2.3 Қабырға қаттылығын сығылу арқылы тексереміз

Беріктік шарттары (қима жерінде жүкті бекіту) түрі:

(2.9)

мұнда а₁ – каттылықтан қабырғаға дейін арақашықтық; а₁ = 200 мм;

Д – қабырғаға түсетін қысым. Д = Q = 196,2 кН;

W_xmin – иілу кезінде қабырғаға түсетін ең аз қарсыласу момент .

мұнда _т – қабырға материалының тұрақсыздық шегі _т = 284,4 МПа.

Сонда шартты тексерейік (2.4)

Сығылу шарты орындалады.

2.4 Төзімділік қима жерінде ілінген жүкті есептеу

(2.10)

мұнда (2.11)

_rk –ұзақ шыдамдылық шегі;

 – нақты кернеу;

[_rk] – рұксат етілген кернеу;

n₁ – төзімділік қорының коэффициенті , n₁ = 1,4;

k – тиімді шоғырлану коэффициенті;

_-1 – шыдамдылық шегі _-1 = 0,35 в;

_в – созылу кезіндегі беріктілік шегі, МПа (уақытша кедергісі _в = 440 МПа);

_-1 = 0,35  440 = 154 МПа;

k₁ = 1 для Ст3.

Формула (4.6) бойынша, симметриялық цикл үшін

Беріктік шарты бойынша максималды кернеуі

49,05 МПа < 110 МПа, _max < [_rk].

Шарты бойынша орындалады.

2.5 Шектелген қызмет мерзімін есептеу

Шектелген қызмет мерзімі бойынша шектеулі төзімділік шегін есептеу

(2.12)

мұнда N_ – негізгі циклдік сан.

N_ = 210⁶ ұсынымдары бойынша– металл құрылымдарға арналған пісірме бет;

m –қисық шаршау дәреже көрсеткіші.

Сәйкесінше m = 6.

Z_i –кернеу циклдердің есептелген саны , олардың конструкциясы есептік қызмет мерзімі  жыл;

 – қызмет мерзімінің коэффициенті .

(2.13)

Z_i  Z_c

мұнда Z_i – суммарное число циклов напряжения по таблице

циклдік кернеудің жиынтық саны

мұнда  – қызмет мерзімі, = 20 жыл режим бойынша ВТ

t_к – кран жұмысының сағаттар саны, сағ.;

n_дн – жұмыс күнінің саны, күн;

n_ц –кран жұмысының циклдер саны.

Сонда формула бойынша (2.8)

_rk – шыдамдылық шегі анықталды, _rk = 154 МПа.

Сонда формула бойынша (2.6)

2.3 Порталды кранда хоботтың металлқұрылымының

есептеулері

2.3.1 Порталды кранға әрекет ететін жүктемелер

Ашық алаңда жұмыс істейтін порталдық крандардың металқұрылымдарын есептеулер, жүктеулерді үш жағдай бойынша өндіру ұсынылады:

I жағдай – жұмыс жай-күйінің қалыпты жүктемелері;

II жағдай – жұмыс жай-күйінің максималды жүктемелері;

III жағдай – жұмыс істемейтін жай-күйінің максималды жүктемелері.

Үшінші жағдай бойынша жүктемелер ұшу механизмінің өзгерісіне және айдап кетуге қарсы қармауыштарға байланысты есептеледі. Порталды есептеу кезінде жүктемелердің бірінші, екінші жағдайлары көрсетілген ең ықтимал төрт комбинация қарастырылады.

Бірінші жағдайда төзімділікті есептеуге сәйкес келеді.

Кран эквивалентті жүктемемен жүктелген деп болжанады.

А комбинация – жебеде эквивалентті жүк,қозғалмайтын кран (жел жоқ).

Б комбинация – жүктелген жебеде бұрылыс жүзеге асырылады және бір мезгілде жебенің ұшу бағыты өзгереді(жел жоқ).

Екінші жағдайда - шекті жағдайлар есебі. В комбинация - максималды жүк көтеріледі. Жүктің үзілу сәтінде, жүкті жерден көтеру жылдамдығы ең жоғары болады(жел жоқ). Г комбинация - кран максималды жүкпен жүктелген, бір мезгілде бұрылыс және ұшу өзгерісі жүзеге асырылады,бұл кезде кранға жел әсер етеді(желдің күші қолданыстағы ережелерге сай анықталады). Металқұрылымды крандар жүктемелердің бірінші жағдайында,тек ауыр және өте ауыр жұмыс режимдеріне сәйкес есепке алынады. А комбинациясы арқалықтар төзімділігіне және вертикальды өзектер үшін сыналады; B комбинациясы бойынша - горизонталь торлар, байланыстар, сондай-ақ жебелер белдеуі. В комбинациясы - арқалықтардың беріктігіне және вертикальды белдеулер өзегіне есептелген; Г комбинациясы -горизонталь торлар берітігіне есептеулер жүргізіледі,арқалықтардың беудеулері және өзектері - вертикальды және горизонталь күштердің бірлескен іс әрекеттері. Порталды крандардың металл құрылымдары үшін есептік жүктемелері 2.1-кестеде жинақталған.

2.1-кесте-Есептік жүктемелер

Жүктемелер	I жағдай		I жағдай
	Жүктемелер комбинациялары
	А. Кран қозғалыссыз. Жүктің жерден жартылай жылдамдықпен көтерілуі	Б. Кран қозғалыста. Айналу механизмдерін тежеу	В. Кран неподвижен. Жүктің жерден толық жылдамдықпен көтерілуі	Г. Кран қозғалыста. Бұрылу механизмдерінің тежелуі және ұшу өзгерісі . Жел
1	2	3	4	5
Кран элементтерінің өз салмағы	G	G	G	G
Жүк салмағы және аспалар Q, сондай - ақ арқандардың керілуінен туындаған	1, Qэ	Qэ	1, Qк	Qк

2.1-кестенің жалғасы

Горизонталь күш, жүктеме арқандарың вертикалдардан  бұрышқа туындаған ауытқуы	-	Qэtg1	-	Qкtg2
Инерция күші бұрылыс механизмнің тежелуінінен Т1 және ұшу өзгерісінің тежелу механизмнен Т3 (жүктеме күш инерциясы  бұрышпен ескерілген)	-	0,5Т1	-	Т1,Т3
Желдің қысымы кран күшіне р--- (желдің қысымы жүкке  бұрышпен есептелінген)	-	-	-	-
Кран айналғандағы центірлік тепкіш инерция күшінің массасы Т2.

Мұндағы:

Q_к – номиналды жүктің салмағы;

Q_э – эквивалентті жүктің салмағы;

₁, ₂ – динамикалық коэффициенттер.

Динамикалық коэффициенттердің мағынасы ₁ және ₂ 2.2-кестеде көрсетілген.

2.2-кесте- Динамикалық коэффициенттердің мағынасы

Кран түрлері	Жүктемелер жағдайы
	I	II
Монтажды	-	1,3
Ілмекті	1,3	1,5
Грейферлік	1,4	1,6