2. Инвестициялық жобалардың түрлері мен тиімділігі

Халықаралық тəжірибеде кəсіпорынның даму жоспары ар-

найы безендірілген бизнес-жоспар түрінде көрсетіледі. Ол өз ке-

зегінде кəсіпорынның даму жоспарын сипаттайтын құрылымдық

жоба болып табылады. Егер жоба инвестицияларды тартумен бай-

ланысты болса, онда ол «инвестициялық жоба» болып табылады.

Кəсіпорынның əрбір жаңа жобасы белгілі бір шараларда жаңа ин-

вестицияларды тартумен байланысты. Жалпы мағынасында жоба

– бұл нақты бір мақсатты көздейтін кəсіпорын қызметінің өзгерісі

жайындағы арнайы ресімделген ұсыныс.

Жобалар тактикалық жəне стратегиялық болып бөлінеді. Соң-

ғысының қатарына көп жағдайда меншік формасындағы өз ге ріс-

терді қарастыратын жобалар жатады (жалдамалы кəсіпорын дарды,

акционерлік қоғамдарды, жеке кəсіпорындарды, біріккен кəсіп-

орындарды жəне т.б. құру) немесе өндіріс сипатының толықтай

өзгеруі (жаңа өнім шығару, толық автоматтандырылған өндіріске

өту жəне т.б.). Тактикалық жобалар шығарылатын өнім көлемі нің

өзгерісімен, өнім сапасының жоғарылауымен, құрал-жабдықтар-

дың модернизациясымен байланысты болып келеді.

Жобалық талдау практикасы жобалау тəжірибесін жалпылауға

жəне типтік жобаларды атап өтуге мүмкіндік береді.

Инвестициялық жобаның экономикалық тиімділігі – бұл

ин вестициялық жобаның мақсаты мен қатысушылардың қызығ-

ушылықтарында көрініс табатын категория. Инвестициялық жо-

баларды сəтті жүзеге асыру жобаға қатысушылар – акционерлер,

кəсіпорын жұмысшылары, банктер, əр түрлі деңгейдегі бюджеттер

жəне т.б. арасында бөлінетін жалпы ішкі өнімді (ЖІӨ) көтереді.

Осы қатысушылардың түсімдері мен шығындары арқылы

инвестициялық жоба тиімділігінің түрлері анықталады. Жоба

тиімділігінің келесідей түрлерін бағалау ұсынылады.

1. Жобаның жалпы тиімділігі. Инвестициялық жоба тиімді-

лігін бағалау жалпы қоғамдық жəне коммерциялық позиция

тұрғысынан жүргізіледі, яғни тиімділіктің екі түрі де жобаны өз

есебінен жүзеге асыратын жалғыз қатысушының көзқарасымен

қарастырылады.

Жалпы жобаның тиімділігін анықтау мақсаты:

мүмкін қатысушылар үшін жобаның əлеуетті тартым-

дылығын анықтау;

қаржыландыру көздерін іздеу.

Жалпы инвестциялық жоба тиімділігінің түрлері:

жобаның қоғамдық (əлеуметтік-экономикалық) тиімділігі;

жобаның коммерциялық тиімділігі.

3. Инновацияларды стратегиялық басқару

Инновациялық  стратегия- инновациялық даму  жүйесінің траектория аралығындағы  қорлардың бөлу мінезін анықтайтын, ұзақ мерзімді мақсаттарынан  шыққан концепциялық құрулардың  жүйесі. Сонымен қатар олардың  жұмыс жасауының ішкі және  сыртқы жағдайларының өзгеруіне  байланысты, олардың қайта бөлуі.  Инновациялық стратегия- ұйымның  инновациялық мақсаттарына, жету  жоспары. Яғни, қорлардың нәтижелі  бөлуі, басқару шешімдердің қабыл  алуының арқасында фирманың базардағы  позицияларының жақсаруына әкелуі.

Инновациялық стратегия  – ұйымның жалпы стратегиясының бөлімі, ұйымның перспективті даму приоритеттері мен нәтижелерін  анықтайтын және мақсат бағытымен жүретін  қызмет. Соның нәтижесінде жаңа сапалы өндіріс пен басқарулар қамтамасыз етіледі. Ол- прогрессшіл, стандартты емес негізді шешімдердің арқасында  іске асады.