MathCad жүйесі MathCad ортасы
MathCad жүйесiн қосу. Вектор және матрицаларды енгiзу. Матрицаларды қосу, аудару және диагоналдау операциясы. Екi нүкте арқылы аралықты алу. Арнайы матрицаларды құрастыру.
MathCad пакеті MathWorks компаниясымен ХХ ғасырдың 90-шы жылдары жасалған. MathCad қазіргі кезде адамның әр түрлі іс әрекет аумағында пайда болатын есептерді шешуге бейімделген қуатты және әмбебап құрал. MathCad жүйесін қосқанда экранда MATLAB Command Window жұмыс ортасы ашылады.
MathCad-тың help командасы арқылы жіберілетін өте кең және ыңғайлы анықтамалық жүйесі бар. MathCad –та математикалық пакеттің саны 9. Оларды Vіew (Вид) менюінен Toolbars (Инструменты) жолынан Math (Математические) панелін шақыру арқылы ашуға болады. Math (Математические) панелінің құрамдарын қарастырайық:
– Calculator (Калькулятор). Бұл панелде арифметикалық операторлар, цифры от 0 -ден 9-ға дейінгі цифрлар, функциялар және математикалық тұрақтылар, сонымен қатар шығару операторлары
– Graph (Графиктер). Бұл панелден әртүрлі графиктерді салу үшін керекті үлгілерді шақыруға болады
– Matrіx (Матрица). Бұл панелде құру операторлары, кері матрица, сонымен қатар векторлармен жұмыс істейтін операторлар орналасқан.
– Evaluatіon (Өрнектер). Бұл панелде барлық енгізу және шығару операторларына сілтемелер орналасқан
– Calculus (Матанализ). Бұл панелде математикалық анализ операторлары, анықталған және анықталмаған интегралдар, туынды, шектер, қосынды және көбейтінді, орналасқан
– Boolean (Булевые, Логика). Бұл панель логикалық операторларға орналасқан
– Programmіng (Программалау). MathCad программалау тілінің операторлары орналасқан
– Greek (Грек алфавиті). Бұл панелде грек алфавитінің алфавиті орналасқан
– Symbolіc (Символдар). Бұл панель аналитикалық түрлендіру үшін арналған
MathCad-та векторлар және матрицаларды енгiзу.
Маткадта сонымен қатар басқада қосымша программалар қолданлады.
Маткадта массивтер вектор (бір өлшемді массив) , матрица (екі өлшемді массив ) және таблица түрінде жазылуы мүмкін. Біз әзірше тек марица мен вектор түрінде жазылуын қарастырамыз. Олармен жұмыс істеу үшін Matrix (матрица) панелі қолданылады.
Матрица мен векторды енгізу үшін матриц панелінің батырмасын басамыз. Бұнымен Insetrt Matrix (матрицаны енгізу) енгізу терезесін шақырамыз.
Векторды енгізген кезде columns (бағандар) жолына 1- ді қойған дұрыс, ал rows(жолдар) жолына вектордың мөлшерін қойған дұрыс.
Төменде үш бес элементті массив-вектор көрсетілген. Екеуі сандық, үшіншісі әріптік, төртінші өрнектерден тұрады.
Әріптік және өрнектік массивтері енгізген кезде олардың сандық мәнін беру керек.
Элементтің реттік номері индекс деп аталады және оның адресі болады. Индексацияның төменгі шекарасы жүйелік айнымалы ORIGIN- нің мәнімен беріледі. Ол 0 мен 1 мәнін қабылдайды.
МаthCad-та векторларды жазу
Маткадта матрица мен векторға келесі амалдар қолданылады:
Қосу, алу
Скалярлық және векторлық көбейту
Айналдыру
Сорттау
Бағаналардың бөлінуі
Олар Matrix панелінің келесі батырмаларын қолдану арқылы жүзеге асады:
М
атрица
элементінің индексация батырмасы
М атрицаны айналдыру батырмасы
Вектор мен матрицалардың скалярлық туындысын беретін батырма
Матрицаны транспондау батырмасы
Е
кі
вектордың векторлық туындысын беретін
батрма
Векторчларды қосу батырмасы
Матрица бағанасының бөлінуін көрсететін батырма
Матрица
детерминантын есептеу батырмасы
1 сурет. Матрица элементтеріне қолданылатын амалдар
Матрица элементтерінің максималды және минималды мәнін табу Max(A ) және Min(A) көмегімен табылады.
Мысалы:
Сурет 2. Матрицаның максималды минималды элементін анықтау.
Берілген матрицаның жол және баған санын анықтау үшін Cols(A) - A матрица бағандарының саны, Rows(A)- А матрица жолдарының саны, егізілген функцияларды қолдануға болады. Мысал:
Сурет 8. Матрицаның жол және баған санын анықтау