• Машина жасауда сұйықтың деңгейін өлшеу мен сигналдаудың әдістері мен құралдары

Ультраакустикалық әдіс. Ультраакустикалық деңгейөлшеуіштер (12.4-сурет) улы және жарылысқауіпті орталармен байланысты, сондай-ақ жоғарға температура мен қысым жағдайында болатын технологиялық процестерде қолданыс тапты. 2.4-сурет – Ультраакустикалық деңгейөлшеуіштің принциптік сұлбасы. Бұл типтегі өлшеу және бақылау құралдарының әрекеті ультрадыбыстық тербелістердің іс жүзінде кез-келген қалыңдықтағы металл қабырғалардын өтіп, орталардың шекарасынан шағылысу қасиетіне негізделген. Бұл қасиет екі нұақада іске асырылады. Екі әдісті де іске асыру үшін түрлендіргіш 1' немесе 1 резервуардың жоғарғы немесе төменгі жағына орналастырылады. Түрлендіргіш сұйықтың үстіндегі кеңістікке (немесе сұйыққа) импульстер шоғын жібереді. Сұйықтың (газдың) шекарасынан шағылысқан сигнал сол түрлендіргіштің өзімен қабылданады. Түрлендіргіш 1' немесе 1 жіберетін электрлік сигналдар жоғарғы жиіліктегі импульстер генераторымен 2 жасалады. Қысқа уақыттық импульстер шоғын жасау үшін , сонымен бірге импульстер генераторы 2 мен өлшеу сұлбасын 4 басқаруға, пакеттер генраторы 3 қызмет етеді. Көрсеткішке ОУ берілетін сигнал t — шоқтың таратушыдан бөлу бетіне дейінгі және кері қайтқанға кететін уақытты автоматты қадағалау жолымен қалыптастырылады. Пьезоэлектрлік түрлендіргіштер 1' және 1 тарату-қабылдау режимінде жұмыс істейтін болғандықтан, импульстер шағын жіберген соң өздері соның шағылысқан сигналдарын қабылдайды. Дыбыс жылдамдығы температураға тәуелді болғандықтан, деңгейді өлшеу кезіндегі температуралық қателікті түзету үшін температуралық қайтарымдарды қолданады. Ультраакустикалық өлшеуіштердің қателігі 1-ден 15 м дейінгі өлшеу диапазонында 2,5%-дан аспайды. Сұйықтың деңгейін өлшеудің радиациялық әдісі 12.5-суретте көрсетілген. 12.5-сурет – Радиациялық деңгейөлшеуіштің принциптік сұлбасы Радиоизотоптық бастау Из, мысалы кобальттық 80Со, резервуардың жоғарғы жағына, ал бірнеше пласмасса сцинтилляторлардан, жарық коллекторынан және жалпы көрсетіп тұрушы құрылымнан тұратын детектор Дет – төменгі жағына орналастырылады. Детектордан сигналдар күшейткішке У және есептеуші құрылымға ОУ беріледі. Сұйықтың деңгейі Х өзгергенде детектор секундына қабылдайтын импульстерсаны да өзгереді. Бұл әдіспен жұмыс істейтін деңгейөлшеііштердің қателіктері азғана (2...3%-дан аспайды), бірақ сәуле шығарудан қорғануды талап етеді. Олар сұйықтың, еріген металдар мен пласмассалардың да, деңгейлерін жанаспай арақашықтықтан жанаспай өлшеуге арналған.

• Оптикалық бөлшектемей бақылау (ББ) әдісінің негізі.

• Оптикалық сәуле шығарудың негізгі параметрлері

Оптикалық сәуле (кең мағынада сәуле деген ұғымды білдіреді) – толқын ұзындығы нанометрдің(нм) үлесінен милиметрдің(мм)ондық үлесіне дейінгі диапазонды жиілік диапазоны 3*1011Гц – 3*1017Гц қамтитын электрмагниттік толқындар. Оптикалық сәулеге адам көзі қабылдай алатын көрінетін сәулелерден басқа инфрақызыл сәуле мен ультракүлгін сәуле де жатады. Вакуумдағы оптикалық сәулелердің таралу жылдамдығы (жарық жылдамдығы) 3*1010см/с. Оптикалық сәулелер атомдар мен молекулалардың шығару негіздеріне (жылулық сәуле шығару, люминесценция), спектрлік құрамының біртектілік дәрежесіне (монохроматтылық, беймонохроматтылық), сәуле шығару ағынының шашырауына (бағытталған, диффузиялық, аралас), т.б. белгілері бойынша классификацияға жіктеледі.

• Объектінің диагностикалық параметрлері

• Оптикалық сәуле шығарудың негізгі параметрлері

Оптикалық сәуле (кең мағынада сәуле деген ұғымды білдіреді) – толқын ұзындығы нанометрдің(нм) үлесінен милиметрдің(мм)ондық үлесіне дейінгі диапазонды жиілік диапазоны 3*1011Гц – 3*1017Гц қамтитын электрмагниттік толқындар. Оптикалық сәулеге адам көзі қабылдай алатын көрінетін сәулелерден басқа инфрақызыл сәуле мен ультракүлгін сәуле де жатады. Вакуумдағы оптикалық сәулелердің таралу жылдамдығы (жарық жылдамдығы) 3*1010см/с. Оптикалық сәулелер атомдар мен молекулалардың шығару негіздеріне (жылулық сәуле шығару, люминесценция), спектрлік құрамының біртектілік дәрежесіне (монохроматтылық, беймонохроматтылық), сәуле шығару ағынының шашырауына (бағытталған, диффузиялық, аралас), т.б. белгілері бойынша классификацияға жіктеледі.