Махамбеттің»Қара нарға» артқан жүгіне қазіргі уақытта сіз өз тарапыңыздан қандай міндеттерді жүктер едіңіз?

Саумалкөл қазақ орта мектебі

11»Б» сынып оқушысы Уразгалиева Лашын

Махамбет Өтемісұлының»қара нар» дегені – өзін қолдаушы қарапайым халық. Ел азаттығы үшін күрескен батыр»қара нарға» зор үміт артқан. Қолдаушы халық та қолынан келгенше аянбай тырысып бақты.Бірақ, мақсаттарына жете алмауларының бірден –бір себебі қолбасшылары Махамбет Өтемісұлының өте қызулы адам болса да, әдіс, шеберлікке, әскери айлаға осал болуы патша үкіметінің жақсы жасақталған әскеріне қарсы шыққан халықтың қолына алған қаруының әлсіздігі, жоспарларының айқын еместігі»қара нарды» шарасыз күйге түсірген еді. Бұл тарихи оқиға қазаққа өзінің ел екенін білдіріп қана қоймай, елдің намысын қозғап, қазақтың бірігуіне себеп болды. Бұндай бірлік ынтымаққа келу кейінгі жас ұрпаққа үлкен сабақ болып қала бермек.

Болар іс болды, уақыт өтті, заман өзгерді. Ғылым мен техниканың дамыған ғасырында елдің дамуына бар халық ат салысуда. Түпкі мақсат бір болған соң әрқашан бірімізге- біріміз демеу болу керек. Мақсатқа жету оңай емес, жеңілусіз жеңіс болмайды. Сондықтан әр іске сабырмен қараған жөн деп білемін. Осы жолда адам бойындағы ең асыл қасиет- адамгершілік таныту. Еліміздің тәуелсіз, егемен ел болуы жүздеген жылдар бұрын тек арман болса, бүгінгі таңда Мәңгілік елге айналдық . Мәңгілік ел иелері терең білімімен даралануы керек деп ойлаймын. Елбасымыз «Елдің ертеңі, гүлденген болашағы- жастарда» деп , бізге, жастарға зор үміт артуда. Артылған үмітті ақтау – менің басты міндетім деп танимын.

Егемендік аясында мен, мен құралпы жастар Махамбеттің «қара нары» Тәуелсіздіктің қадірін түсінуге, бабалар армандаған елдікті сақтауға борыштымыз.Менің қазіргі заманда «қара нарға» жүктерім- татулық пен ұйымшылдық,сабыр, адамгершілік, еңбек және ең бастысы аянбай оқу. Терең білім алумен қатар, өзімнің бойымда осы қасиеттерді дамытып, ел болашағы үшін барымды салуға дайынмын. Қазақстан сияқты гүлденген елдің ұрпағы болғаным қандай бақыт!

Дулат Бабатайұлының «Еспенбет» дастанында Еспенбеттің нағашысынан қалауы Ақбөрте болуының себебін дәлелдеп жазыңыз

Саумалкөл қазақ орта мектебі

11»Б» сынып оқушысы Уразгалиева Лашын

«Еспенбет»дастанының басты тақырыбы - туған жеріне оралып, еліне қамқор бола білген батырдың жан қияр ерлігі мен батырлығы. Алға қойған мақсатына жетудегі құлшыныс – кейіпкердің бойындағы басты құндылық. Ел ертеңі үшін шыбын жанын шүберекке түйіп, қасық қаны қалғанша жаумен шайқасып, ел тағдырын биік қойған батырлардың бірі – Еспенбет.

«Еспенбет» поэмасын оқи отырып, көкейімде бір сұрақ туындады. Туған жеріне қайтуға бел буған жас жігіттің қалауы неге тұлпар болды? Не себепті нағашысының басқа сыйын қабыл алмады? Бұл сауалға жауап ретінде әркімнің өз ойы, пікірі бар.Менің ойымша, Еспенбет дүниеге құмартпай, өз жүрегінің қалауымен жүретін таза ниетті қайсар адам болған.

Кез келген жанға туған жері ыстық болады.»Ит тойған жеріне, ер жігіт туған жеріне» демекші, кішкентайынан нағашысының елінде тұрса да, батырды өз еліне қайтып келуі – туған өлкесіне деген адал махаббаты деп білемін. Нағашысының ұсынған бар байлығынан бас тартып, Ақбөртені сұрауы - жігіттің дүниеқұмар еместігінің айқын бейнесі. Ал бір көргеннен тамсандырып, ерлік арманға жетелеген Ақбөртеден бас тартпай, тұлпарға үлкен сенім артуы Еспенбеттің қайсарлығын және Ақбөртеге деген адалдығын көрсетеді.»Ат арынды болса, жігіт жалынды болады» - деген қанатты сөз тікелей Ақбөрте мен Еспенбетке қатысты айтылғандай. Еспембеттің Ақбөртені таңдауының себебі – еліне деген, туған жеріне деген кіршіксіз сезімі.» Ер қанаты-ат» деп бекерге айтылмаған,сондықтан болар,Еспенбет Ақбөртені сұрады.Ақбөртені жарысқа қосқанда тұлпары иесінің сенімін ақтап,мәреге бірінші боп жеткен еді.Жарыста алған олжасын да батыр көпшіліке бөліп берді.Ақбөрте –иесінің сенімді серігі. Бақытқа апарар жолда қанатты тұлпары иесінің үмітін ақтады.Қорыта келгенде, бұл дастанның тәрбиелік мәні зор.Еспенбеттей елін сүйетін, халқына адал қызмет ететін кейіпкер болуды қай жас ұрпа болмасын, бәрі де армандайды.Ақбөртедей тұлпар қашанда ерге серік, қорған бола алады. Сондықтан біз, жас ұрпақ, Еспенбеттей отансүйгіш азамат болуды қалаймыз.