай даму

«Тұрақты даму» түсінігі алғаш рет қашан және қандай баяндамада енгізілді?

Е) 1987 жылы «Біздің ортақ болашағымыз» баяндамасында.

Тұрақты даму стратегиясы қай конференцияда қабылданды?

А) Қоршаған орта және тұрақты даму бойынша ООН конферециясында (Бразилия, 1992 жыл)

Тұрақты даму мақсатына жетудің, қолданылатын шаралардың тиімділігінің және қойылған мақсаттарға жету деңгейінің көрсеткіштері (критерийлері) қалай аталады?

В) тұрақты даму индикаторы

ҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮҮ

Үшінші кластық санитарлық қорғау белдемі үшін қандай нормативті өлшем тағайындалған?

С) 300м

ФФФФФФФФФФФФФФФ

Фотосинтез процесінде … түзіледі

А) оттек, органикалық заттектер

ХХХХХХХХХХХХХХХХХХХ

Химиялық заттың химялық реакциялар арқылы Күннің энергиясын қолдана отырып, бейорганикалық ортадан өсімдіктер мен жануарлар организміне және керісінше бейорганикалық ортаға айналымы қандай айналым?

Е) биогеохимиялық

ШШШШШШШШШШШШШ

ШРШ (ПДВ) мөлшерінде атмосфераға қауіпті заттар шығарылғанда, ауаның ластану дәрежесі қандай болады?

С) ШРК макс.б.ж.-тан аз

ШРШ нормативі қандай мерзімге тағайындалады?

D) 5жыл

ЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭЭ

Экожүйе –

D) әртүрлі тірі организмдердің бірге өмір сүретін, өзара және қоршаған ортамен қарым қатынас жасайтын жиынтығы

Экология - ... зерттейтін ғылым.

С) тірі организмдердін бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасын

Экожүйедегі продуценттер, консументтер, және редуценттер арасындағы олардың массасымен өрнектелген арақатынас:

Е) экологиялық пирамида

Экология түсінігін енгізген ғалым кім?

В) Э.Геккель

Экологиялық мониторинг дегеніміз қоршаған ортаның жағдайын … жүйелері

D) бақылау, тексеру, болжау

Экология тірі материяның дамуының қандай деңгейін зерттейді?

D) организмдік, молекулалық, биосфералық

Экологиялық шектеулі факторлардың минимумы мен максимумының арасын қандай диапазон деп атайды?

В) толеранттылық

Экологиялық факторларға … жатпайды

С) күннің тұтылуы

Экологиялық факторлардың қайсысы биосфераның өзгеруіне максималды түрде әсерін тигізеді

В) антропогендік

Энергия көздерінің қайсысы экологиялық тұрғыдан алғанда ең таза болып есептеледі?

D) жел энергиясын пайдалану;

«Экосистеманың тұрақты дамуын сақтау» принципі қай халықаралық форумда қарастырылды?

В) Халықаралық форум (Йоханнесбург қаласында, 2002 жылы)

САНДАР

1000м нормативті размер санитарлық қорғау белдемінің нешінші класы үшін тағайындалған?

А) бірінші

80-ші жылдары Балқаш, Арала проблемаларына байланысты комитеттің құрылуына басшы … болған

В) М.Шаханов

20 мин ішінде адамға рефлекторлық реакция (иіс сезу, көздің жарық сезуі өзгеруі, аллергиялық реакция және т.б) туғызбайтын, атмосфералық ауадағы ластаушы заттардың концентрациясы қалай аталады?

В) ШРК м.б.ж.

ХХІ ғасырдағы адамзаттық ғаламдық проблемаларын қандай құжат қарастырады және іс-әрекеттің бағдарламасы болып табылады?

А) ХХІ ғасырға күн тәртібі

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]