Қожды балқыту басталғандағы температура мен химиялық құрамы
Қож нөмірі № |
Қиыршық мөлшері г/100г қожға |
Химиялық құрамы, мас. % |
Балқу температурасы, |
|||||||
SiO2 |
FeO |
Al2O3 |
CaO |
MgO |
SiO2+ Al2O3 |
FeO+CaO+MgO |
||||
Л5 |
3,419 |
70,30 |
7,19 |
10,34 |
6,64 |
1,8 |
80,64 |
15,63 |
1130 |
|
Л20 |
0,275 |
54,98 |
9,51 |
13,96 |
15,32 |
1,75 |
68,94 |
26,58 |
960 |
|
Пр15 |
0,497 |
69,68 |
4,41 |
8,59 |
13,46 |
0,70 |
77,27 |
18,57 |
1050 |
|
*Зертханалық және өндірістік балқымалар: сандар қождаманың қосылуын пайызбен көрсетеді.
Қождың мөлшерін әрі қарай арттырса тұтқырлық бұлай қарқынды төмендемейді. Л5 қожының жоғары тұтқырлығы ондағы металл қиыршықтарының 3,49г/100г дейін жоғарылауына, ал Л20 0,275г/100г-ға әкеледі.
Л15 және Л20 қождарының қолданылуы қож бен металлдың толық бөлінуін қамтамасыз етті. Бұл кезде 100кг концентратқа 15кг қождаманың болуы тиімді деп санаған дұрыс, өйткені әрі қарай қождаманың мөлшерін арттыру қождың артуына алып келеді, ал бұл қымбат тұратын тотықсыздандырғыштың өсуіне әкеп соғады.
Қождағы металл қосындыларының құрамы «Cameca» фирмасының рентгеноспектральды құрылғысында анықталған. 5 мкм артық өлшемді металл қосындыларында 41...46%Mo, 52…57% Fe және 1,3…2,0% Si бар, яғни олардың құрамы металл құймасының құрамына сәйкес келеді. Металл қосындыларының химиялық құрамы қождағы CaO мөлшеріне тәуелді емес. Қож негізділігінде оксидті түрдегі молибден анықталған жоқ, яғни молибден оксиді зертханалық балқыма шартында толығымен тотықсызданады.
Қожда сонымен қатар пироксендер мен диопсид бар. СaO - SiO2 – Al2O3, СaO – FeO - SiO2 cиликатты жүйеcінің үштік диаграммасының қолданылуымен қождың минерологиялық құрамы есептелді (кесте 24).
Кесте 24
Ферромолибденді қождың минерологиялық құрамы, мас.%
Қож нөмірі № |
Триди-мит |
Анортит |
Пироксен |
Диопсид |
Муллит |
|
SiO2 |
CaO Al2O3 SiO2 |
FeO SiO2 |
CaO SiO2 |
CaO MgO 2SiO2 |
3Al2O3 SiO2 |
|
Л5 |
53,1 |
19,0 |
13,0 |
|
11,8 |
3,1 |
Л20 |
23,5 |
27,6 |
17,7 |
18,04 |
9,5 |
3,7 |
Пр15 |
48,4 |
21,8 |
8,0 |
18,4 |
3,4 |
- |
Ферромолибденді балқыту кезінде молибденнің жоғалымын анықтау үшін металлотермиялық балқытудың материалдық балансы құралған. Шихта құрамы,кг: күйдірілгенмолибден коцентраты – 3600; 75%-ды ферросилиций – 1164; алюминий әжігі (крупка) – 195; темір кені – 936; темір жоңқасы – 719,8; әк – 129,6; тұтандыру қоспасы – 50. Молибден балансы (концентратпен енгізілген Mo мөлшері – 2056,58)
Алынған Мо-ді үлестіру |
кг |
Қатыст.% |
Металда |
1976,94 |
96,12 |
Қожда |
|
|
қожжинағышқа шығарылған |
3,06 |
- |
металл блогында қалған |
5,03 |
- |
шахта қабырғаларында қалған |
22,19 |
- |
Қожда барлығы |
- |
1,47 |
Құмды пеш едені |
9,47 |
0,46 |
Алып кету (унос) |
39,99 |
1,95 |
Барлығы |
2056,68 |
100 |
Молибденнің алынуы 96,12 мас.% құрады, оның 2,12 – Мо қожды металлды қалдықтарда. Келтірілген баланста көрметілгендей, қожда металл блогы үстінде және шахта қабырғасында Мо-нің көп мөлшері болады. Оның жоғалымын қысқарту үшін қож бен қалдықтарды қайта балқытады.