III. Жаңа сабақ.

ХIХ–ХХ ғасырлардың бас кезiнде Қазақстанда халыққа бiлiм беру iсi екi: дiни және зайырлы бағытта жүргiзiлдi. ХIХ ғасырдың орта кезiне дейiн қазақ балалары мектептер мен медреселерде мұсылманша бiлiм алды. Оларды негiзiнен молдалар оқытты.

ХХ ғасырдың бас кезiнде дәстүрлi мектептер мен медреселер қоғамның, Мұсылман мектептерiн реформалау қозғалыы басталды. ХХ ғасырдың бас кезiнен бастап жаңа әдiстемелiк мектептер пайда болды. Оқытудың бұл әдiсiнiң негiзiн қалаушы И. Гаспринский болды. Жәдитшiлдер мектептерде арифметика, география, жаратылыстану, тарих сияқты басқа да зайырлы пәндердi оқыту қажеттiгiн дәлелдедi. Қазақстандағы ең алѕашқы жаңа әдiстемелiк мектеп 1900 жылы Түркiстан қаласында ашылды.

1813 жылы Омбыда, ал 1825 жылы Орынборда әскери училищелер ашылды. Кейiннен олар Сiбiр және Орынбор Неплюев кадет корпустарына айналды. Бұл оқу орындарына қазақ балаларын қабылдауға едәуiр шек қойылды.

1885 жылдан бастап барлық уездерде ауыл шаруашылық мектептерi ашылды. Олар қазақ өлкесiнде бiлiм және қолөнер түрлерiн дамытуға бағыт ұстады.

ХIХ ғасырдың екiншi жартысынан бастап Омбы, Семей, Орал, Ақмола қалалары халыққа бiлiм беру орталықтарына айналды. Қазақстандағы орыс тiлдi халықтың арасында сауатсыздардың пайызы тым жоғары болды.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. «Қазақ мектебі» ХІХ ғасырда қандай өзгерістерге ұшырады?

А) ................

В) ................

С) ...............

2. Қазақ-орыс мектептері қай уақыттан бастап ашыла бастады ?

3. Алаш қайраткерлерінің білім беру ісіне қосқан үлесін жазып, анықтауға.

V. Бағалау:

1) Аңдасова Қ. - ________;

2) Рамазанов А. - ________.

VI. Үйге тапсырма: параграф 42, оқу, ХІХ ғасырда 2 жартысында білім беру ісінде қандай кемшіліктер болды.

Сынып: 8 «а». Сабақ №: 56 Күні:_______________

Пән: Қазақстан тарихы.

Сабақтың тақырыбы: Шоқан Уәлиханов.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушылардың қазақ халқының аса көрнекті ғалымдарының бірі туралы – Ш. Уәлихновтың ғылыми жетістіктері туралы әңгімелей келе, оның Қазақстанды зерттеу ісіне қосқан үлесі туралы білім ұалыптастыру;

Дамытушылық: Оқушылардың мтінмен жұмыс істеу дағдысына с.һүйене отырып, олардың тарихи ойлау, қабілетін үнемі жетілдіре түсуіне, өздігінен білім алуға, ізделендіруіне жағдай жасау;

Тәрбиелік: Сол кездегі ғылымның дамуына үлес қосқан адамдар тұралы баяндау барысында оқушыларды рухани білімділікке, еңбексүйгіштікке, мәдениеттілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас.

Әдісі: жаңа сабақты баяндау, дәріс, белсеңділік арттыру.

Сабақтың жоспары : I. Ұйымдастыру кезеңі.

II. Үй тапсырмасын тексеру.

III. Жаңа сабақ.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

V. Бағалау.

VI. Үйге тапсырма.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

• Оқушылармен амандасу.

• Оқушыларды түгендеу.

• Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

II. Үй тапсырмасын тексеру.

1. Қазақ қоғамында медреселер мен мектептер қандай рөл атқарды ?

2. Жаңа әдістемелік мектептер дегеніміз не ?

3. Қазақстанда зайырлы мектептер ашу үрдісі қалай жүрді ?

4. Әскери оқу орындарының жұмысы, оқыған қазақтар туралы сипаттау.

Жаңа сабақтың жоспары:

1. Ш. Уәлихановтың балалық шағы. Жастық шағы.

2. Омбыда оқыған жылдары.

3. Ғылыми зерттеулері.

4. Ш. Уәлихановтың Қазақстан ғылымында алатын орны.