• Техникалық диагностикалаудың алгоритм

Объектінің өзін зерттеу бірнеше тізбектелген кезеңдерден тұрады. Алдымен сыртай қарау-өлшеу бақылауы, объектінің геометриялық параметрлерін және анықталған ақауларды шамаларын өлшеу жүргізіледі. Объектінің геометриялық өзгеруін, көрінетін беттік ақаулардың болуын анықтау және бөлшектемейтін бақылау көлемін нақтылау бұл кезеңнің нәтижесі нәтижесі болып табылады.(Диагностиканың пайдалану-техникалық құжаттарын, оперативтік мәліметтерін талдау Объектінің тұрғысын зертеу: сырт көзбен және өлшеп бақылау, геодезиялық түсіру, қалыңдығын өлшеу және пісіру тігістерінің дефектоскопиясы және негізгі металды бөлшектемейтңн әдістермен Материалдарды металлографикалық зерттеу, механикалық қасиеттері мен құамын анықтау Беріктігі мен орнықтылығына тексерулік есептеулер. Күшсалмақпен сынау Анықталған зақымдануларды талдау, олардың себептерін анықтау, анықтаушы параметрларды айқындау Шешім қабылдау ( 1әрі қарай пайдалану 2 Қосымша зерттеулер жүргізу)(2,1Қалдық ресурсту бағалау 2,2Соңғы шешімді қабылдау)(2,2Жөндеу Жұмыс параметрлерін төмендету Демонтаждау)

• Ультрадыбыстық бақылау құралдары

Ультрадыбыстық бақылау (УДБ) бөлшектемей бақылаудың акустикалық түріне жатады (1.2-кесте қара). Олар тербелістерді қоздыру және оларды тіркеу тәсілдерімен ерекшеленеді. Акустикалық әдістердің ішінде жиі қолданылатындар: ультрадыбыстық дефектоскопия (УДД), ультрадыбыстық қалыңдықты өлшеу (УДҚӨ), акустика-эмиссиялық бөлшектемей бақылау. Қазіргі кезде әлемдік тәжірибеде УДД бөлшектемей бақылаудың 60% құрайды.

Мұнай-газ саласында УДД, мысалы, ұршықтардың корпустарын, тәлдік блоктардың өотерін, бұрғылау құбырларының құлыптарын,резервуарлар мен құбырөткізгіштердің пісіріліп қосылған жерлерін бақылауда қолданылады. УДҚӨ мұнай-газ жабдықтарының қабырғаларының қалдық қалыңдықтарын анықтауда негізгі әдіс болып табылады.

Бөлшектемейтін бақылаудың басқа түрлерімен салыстырғанда УДБ кез-келген ақауларды жатқан тереңдіктеріне тәуелсіз айқындауға мүмкіндік береді, жоғарғы өнімділікке, төменгі құнға, бұйымға бір жағынан ғана жету кезінде бақылау мүмкіндігіне ие. Кемшіліктері – ірі түйіршікті материалдарды, сондай-ақ қалыңдығы 4 мм аз жұқа қабырғалы бұйымдарды бақылау қиындығы. Пішіні күрделі бұйымдарды бақылау арнайы әдістемелерді немесе технологиялық нұсқауларды жасауды қажет етеді.

• Ультрадыбыстық тербелістерді алу және енгізу тәсілдері

Ультрадыбыстық тербелістарді қоздырудың тәсілдері көп. Олар: механикалық, радиациялық, лазерлік, магниттік және т.б. диагностикалау тәжірибесінде ультрадыбыстық тербелістерді алу және енгізу үшін арнайы құрылғыларды – электромагниттік-акустикалық (ЭМА) және пьезоэлектрлік әсерлерге негізделген өзгерткіштерді қолданады. ЭМА-өзгурткіштердің ерекше артықшылығы изоляция қабаты арқылы түйістірмей бақылау мүмкіндігінің болуы. Сонымен қатар бұндай, өзгерткіштер өздерінің құрылымдық ерекшеліктеріне және өзгерту коэффициентінің төмендігіне байланысты, нормалға кеселік және бойлық толқындармен бақылау объектісін тыңдап көруге және негізінен металл құрылымдардың қалыңдықтарын өлшеуге қолданылады. Ең кең таралған пьезоэлектрлік әсер құбылысына негізделген тәсіл. Бұл әсердің физикалық мағынасы – механикалық созғылау және сығымдау кезінде кейбір қатты металдардан жасалған пластинкалар беттерінде қарама-қарсы белгісі бар электр зарядтары пайда болады – тура пьезоәсер туындайды; керісінше, пластинка бетіне айнымалы электр зарядтарын бергенде пластинка сығымдала және созыла бастайды – кері пьезоәсер туындайды. Бұндай қасиеттерге табиғи және жасанды материалдардың бірқатары ие. Оларға кварц, турмалин, сегнет тұзы, барий титанаты, қорғасын цирконат-титанаты және т.б. жатады.