Літаратура

Сучасная беларуская мова: вучэб. дапам / Пад агульн. рэд. Л.М. Грыгор’евай. – Мінск : Выш. школа, 2010. – С. 195-200, 202-205.

Сучасная беларуская літаратурная мова. Лексікалогія. Фразеалогія. Лексікаграфія. Фразеаграфія. Фаналогія. Арфаэпія. Графіка і арфаграфія / Пад рэд. Ф.М. Янкоўскага. – Мінск: Вышэйшая школа, 1976. – С. 63-67, 69-86.

Красней, В.П. Грані слова / В.П. Красней. – 3-е выд., дапрац. – Мн.: Нар. асвета, 1996. – С. 153-164, 182-191.

Лепешаў, І. Я. Слоўнік беларускіх прыказак: даведнік / І Я. Лепешаў, М. А. Якалцэвіч. – Мнінск : БелЭн, 1996. – 352 с.

Лепешаў, І. Я. Фразеалогія сучаснай беларускай мовы : вучэб. дапам. / І. Я. Лепешаў. – Мінск : Выш. школа, 1998. – С. 3-16, 29-45.

Лепешаў, І.Я. Этымалагічны слоўнік фразеалагізмаў / І.Я. Лепешаў. – Мінск : БелЭн, 2004. – 448 с.

Сучасная беларуская мова: Уводзіны. Фанетыка. Фаналогія. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія. Лексікалогія. Лексікаграфія. Фразеалогія. Фразеаграфія: вучэб. дапам. / Я.М. Камароўскі, В.П. Красней, У.М. Лазоўскі і інш. – 2-е выд, дапрац. і дап. – Мн.: Выш. школа, 1995. – С. 282-292, 310-313.

Сямешка, Л.І. Курс беларускай мовы: падручнік / Л.І. Сямешка, І.Р. Шкраба, З.І. Бадзевіч. – Мн.: Універсітэцкае, 1996. – С. 442-449.

Практычныя заняткі № 10

Семантычная, марфалагічная, стылістычная характарыстыка фразеалагізмаў

1. Адзначце, на якія тыпы падзяляюцца фразеалагізмы паводле ступені семантычнай злітнасці кампанентаў, структуры, суадноснасці з часцінамі мовы. Ахарактарызуйце асаблівасці кожнага тыпу. Прывядзіце прыклады.

2. Раскажыце пра мнагазначнасць фразеалагізмаў. Адказ праілюструйце дзесяццю прыкладамі з “Фразеалагічнага слоўніка беларускай мовы” І.Я. Лепешава (Мн., 1993).

3. Дайце азначэнне фразеалагічных сінонімаў. Прывядзіце іх прыклады.

4. Адзначце, якія фразеалагізмы з’яўляюцца антанімічнымі. Прывядзіце прыклады.

5. Дайце характарыстыку стылістычных разрадаў фразеалагізмаў, прывядзіце прыклады фраземаў рознай стылістычнай афарбоўкі.

3аданне для аднаго студэнта. Падрыхтуйце выступленне на пасяджэнні школьнага лінгвістычнага гуртка на тэму “Давайце перш навучымся вітацца…”. Пакажыце ў выступленні важнасць вывучэння і адраджэння самабытных выклічнікавых фраземаў народнага маўленчага этыкету. Звярніцеся да артыкула В. Васілевіч “Чаму і як мы вітаемся” (Роднае слова. – 1999. – № 8).

Практыкаванне 1. Да прыведзеных слоў падбярыце фразеалагізмы-сінонімы.

Падманваць, блізка, далёка, многа, памерці, дакучаць, неспадзявана, назаляць, збянтэжыць, шчыра, прыгожы.

Літаратура

Сучасная беларуская мова: вучэб. дапам / Пад агульн. рэд. Л.М. Грыгор’евай. – Мінск : Выш. школа, 2010. – С. 200-202.

Сучасная беларуская літаратурная мова. Лексікалогія. Фразеалогія. Лексікаграфія. Фразеаграфія. Фаналогія. Арфаэпія. Графіка і арфаграфія / Пад рэд. Ф.М. Янкоўскага. – Мінск: Вышэйшая школа, 1976. – С. 67-73, 74-79.

Красней, В.П. Грані слова / В.П. Красней. – 3-е выд., дапрац. – Мінск : Нар. асвета, 1996. – С. 159-182.

Лепешаў, І. Я. Пра семантычную класіфікацыю фразеалагізмаў / І. Я. Лепешаў // Роднае слова. – 1995. – № 10. – С. 56-64.

Лепешаў, І. Я. Фразеалагічны слоўнік беларускай мовы : У 2 тамах / І. Я. Лепешаў. – Мінск : БелЭн, 1993.

Лепешаў, І.Я. Фразеалогія сучаснай беларускай мовы: вучэб. дапам. / І.Я. Лепешаў. – Мн., Выш. школа, 1998. – С. 51-97, 99-207.

Малажай, Г. М. Сучасная беларуская мова : Слова. Перыфраза. Фразеалагізм: вучэб. дапам. / Г. М. Малажай. – Мінск : Выш. школа, 1992. – С. 161-168.

Сучасная беларуская мова: Уводзіны. Фанетыка. Фаналогія. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія. Лексікалогія. Лексікаграфія. Фразеалогія. Фразеаграфія: вучэб. дапам. / Я.М. Камароўскі, В.П. Красней, У.М. Лазоўскі і інш. – 2-е выд, дапрац. і дап. – Мн.: Выш. школа, 1995. – С. 300-308, 313-316.

Практычныя заняткі № 11