266 Илап-иңрәп, ҡашында тороп ине,

Бер заманда бисара күҙен асты.

Аяғыпа ҡыршау бәйләнеләр,

Үлтереүгә урынын һайланылар.

Түңәрәгенә ҡараһа, бары дошман,

Ғәрип йән сығыуға ҡыпанылар *...

Бисара үләреп ипде белде,

Дуҫтыпа: «Бире кил»,— тип, бер ым ҡылды, Дуҫтыпа ҡорбан инде йән юлдашы,

Ҡашына ул яҡыныраҡ килеп торҙо.

Ауыҙын асып, дуҫтына сәләм әйтте:

«Терелек ипде, дуҫты.м, беҙҙән китте».

Ахыр йәндән бисара тоңөлгән һуң,

Иле мән йортона сәләм әйтте.

Буҙйегеттең дуҫтына йырлағаны

— Уай, йән дуҫтым, яҡын кил,

Арзым * һпцә әйтәйем, һинән башҡа дуҫтым юҡ,

Серем кемгә әйтәйем.

230

Ҡарсыға ҡоштоң ҡанаты Ҡайырылыр көц булады. Аманлашып дуҫтынан Айырылыр кон булады.

Бер көн ҡалмаҫ дуҫтынан Ҡайырылыр кон булады. һай_г йән дуҫтым, яҡын кил, Әжәл беҙгә етепте;

27А Күп дошмандың эсеидә

Дармап беҙҙән китепте.

Был кондән һуң, йән дуҫтым, Инде һеҙҙе күрмәк юҡ, Бороиғолай берегеп,

Инде бергә гормаҡ юҡ.

Был ерҙән һеҙ ҡайтығыҙ, Йортҡа сәләм әйтегеҙ.

Моңло ҡалғап атама,

Зарлы булғаи анама, Яңғыҙыңдың һүҙе тип,

Беҙҙән сәләм әйтегеҙ.

Ҡарсыға ҡоштай ҡундырған, Ҡашыпда һойоп ултыртҡан, Дидарыма * туймаған, Яңғыҙым тип уйлаған,

Моңло ҡалғап атама,

Зарлы булғап апама —

Ата берлән апаға Сәләмемде әйтә күр.

Бала ананан тыумаҡ бар, Бойороҡ булһа, тормаҡ бар. Әжәл етмәгәп әҙәмгә Артыҡ омөр һормәк бар. Ҡапатыпап ҡайрылғап, Яңғыҙынан айрылған. Ҡайғыһы күп апама,

Сабыр ҡыл, тип әйтә күр. Кемде балам тиер ул?

Кемде мпп тип һойор ул?

Беҙ иҫенә тошкәндә,

Янған утҡа көйөр ул.

276 Көйгәненә гпз булһаң,

Сабыр іѵыл, тип әйтә күр.

Башымдағы бүркемде Моңло ҡалғап атама, Ҡулымдағы йөҙөктө Зарлы булғаи апама

231

Үҙ ҡулыңдан биргәйһең, Күңлең аулай йоргәйһең. Башымдағы бүркемде Кейһә лә, ул опотмаҫ. Яңғыҙ уғлым килер, тип, Ул беҙҙәрҙе көтмәһен. Ҡулымдағы йөҙөктө Дуҫ ҡулыңа һалғайһың, Сәләме тип яңғыҙың,

Апама һин биргәйһең. Яңғыҙым, тип илаһа, Күңлең аулай йөргәйһең.

Боҙ икебеҙ пар инек, һис айырылмаҫ йәр ппек. Бер көн һппе күрмәһәк, Күрәйек тип зар инек... Беҙҙең осөп, йәп дуҫтым, Күп рәнйеүҙе күрҙең һип; Ата-анапан айырылып,

Бер мин өсөп йөрҙөң һип.

28А Илеңә һин барырһың,

Ата-апамды күрерһең. Беҙҙәп хәбәр һораһа, Арзың * әйтеп иларһың.

Барһаң, һине күргәйләр, Ҡашыңа килеп торғайлар. Йыйылғап күп йәмәғәт Беҙҙән хәбәр һораһа,

Күҙе күргәп юлдаштар, Бергә йөргән моңдаштар, Беҙҙе иҫепә алғандар, Беҙҙәп мәхрүм ҡалғандар, Беҙҙе күрмәй ҡалғандар Беҙҙән хәбәр һораһа, Сәләмемде әйтерһең.

Беҙҙәп рәнйеү алғандар, Беҙҙәп күңел ҡалғапдар Күн әсепдә бар булһа, Рази булһын, әйтә күр ³⁴...

286 Дуҫты н ың яуабы:

— Айрылырың белгәнмен, Ҡурҡа-ҡурҡа йоргәимен; Алла әмеренә сара юҡ, Муйып һопоп торғанмын.

232

Ana һотон ИМСШКӘИ,

Йәндән татлы һойөгакән,

Заман ахыр булғансы Айырылмайыҡ тиешкән,

Пәпдән татлы йәц дуҫтым,

Йәнем ҡорбан ҡылһам да,

Ошо күптең алдында һеҙҙең осон үлһәм дәй ³⁵...

Күп дошмандың эсенән Ҡотолмаҫтай көп булды,

Башҡа тошкәп эшебеҙ Онотолмаҫтай көн булды.

Йәндән татлы йән дуҫтым,

Күп кон бергә йөрмәнем.

Был көпдәп һуц ахыры Инде һеҙҙе күрмәмен.

һип үлһәң, мин ҡайтырмын,

Ғарзыц ҡайтып әйтермеп,

Атаң сыҡһа алдымдап,

Нә тип яуап әйтермен?

Анаң сыгып алдымдап,