- •Құрметті әріптестер!
- •Мазмұндамасы
- •Басылымға қатысушылар
- •Тіркеу тізімі анықтамасының құрау әдістемелігі мен қолданылуы туралы нұсқау
- •Қысқартулар мен шартты белгілердің тізімі
- •Тіркеу тізімі мақалалар бөлімінің мінездемелері
- •Дәрілік заттар тиімділігінің дәлелдемесі туралы қысқаша мәліметтер
- •Жүктілік және емшекпен емізу кезінде дәрілік заттарды қолдану
- •Дәрілік заттарды жазып беретін, дәрігерлерге жалпы нұсқау
- •1. Жансыздандырушы дәрілер (анестетиктер)
- •1.1 Жалпы жансыздандыруға арналған заттар және оттегі
- •Жанама әсерлері
- •Жанама әсерлері
- •1.2 Жергілікті жансыздандыру үшін қолданылатын препараттар
- •1.3 Операция алдындағы дәрілік заттар және қысқа емшаралар жүргізу үшін қолданылатын тыныштандыратын заттар
- •Мөлшерден тыс қолданғанда
- •2. Анальгетиктер, қызуды басатын дәрілер (антипиретиктер), стероидты емес қабынуға қарсы дәрілік заттар (сеққз), аяқ қақпаны кезінде және ревматизм ауруларында қолданылатын дәрілік заттар.
- •2.1. Опиоидты емес анальгетиктер
- •2.2. Опиоидты анальгетиктер
- •2.3. Аяқ қақпаны, амилоидоз кезінде қолданылатын дәрілік заттар
- •2.4. Ревматизм ауруларында қолданылатын дәрілік заттар
- •3. Аллергияға қарсы дәрілік заттар және анафилаксия кезінде қолданылатын дәрілік заттар
- •4. Уланған кезде қолданылатын антидоттар мен басқа да субстанциялар
- •4.1. Арнамалы емес
- •4.2. Арнамалы антидоттар
- •5. Тырыспаға қарсы және қояншыққа қарсы дәрілік заттар
- •Кері көрсеткіштері
- •Кері көрсеткіштері
- •6. Микробтарға қарсы және тоғышарларға қарсы дәрілік заттар
- •6.1. Құрттарға қарсы дәрілік заттар
- •6.2. Бактерияға қарсы заттар Антибиотиктерді клиникада қолданудың негізгі принциптері
- •Антибиотиктер тек келесі факторларды қарастырғаннан кейін барып талдануы тиіс:
- •Антибиотиктік алдын алу шаралары
- •Антибиотиктерді қолданудың тиімділік дәрежесін жоғарлату бойынша ұсыныстар
- •6.2.2. Басқа да бактерияларға қарсы заттар
- •6.2.3. Алапеске қарсы дәрілік заттар.
- •6.3. Зеңдерге қарсы дәрілік заттар.
- •6.4. Вирустарға қарсы заттар
- •6.4.1. Ұшық кезінде қолданылатын дәрілік заттар.
- •6.4.2. Тұмауды емдеу және алдын алу шараларында қолданылатын дәрілік заттар
- •6.4.3. Созылмалы вирусты гепатит (свг) кезінде қолданылатын дәрілік заттар
- •6.4.4 Ретровирустарға қарсы дәрілік заттар (аиж -инфекциясын емдеу)
- •6.4.4.1. Нуклеозидті аив транскриптазасының қайтымды баяулатқыштары
- •6.4.4.2. Нуклеозидті емес қайтымды аив транскриптаза баяулатқышы
- •6.4.5. Жергілікті қолданылатын препараттар
- •6.5. Қарапайымдыларға қарсы дәрілік заттар
- •6.5.1. Амебиаз бен лямблиоз кезіндегі қолданылатын дәрілік заттар.
- •6.5.2. Лейшманиозға қарсы дәрілік заттар
- •6.5.3. Безгекке қарсы дәрілік заттар.
- •6.5.4. Пневмоцистоз бен токсоплазмоз кезінде қолданылатын дәрілік заттар.
- •7. Бас сақинасына қарсы дәрілік заттар
- •7.1. Жедел ұстамаларды емдеу үшін
- •7.2. Алдын алу шаралары үшін.
- •8. Неопластикаға қарсы және иммуносупрессивті дәрілік заттар мен паллиативті емдеу кезінде науқастардың күтімі үшін қолданылатын дәрілік заттар
- •8.1 Иммносупрессивті препараттар
- •8.1.1. Антипролиферативті иммунодепрессанттар
- •8.1.2. Глюкокортикостероидтар
- •8.1.3. Моноклональды антиденелер
- •8.1.4. Басқа да иммунодепрессанттар
- •Цитотоксикалық заттар.
- •8.2.1. Алкилдеуші препараттар
- •8.2.2. Ісіктерге қарсы антибиотиктер және басқа днқ интеркаляторлары
- •8.2.3. Антиметаболиттер
- •8.2. 4. Өсімдіктерден алынған, сонымен қатар жартылай жасанды препараттар
- •8.2.5. Басқа да цитостатиктер
- •8.3. Гормонды және гормондарға қарсы препараттар
- •8.3.5. Антиэстрогендер
- •8.3.6. Антиандрогендер
- •8.4. Ісіктерге қарсы әсері бар, басқа топтағы фармакологиялық препараттар
- •8.5.1. Ферментті препараттар
- •8.4.2. Фитопрепараттар
- •8.5. Ісіктерге қарсы емнің жанама әсерлерін түзету үшін қолданылатын заттар.
- •8.5.1. Фолий қышқылы антагонистерінің антидоты
- •8.5.2. Цитопротективті заттар (амифостин)
- •8.5.3. Иммунды түрлендірушілер
- •8.5.4. Колонияны белсендіруші факторлар – лейкопоэз белсендірушілер
- •8.5.5. Сүйек құрылысы мен минерализацияға әсер етуші заттар
- •8.5.6. Арнамалы антидаттар
- •8.5.7. Құсуға қарсы заттар
- •9. Паркинсонизмге қарсы арналған дәрілік заттар
- •10. Қанға әсер ететін дәрілік заттар
- •10.1. Қаназдыққа қарсы дәрілік заттар
- •11. Қаннан алатын препараттар, плазманың орынын басушылар және парентеральді қоректенуге арналған заттар
- •11.1. Плазманың орынын басушы заттар
- •11.2. Арнайы қолдануға арналған қан плазмасының бөлігі
- •11.3. Парентеральды қоректенуге арналған заттар
- •12. Жүрек қан-тамырлар дәрілік заттары
- •12.1. Антиангинальды дәрілік заттар
- •Тұрақсыз стенокардия
- •12.2. Аритмияға қарсы дәрілік заттар
- •12.3. Қан қысымына қарсы дәрілік заттар
- •Препараттарды талдау кезіндегі қалаулар
- •Қандай да бір топ препараттарының артықшылық жағдайы
- •Гипертензияға қарсы заттардың абсолюттік және айқын кері көрсеткіштері
- •Монотерапия немесе біріктірілген терапия?
- •Келесі біріктірулердің рандомизирленген зерттеулерде қабылданған дәлелдемелер деңгейі бар:
- •12.4. Жүрек жетіспеушілігі кезінде қолданылатын дәрілік заттар
- •12.5. Тромбаға қарсы дәрілік заттар
- •12.6. Артериялардың бітелу аурулары кезінде қолданылатын дәрілік заттар
- •12.7. Антихолестеринемиялық препараттар
- •13. Дерматологиялық дәрілік заттар (жергілікті қолдану үшін)
- •13.1. Зеңдерге қарсы дәрілік заттар
- •13.2. Бактерияларға қарсы дәрілік заттар
- •13.3. Қабынуға қарсы және қышынуға қарсы дәрілік заттар
- •13.4. Тұтқырлаушы дәрілік заттар
- •13.5. Тері беті жасушаларының жетілуіне және пролиферация үдерісіне әсер ететін дәрілік заттар
- •13.6. Битшеңдік пен қышыманы емдеуге арналған дәрілік заттар
- •15. Антисептикалық және зарарсыздандырғыш заттар
- •15.1 Антисептиктер
- •16. Несеп айдағыштар
- •17. Асқорыту мүшелерінің ауруларында қолданылатын дәрілік заттар
- •17.1 Антацидтік және басқа да жараларға қарсы дәрілік заттар
- •17.2 Құсуға қарсы дәрілік заттар
- •17.3. Көтеуге қарсы заттар
- •17.4. Қабынуға қарсы заттар
- •17.5 Спазмолитикалық дәрілік заттар
- •17.7 Іш өту кезінде қолданылатын дәрілік заттар.
- •17.7.1. Пероральды регидратация үшін қолданылатын заттар.
- •17.7.2. Іштің өтуіне қарсы (симптоматикалық) дәрілік заттар.
- •17.7.3 Ішектің микроэкологиялық тепе-теңдігінің қалпына келуіне ықпалын тигізетін заттар
- •17.8. Ас қорыту ферменттерінің препараттары
- •17.9. Гепатопротекторлық әсері бар дәрілік заттар
- •18. Гормондар, басқа эндокринді дәрілік заттар және ұрықтануға қарсы дәрілер
- •18.1. Кортикостероидтар және жасанды аналогтары
- •18.2. Андрогендер
- •18.3. Ұрықтануға қарсы дәрілік заттар
- •Кері көрсеткіштері
- •Жанама әсерлері
- •18.4. Эстрогендер
- •18.5. Инсулиндер және басқа диабетке қарсы дәрілік заттар
- •18.6. Овуляцияны белсендірушілер
- •18.7. Прогестагендер
- •18.8. Тиреоидты гормондар және антитиреоидты дәрілік заттар
- •18.9. Гипофиздің гормондары, гипоталамиялық гормондар және олардың аналогтары
- •19. Иммуномодуляторлар. Цитокиндер.
- •20. Миорелаксанттар және холинэстеразаның баяулатқыштары
- •21. Офтальмологиялық заттар
- •21.1. Бактерияға қарсы заттар
- •21.2. Қабынуға қарсы заттар
- •21.3. Жергілікті жансыздандырулар
- •21.4. Миотикалық және глаукомаға қарсы дәрілік заттар
- •21.5. Көз қарашығын кеңейтетін (мидриатикалық) заттар
- •21.6. Вирустарға қарсы заттар
- •22. Жатырдың ет қабатының (миометрияны) жиырылу белсенділігін жоғарлататын немесе тежейтін заттар
- •22.1. Жатырдың ет қабатының жиырылу белсенділігін жоғарлататын заттар
- •22.2. Жатырдың ет қабатының жиырылу белсенділігін тежейтін заттар
- •23. Гемодиализ жүргізуге арналған ерітінділер мен тұздар, концентраттар
- •24. Психотерапевтикалық дәрілік заттар
- •24.1. Антипсихотикалық дәрілік заттар
- •24.2. Көңіл күйдің бұзылуы кезінде, қолданылатын дәрілік заттар
- •24.2.1. Антидепрессанттар
- •24.2.2. Биполярлы бұзылыстарда қолданылатын дәрілік заттар
- •24.3. Анксиолитиктер және ұйықтататын дәрілік заттар
- •24.4. Обсессивті-компульсиялық бұзылыстар мен абыржу атқылауы кезінде қолданылатын дәрілік заттар
- •24.5. Метаболизм мен ми қан айналымын жақсартатын дәрілік заттар
- •24.6. Бас айналуды шеттетуге арналған заттар
- •24.7 Лекарственные средства, применяемые для лечения синдрома нарушенного внимания и гиперактивности детей
- •25. Тыныс алу мүшелерінің аурулары кезіндегі қолданылатын дәрілік заттар
- •26. Cу, электролиттер мен қышқылды-негіздік тепе-теңдік бұзылғанда түзетулер үшін қолданылатын ерітінділер
- •26.1 Пероральды ерітінділер
- •26.2 Парентеральды ерітінділер
- •27. Витаминдер және минеральды заттар
- •Таблетки 50 мг, 100 мг, 500 мг; раствор для инъекций 5%, 10%
- •Қосымша 1 Дәрілердің өзара әрекеттестігі
- •Дәрілік заттар әрекеттестігінің белгіленген ықпалдар тізімі
- •Қосымша 2
- •Қосымша 3 Емшекпен емізу
- •Қосымша 4 Бүйрек жетіспеушілігі
- •Бүйрек жетіспеушілігі кезінде сақтықпен немесе қолдануға болмайтын дәрілік заттар кестесі
- •Қосымша 5 Бауыр жетіспеушілігі
- •Қосымша 6
- •Инструкция по проведению мониторинга побочных действий лекарственных средств
- •1. Общие положения
- •Қосымша 7 Фармакоэпидемиология
- •Қосымша 8 Фармакоэкономика
17. Асқорыту мүшелерінің ауруларында қолданылатын дәрілік заттар
17.1 Антацидтік және басқа да жараларға қарсы дәрілік заттар
Антацидтер (көбінесе құрамында алюминий немесе магний кіреді) көбінесе жаралы диспепсия және эндоскопиялық негативті гастроэзофагальді рефлюкс кезіндегі симптомдарды жеңілдетеді. Оларды сонымен қатар кейде функциональды диспепсия кезінде қолданылады, бірақ бұл дәрілік заттардың тиімділігі анықталынбаған. Дәстүрлі мөлшері, мысалы, 10 мл 3–4 реттен күніне сұйық антацид, магнийден немесе алюминийден тұрады, жаралардың жазылуына әсер етеді, бірақ тиімділігі шамалы, антисекреторлы заттарға қарағанда (протонды насостардың баяулатқыштары мен гистаминді b-рецептор тежегіштері сияқты әсер етеді); жараны жазатын және бейтараптандыру әсері арасындағы байланыс дәлелі жоқ. Сұйық дәрілік түр анағұрлым тиімді, қатты түрге қарағанда.
Алюмий және магнийден тұратын антацидтер (мысалы, алюминий гидроксид пен магний гидроксид), суда айтарлықтай ерімейді, ұзақ әсер етеді, егер асқазанда ұсталса. Бұл антацидтер көптеген мақсаттарда қолданылады. Құрамында магний бар антацидтер ішті босататын әсерге ие, ал алюмийден тұратын антацидтер керісінше іштің қатуын туғызады.
Гистаминді b-рецептор тежегіштері, гистаминді b-рецепторларды тежеу нәтижесінде, асқазан секрециясын төмендету арқылы асқазанның және дуоденальды жаралардың жазылуына әсер етеді. Олар сонымен қатар гастроэзофагальді рефлюкс ауруының барысын жеңілдетеді. Гистаминді b-рецептор тежегіштерінің үлкен мөлшері Золлингера–Эллисон синдромы кезінде қолданылады, бірақ қазіргі кезде протонды насос баяулатқыштарына мән береді. Протонды насос баяулатқыштары мен гистаминнің Н2 рецепторларын тежегіштерін ұстап тұрушы ем ретінде қолданғанда Helicobacter рylori айқындалған кезде эрадикация тәртібі өзгертіледі. Ұстап тұрушы емді кейде науқастарға антигеликобактриялық терапия жүргізу мүмкіндіктері болған жағдайда қолданады. Протонды насос баяулатқыштары мен гистаминді b-рецептор тежегіштерін СЕҚҚД –индуцирленген жаралардың жазылуына ықпал етеді (әсіресе дуоденальды жаралар). Ем сонымен қатар әйелдердің босануы кезінде қышқылмен аспирация тәуекелін төмендетеді (Мендельсон синдромы). Себебі белгісіз диспепсияны емдеуде жас адамдарға гистаминнің b-рецептор тежегіштерін қолдану тиімді, бірақ егде жастағыларға сақтық қажет, себебі оларда диспепсия симптомы асқазан ісігімен байланысты болуы мүмкін.
ҮШ КАЛИЙ ДИЦИТРАТ ВИСМУТЫ
(BISMUTH SUBCITRATE)
Шығарылу түрі.
Қапшықпен қапталған таблеткалар 120 мг.
Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.
АсқазанВ мен ұлтабардың жара ауруларыВ асқыну фазасында; созылмалы гастрит (сонымен қатар Helicobacter pylori ассоцирленген) асқыну фазасындаА. Ішке 240 мг 2 реттен тәулігіне 30 минут тамақтың алдында Helicobacter pylori эрадикациясы үшін жинақты терапия құрамында тағайындайды. Басқа дайындау әдісі болуы мүмкін: 120 мг-нан 4 реттен тәулігіне: 3 реттен жарты сағат тамақтың алдында және 2 сағат алдын ең соңғы тамақты қолданар кезде. Емдеу курсының ұзақтығы 4‑8 апта.
Кері көрсеткіші
Жоғары сезімталдық, бүйрек қызметінің айқын бұзылыстары, жүктілік, төспен емізу.
Сақтандыру
30 минут дәріні қолданғаннан кейін тамақтың алдында және тамақтан кейін, тамақ, сұйықтықты және антацидтік заттарды қолданудан бас тарту керек. Дәрімен емді қолдану барысында нәжістің қара түске боялуы, сонымен қатар тілдің шамалы қаралануы болады. Helicobacter pylori қарағанда бактериоцидтік әсерін күшейту үшін кейбір жағдайларда дәріні метронидазолмен немесе амоксициллинмен 1‑2 апта бойы біріктірген дұрыс.
Жүктілік: қолдану кері көрсетілген.
Емшекпен емізу: қолдану кері көрсетілген
Жанама әсерлері
Жүректің айнуы, құсу, үлкен дәреттің жиі болу мүмкіндіктері. Дәріні үлкен мөлшерде ұзақ қолданғанда энцефалопатия болуы мүмкін, висмуттың ОЖЖ-не жиналуына байланысты. Антихеликобактериялық терапияның 40% жағдайында жанама әсерлері висмут препаратының қолдануына байланысты. Висмутты қолдану барысында ауыр жанама әсерлеріне байланысты әрі қарай емнен бас тарту 4% жағдайларда байқаладыА.
Саудаға тіркелген атауы: Де-нол.
алюминиЙ ТОТЫҒЫ МЕН магниЙ ТОТЫҒЫНАН ТҰРАТЫН БІРІКТІРІЛГЕН ДӘРІЛЕР.
Шығарылу түрі.
Ішке қолдануға арналған суспензия. Таблеткалар.
Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.
Жедел гастрит; гиперацидті гастритВ. Асқазан мен ұлтабардың жара ауруларының асқыну фазасындаВ. Гастроэзофагеальды рефлюксВ. Қыжылдау. Ашу немесе шіру диспепсиясы (жарасыз диспепсия). Жедел панкреатит, созылмалы панкреатиттің асқынуыD, гиперфосфатемияD. Диафрагма тесігіндегі өңеш жарығыD. Диспепсия, гастроэзофагеальды рефлюкс, ішке, ересектерге 5–10 мл-ден немесе 2–3 таблеткадан 1–2 сағаттан кейін тамақтан соң және түнге, асқазанның жара аурулары – 30 минут алдын тамақтың алдында, қажеттілігіне байланысты қолдану. Балаларға: 4 айдан 12 айға дейін – 7,5 мл (1/2 ш. қасықпен), 1 жастан үлкен балаларға – 15 мл (1 ш. қасық 3 реттен тәулігіне. Таблеткаларда шайнау керек немесе ауызда толық ерігенше ұстау керек, суспензияны немесе гельді қолданар алдында шайқау керек.
Кері көрсеткіштері
Ауыр бүйрек жетіспеушілігі, жүктілік, Альцгеймер ауруы, гипофосфатемия, жоғары сезімталдық. Сақтандыру
Бүйрек жетіспеушілігі (қосым. 4); бауыр жетіспеушілігі (қосым. 5); жас балалар (12 жасқа дейін), емшекпен емізу кезінде. Ұзақ қолданғанда тамақпен бірге фосфор тұздарының түсуін қамтамас ету керек.
Әрекеттесуі: 1қосымшаны қара.
Жүктілік: үлкен мөлшерде ұзақ тағайындаудан бас тарту. Адамдарда барабар зерттеулер жүргізілмеген.
Төспен емізу: адамдарда асқынулар тіркелмеген.
Жанама әсерлері
Жүректің айнуы, құсу, іштің қатуы. Үлкен мөлшерде ұзақ қолданғанда гипофосфатемия, гипокальциемия, гиперкальциурия, остеомаляция, остеопороз, гипермагниемия, гипералюминиемия, энцефалопатия, нефрокальциноз, бүйрек қызмеінің бұзылуы болуы мүмкін. Бүйрек жетіспеушілігі кезінде гипермагниемия дамуы кезінде, терең сіңірлі рефлекстердің жоғалуы, тыныстың тежелуі мен басқада симптомдардың жүректің айнуы, құсу, терінің қызаруы, шөлдеу, гипотензия, ұйқышылдық, естің шатасуы, бұлшық еттің әлсіреуі, брадикардия, кома және жүректің тоқтауының дамуына әкеледі.
Саудаға тіркелген атауы: Алмагель® Нео, Гестид, Маалокс, Фосфалюгель.
ОМЕПРАЗОЛ
(OMEPRAZOLE)
Шығарылу түрі.
Капсула 20 мг.
Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.
Асқазан мен ұлтабардың қатерсіз жаралары, гастроэзофагеальды рефлюкс, синдром Золлингер—Эллисона және басқа жағдайлар, асқазанның қышқылдығын төмендетуді қажет ететін кезде. Эрадикация Helicobacter pylori асқазан мен ұлтабардың жара ауруларымен ауратын науқастарға (құрама емнің құрамына кіреді).
Асқазан мен ұлтабардың жара аурулары — 20 мг 1 реттен тәулігіне 4–8 апта және 2–3 апта (4–5 аптаға дейін) осыған сәйкес (асқынудың алдын алу шараларында — 10–20 мг 1 реттен тәулігіне (ұзақ уақыт, мүмкіндігінше өмір бойы). Рефлюкс-эзофагит – 20–80 мг 1 реттен тәулігіне 2–12 апта. Гиперсекреторлы жағдай (синдром Золлингера–Эллисона — 80 мг/тәулігіне, АІЖ күйзелістік жараларында — 40 мг/тәулігіне 2–8 апта); СЕҚҚД -гастропатия — 20 мг 1 реттен тәулігіне. Эрадикация Helicobacter pylori (жиынтық емнің құрамында: «үштік» терапия (1 апта: омепразол 20 мг, амоксициллин 1 г, кларитромицин 500 мг 2 реттен тәулігіне; немесе омепразол 20 мг, кларитромицин 250 мг, метронидазол 400 мг 2 реттен тәулігіне; немесе омепразол 40 мг 1 реттен тәулігіне, амоксициллин 500 мг және метронидазол 400 мг 3 реттен тәулігіне). Бүйрек жетіспеушілігі кезінде 10–20 мг/тәулігіне.
Кері көрсеткіштері
Жоғары сезімталдық, жас балаларға (15 жасқа дейін), жүктілік, емшекпен емізу кезінде. Сақтандыру
Ішке қолдану, таңертен, аш қарынға (шайнауға болмайды). Емнің басында қатерлі үдерістерді шеттету керек (әсіресе асқазан жараларында), себебі кейде ем аурудың симптоматикасын көрсетпей, дұрыс диагноз қоюды шеткеруі мүмкін. Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.
Жүктілік: ФДА категория С.
Емшекпен емізу: омепразоломмен емдегенде емшекпен емізуді доғару керек.
Жанама әсерлері
Іштің ауруы, диарея немесе іштің қатуы, жүректің айнуы, құсу, метеоризм, дәмнің бұзылуы, қанның сары суында трансаминаза белсенділігінің жоғарлауы. Бастың айналуы, бастың ауруы, ұйқышылдық, шаршау, бұлшық ет әлсіздігі. Қаныаздық, лейкопения, тромбоцитопения, агранулоцитоз, панцитопения. Тері бөртпелері және/немесе қышыма, фотосенсибилизация, мультиформалы эритема, алопеция, аллергиялық реакциялар. Сирек — ұзақ емделген кезде асқазанда гландулярлы күлдіреуік пайда болуы мүмкін (қатерсіз, қайтымды мінезді). Бауыр ауруларымен ауыратын науқастарда: энцефалопатия, гепатит, бауыр жетіспеушілігі.
Саудаға тіркелген атауы: Зероцид, Омепразол, Омикап-20.
РАБЕПРАЗОЛ
(RABEPRAZOLE)
Шығарылу түрі.
Таблеткалар 10 мг, 20 мг.
Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерлеу.
Асқазан мен ұлтабардың қатерсіз жара аурулары, гастроэзофагеальды рефлюкс, синдром Золлингера—Эллисона, басқа жағдайлар, осы жағдайларда асқазан қышқылдығын төмендету керек.
Ішке қолдану, таңертен, ашқарынға (шайнауға болмайды). Асқазанның және ұлтабардың жара аурулары (асқыну), рефлюкс-эзофагит — 20 мг 1 реттен тәулігіне, 4–6 аптадан 12 аптаға дейін (жиынтық үш антигеликобактериялық ем — 40 мг/тәулігіне). Синдром Золлингера–Эллисона, АІЖ күйзелістік жаралары – 20 мг 1 реттен тәулігіне. Жара ауруларының асқынуының алдын алуүшін — 10 мг 1 реттен тәулігіне ұзақ. Кері көрсеткіштері
Жоғары сезімталдық, жүктілік, емшекпен емізу кезінде.
Сақтандыру
Жас балаларға, ауыр бүйрек жетіспеушілігі.
Емнің басында қатерлі үдерістерді шеттету керек (әсіресе асқазан жараларында), себебі кейде ем аурудың симптоматикасын көрсетпей, дұрыс диагноз қоюды шеткеруі мүмкін. Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.
Жүктілік: ФДА категория С.
Емшекпен емізу: рабепразоломмен емдегенде емшекпен емізуді доғару керек. Жанама әсерлері
Іштің ауруы, диарея немесе іштің қатуы, жүректің айнуы, құсу, метеоризм, ауыздың құрғауы, дәмнің бұзылуы, қанның сары суында трансаминаза белсенділігінің жоғарлауы. Бастың ауруы, бастың айналуы, ұйқышылдық, шаршау, бұлшық ет әлсіздігі. Аллергиялық реакция, тері бөртпелері және/немесе қышыма, балтыр бұлшықетінің тарылуы, артралгия, қызба, жоғары тершеңдік. Сирек: ұзақ емделген кезде асқазанда гландулярлы күлдіреуік пайда болуы мүмкін (қатерсіз, қайтымды мінезді). Қаныаздық, лейкопения, тромбоцитопения, агранулоцитоз, панцитопения. Гинекомастия, дімкәстік, көру қабілетінің бұзылуы, шеткі ісінулер.
Саудаға тіркелген атауы: Париет®, Рабегард, Рабемак.
РАНИТИДИН
RANITIDINE
Шығарылу түрі.
Таблеткалар 0.15 г, 0.3 г. Егуге арналған ерітінді (1 мл‑0.01 г және 0.025 г белсенді заттар) ампулада.
Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.
АсқазанныңВ және ұлтабардыңВ қатерсіз жара аурулары, гастроэзофагеальды рефлюксВ, синдром Золлингера—ЭллисонаВ, АІЖ жоғары бөлімдерінен қан кетуді емдеуА, операциядан кейінгі кезеңде асқазаннан қан кету асқынуларының алдын алу шаралары, АІЖВ "күйзелістік" жаралары мен дәрілікА жаралардың, операциядан кейінгі жаралардың алдын алу шаралары, жалпы анестезиямен операция жүргізіліп жатқан науқаста асқазан сөлімен аспирация болуының алдын алу шаралары, басқа да жағдайлар, осы кездерде асқазан қышқылдығын төмендету керек.
Асқазан мен ұлтабардың қатерсіз жаралары, ішке, ересектерге 150 мг 2 реттен күніне немесе 300 мг түнде жатар алдындана 4–8 апта бойы, 6 аптаға дейін созылмалы эпизодтық диспепсия кезінде және 8 аптаға дейін СҚҚД-индуцирленген жаралар кезінде (дуоденальды жаралар кезінде 300 мг күніне екі реттен тағайындауға болады 4 апта бойы жоғары жазылуға қол жеткізу үшін); ұстап тұрушы ем 150 мг түнге жатар алдында. Асқынулардың алдын алу үшін – 150 мг түнде; темекі тартатын науқастарға – 300 мг түнде. Созылмалы эпизодтық диспепсия кезінде 150 мг 2 реттен тәулігіне 6 апта бойы. Балаларға (жара аурулары) 2–4 мг/кг күніне екі реттен, ең жоғарғы 300 мг күніне. Қатерсіз асқазан мен ұлтабар жараларында, рефлюкс-эзофагитте, синдром Золлингера–Эллисонда, бұлшық етке, ересектерге 50 мг әр 6–8 сағат сайын немесе көк тамырға баяу, 50 мг, 20 мл 0,9% NaCl ерітіндісінде немесе 5% декстроза ерітіндісінде ерітілген, ең аз дегенде 2 минуттай енгізу, әр 6–8 сағат сайын қайталауға болады, немесе көк тамырға тамшылатып, 25 мг/сағ 2 сағат бойы, әр 6–8 сағат сайын қайталауға болады. Араластырылған ранитидин ерітіндісі егуге 48сағат бойы тұрақты бөлме температурасында. СҚҚД-индуцирленген дуоденальды жаралардың алдын алу үшін, ішке, ересектерге 150 мг екі реттен күніне.
Рефлюкс-эзофагит, ішке, ересектерге 150 мг екі реттен күніне немесе 300 мг түнде 8 аптаға дейін, немесе қажет жағдайда – 12 аптаға дейін (шамалы-ауыр кезде, 150 мг 4 реттен күніне 12 аптаға дейін); жазылған эзофагитті ұзақ емдеуде қажет, 150 мг екі реттен күніне.
Сидром Золлингера–Эллисона, ішке, ересектерге 150 мг 3 реттен күніне, 6 г дейін күніне бірнеше рет қабылдауға.
Асқазанның қышқылдығын төмендету (қышқылдық құрамының аспирациясының алдын алу үшін) акушерлік тәжірибиеде, ішке, ересектерге 150 мг босанудың басында, кейін әр 6 сағат сайын; хирургиялық араласуларда, бұлшық етке немесе көк тамырға баяу, ересектерге 50 мг жалпы наркозға дейін 45–60 мин алдын (көк тамырға енгізер алдында 20 мл 0,9% натрий хлорид ерітіндісінде еріту және 2 минут ішінде енгізу), немесе ішке, 150 мг 2 сағат алдын наркоз енгізер алдында және сонымен қатар кешке мүмкіндігінше. Күйзелістік жаралардың алдын алу үшін, ересектерге алғашқыда көк тамырға баяу 50 мг, 20 мл 0,9% натрий хлорид ерітіндісінде ертілген, және 2 минут ішінде енгізу, кейін көк тамырға тамшылатып жалғастыру, 125–250 мкг/кг сағатына (кейін ішке 150 мг екі реттен күніне қабылдауға өтуге болады, тамақты ішке қолдануды бастаған кезде).
Кері көрсеткіштер
Жоғары сезімталдық; жүктілік, емшекпен емізу кезеңінде; жас балаларға (14 жасқа дейін); порфирия.
Сақтандыру
Емнің басында қатерлі үдерістерді шеттету керек (әсіресе асқазан жараларында), себебі кейде ем аурудың симптоматикасын көрсетпей, дұрыс диагноз қоюды шеткеруі мүмкін. Бүйрек қызметі бұзылған науқастарға мөлшерлеу тәртібін түзету қажет. Креатинин клиренсі 50 мл/мин төмен кезде парентеральды енгізуде — 50 мг әр 18–24 сағат; қажет жағдайда енгізу жиілігін бірнеше есеге 2 реттен тәулігіне әр 12 сағатқа немесе жиілетуге болады; ішке қолданғанда — 150 мг/тәулігіне. Егер бауыр қызметінің бұзылыстары болған кезде әрі қарай мөлшерін төмендету қажет. Гемодиализдегі науқастарға, кезекті мөлшерді гемодиализ аяқталған соң бірден енгізеді. Ранитидинді бірден алып тастауға болмайды («рикошета» синдромы). Әлсіреген науқастарды препараттармен ұзақ емдегенде, күйзелістік жағдайда әрі қарай дамушы инфекциялық, асқазанның бактериальды зақымдалуы болуы мүмкін. АІЖ шырышты қабатының күйзелістік зақымдалуын алдын алу үшін қолданылатын кезде бактериальды пневмония даму тәуекелі жоғарлайды. Егер дәрілерді біріктіріп қолданған кезде, антацидтік дәрілер мен ранитидин арасында қолдану ара қашықтығы 1‑2 сағат кем болмауы керек (антацидтер ранитидиннің абсорбциясын бұзуы мүмкін). Препараттар бауырдың микросомальды ферменттер белсенділігіне мүлдем әсер етпейді.
Жара ауруларының алдын алу үшін жүргізілетін емдерінің тиімділігі, препараттарды 45 күндей көктемгі-күзгі кезеңдегі курспен ішке қолданғанда жоғары болып келеді, үнемі қолданғанға қарағанда.
Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.
Жүктілік: ФДА категория В.
Емшекпен емізу: ранитидинмен емдегенде емшекпен емізуді доғару керек. Жанама әсерлері
Диарея және басқа да асқазан-ішек жолдарындағы бұзылыстар, бастың ауруы, бастың айналуы, бөртпелер, шаршау, жедел панкреатит, брадикардия, атриовентрикулярлы тежелу, асистолия (парентеральды енгізу кезінде), естің шатасуы, депрессия; сирек елестер (әсіресе егде жастағылар мен ауыр науқастарда), еріксіз қозғалыстар, жоғары сезімталдық реакциясы (қызбаны, артралгияны, миалгияны, анафилаксияны қоса); қан жағынан бұзылыстар (агранулоцитозды, лейкопенияны, панцитопенияны, тромбоцитопенияны қоса); гепатит, тахикардия, қозу, көру қабілетінің бұзылыстары, мультиформалы эритема, алопеция, гинекомастия және бедеулік. Бірнеше гепатиттердің даму жағдайлары суреттелген.
Саудаға тіркелген атауы: Ацирантм-150, Зантак, Ранитидин.
ФАМОТИДИН
FAMOTIDINE
Шығарылу түрі.
Таблеткалар 40 мг, егуге арналған ерітінді 20 мг.
Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.
Асқазанның (40 мг тәулігіне)В және ұлтабардың жара аурулары (40 мг тәулігіне)А – асқынуды емдеу және алдын алу шаралары. Гиперацидтік асқазан сөліА . Эрозивті рефлюкс-эзофагит – 20-40 мг әр 6 сағатА. Синдром Золлингера—ЭллисонаС – 80-480 мг тәулігіне 4 қабылдауға. АІЖА жолдарының жоғары бөліміндегі қан кетулерді емдеу – к/т, баяу, 2 мин ішінде 20 мг әр 12 сағат. Операциядан кейінгі кезеңдегі асқазаннан қан кету асқынуларының алдын алу шаралары, АІЖВ "күйзелістік" жараларының алдын алу шараларында және дәрілікА жараларда, операциядан кейінгі жараларда, жалпы анестезиямен операция жүргізіліп жатқан науқаста асқазан сөлімен аспирация болуының алдын алу шаралары – 40 мг ішке операция алдында 3 сағат алдын немесе 20 мг к/т 2 сағат алдын операция алдында. Түнгі мезгілде немесе тамақ қабылдаумен байланысты болатын эпигастральды немесе көкірек артындағы ауырумен жүретін диспепсия (жарасыз диспепсия)А .
Кері көрсеткіштері
Жоғары сезімталдық; жүктілік, емшекпен емізу кезінде; жас балалар (14 жасқа дейін); порфирия.
Сақтандыру
Фамотидинді бірден алып тастауға болмайды («рикошета» синдромы).
Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.
Жүктілік: ФДА категория В.
Емшекпен емізу: фамотидинмен емдегенде емшекпен емізуді доғару керек. Жанама әсерлері
К/т енгізгенде: брадикардия, естің шатасуы (көбінесе егде жастағыларда), тахикардия, АВ- тежелу, асистолия, гипотензия. Ішке қолданғанда: жүректің айнуы, құсу, диарея немесе іштің қатуы, ауыздың құрғауы, бастың ауруы, құлақтың шулауы, миалгия. Жоғары сезіталдық реакциясы (қызбаны, артралгияны, миалгияны, анафилаксияны қоса); қан жағынан болатын бұзылыстар (агранулоцитозды, лейкопенияны, панцитопенияны, тромбоцитопенияны қоса). Антиандрогенді әсер (гиперпролактинемия, гинекомастия) – өте сирек болады.
Саудаға тіркелген атауы: Гастрофарм, Фамо®, Фамотидин.
МИЗОПРОСТОЛ
(Misoprostol)
Шығарылу түрі. Таблеткалар 200 мг.
Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.
Асқазан мен ұлтабардың кілегей қабатының эрозивті-жаралық зақымданулары, СЕҚҚЗ қолданудан болған жаралар (алдын алу шаралары мен емі).
Ішке, тамақпен немесе тамақтан кейін. СЕҚҚЗ туғызатын асқан жараларының алдын алу шаралары үшін және эрозивті гастритті және асқазан мен ұлтабар жара ауруларын емдеуде 200 мкг-нан тәулігіне 2–4 реттен (соңғы қабылдау - ұйқының алдында). Тәуліктік мөлшер — 400–800 мкг.
Кері көрсеткіштері.
Жоғары сезімталдық, бауыр қызметінің айқын бұзылыстары, ауыр бүйрек жетіспеушілігі, артериалды гипотензия, ЖИА, бас ми қан айналымының бұзылыстары, қояншық, ішектің қабыну аурулары, жүктілік, емшекпен емізу (емделу кезінде доғарады), жас балалар мен жас өспірімдік жастағыларға (18 жасқа дейін).
Сақтандыру.
Бала туатын жастағы әйелдерде емнің алдында жүктілікке тексеру, емді қалыпты етеккір циклінің 2-ші немесе 3-ші күнінде бастайды, жүктілікке қарсы сенімді әдістерді қолданады (жүктілік басталған кезде ұрық үшін потенциальды қауіпті екендігін әйелдерге хабарлайды). Мизопростол жатыр тонусын жоғарлатады және түсікті туғызуы мүмкін екендігін ескеру керек.
Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.
Жүктілік: FDA категориясы В. Кері көрсетілген.
Емшекпен емізу: емделу қажеттілігінде емшекпен емізуді доғару керек.
Жанама әсерлері.
Іштің ауруы, диспепсия, метеоризм, жүректің айнуы, құсу, диарея/іштің қатуы, етеккір циклінің бұзылуы, дисменорея, гиперменорея, постменопаузалық қынаптан қан кетулер, іштің төменгі бөлігінің ауруы, бастың ауруы, тері бөртпелері, сирек әйелдерде пред- және постклимактериялық кезеңде — тырысулар болады.
Саудаға тіркелген атауы: Мозопростол.
