Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Г1алг1ай орфографи.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
74.74 Кб
Скачать

-чунах//-чох долаш язъе еза: сачунах//сачох, хьа- чунах//хьачох, цунчунах//цунчох, вайчунах//ваи- чох, шунчунах//шунчох, царчунах//царчох.

§ 87. Д1ардар яхача гойтара ц1ерметтдеша хотталура дожара чаккхе -чунах//-чох язъе еза: д1арчунах//д1арчох.

Хандешай яздара бокъонаш

§ 88. Т1адожара соттаме чаккхенга дола хандешаш йолча ханага даьхача чаккхенга из доацаш язду: дешадеш, ловза ловз, тега тег. эцаэц.

Белгалдаккхар: ваг1а, веза яха хаыдешаш йолча

хана чаккхе а долаш хул.

§ 89. Т1адожара соттаме чаккхенга дола хандешаш йолча ханага даьхача чаккхенга -у, -ю, -ув долаш язду: яздеязду, лотаелотаю, тоаетоаю, хьехьув.

§ 90. Хандеша т1адожара соттама чаккхе хилча, из хандош яхаяланзача ханага даьккхача, цун чаккхе -ар долаш хул: дешадешар, лов­заловзар, тегатегар.

§ 91. Хандеша т1адожара соттама чаккхе до­лаш хилча, из хандош яхаяланзача ханага даьккха­ча, цун чаккхе -ора долаш язъю: яздеяздора, в1оахлев1оахлора, кхоссалекхоссалора, то-кхадетокхадора, эшадеэшадора.

§ 92. Хандеша т1адожара соттама чаккхе -а хилча, из хандош гуш яхача ханага даьккхача, цун чаккхе -ар долаш язъю: дешадийшар, ловзалайзар, тегатийгар.

§ 93. Чоалхане хандеша т1адожара соттама чаккхе хилча, из хандош гуш яхача ханага даьккхача, цун чаккхе -up долаш язъю: верза-

ве.верзавир, моладемоладир,1омаде —1омадир,в1оахьвев1оахьавир.

§ 94. Хандеша т1адожора соттама чаккхе хил­ча, из хандош яхаяьннача ханага даьккхача, цун чаккхе хандешаца бувзам болча ц1ердеша классага хьежжа -ав, -ай, -аб, -ад долаш язду: к1аьнк лайзав, йи1иг лайзай, устаг1а лайзаб, лом лайзад.

§ 95. Чоалхане хандеша т1адожора соттама чаккхе -а хилча, из яхаяьннача ханага даьккхача цун чаккхе хандешашца бувзам болча х1аман классага хьежжа -аьв, -яьй, -аьб, -аьд долаш язъю: верзавеверзаваьв, ерзаеерзаяьй, дерзадедерзадаъд, берзабеберзабаъб.

§ 96. Шин е кхы дукхаг1ча дешдоакъоех латтача хандеша т1адожара соттама ларда хьалхарча даькъе д1аьха ув хилча, хандош гуш яхачеи яхаяьнначеи ханашка даьккхача, из ув ий-га доал: лувчалийчар, дувцадийцардийцад.

§ 97. Шин е кхы дукхаг1ча дешдоакъоех лат­тача хандеша т1адожора соттама ларда хьалхар­ча дешдаькъе ов хилча, хандош гуш яхачеи яхаяьнначеи ханашка даьккхача, из ов ай-га. доал: ловзалайзарлайзад.

Причастей язъяра бокъонаш

§ 98. Йолча хана чаккхе -у (ю) йолаш кхычунга доалача хандешах хьахиннача ло1амзача причасте чаккхе -аь (яь) долаш язъе еза: яз- яздаь (каьхат), язъюязъяь (заявлени).

§ 99. Йолча хана чаккхе йолча кхычунга ца доалача хандешах хьахиннача ло1амзача причасте чаккхе -нна долаш язъе еза: вохалу — вохавенна, оалалу оаладенна, хьожалухьожаденна.