<question> Сот шешендігі дегеніміз не?

<variant> ол әдемі, жарық, түсінікті жеткізу, әр түрлі материалдарға, құжаттарға байланысты түсінікті және жетімділі сөйлеу өнері

<variant> құжаттарға байланысты түсінікті және жетімділі сөйлеу өнері

<variant> әр түрлі материалдарға, құжаттарға байланысты түсінікті

<variant> түсінікті жеткізу, әр түрлі материалдарға, құжаттарға байланысты түсінікті

<variant> жетімділі сөйлеу өнері

<question> Сот жарыс сөздерінідегі заңгерлерді қалай бағалайды?

<variant> жиі сот әдемі, қызыл сөздері

<variant> жетімділі сөйлеу өнері

<variant> материалдарға, құжаттарға байланысты түсінікті

<variant> құжаттарға байланысты түсінікті

<variant> қызыл сөздері

<question> Әдемі сөйлеу біліктілігі, қабілеттілігі, ол әдемі және сенімділі сөйлеу ол не?

<variant> ораторлық талант

<variant> талант

<variant> шешендік

<variant> қорғаушы

<variant> соттың қызметі

<question> Сот шешендігі дегеніміз?

<variant> сенімділі сөйлеу, ол талант пен белгілі бір білімдермен өнерлердің араластығы

<variant> әдемі емес

<variant> сөзін дұрыс әзірлеу және дұрыс сөйлеуге көмектерін тигізетін білімдер мен өнерлердің құрамын дұрыс жинақтау

<variant> тыңдаушыларға белгілі бір әсерін тигізуге мақсатталған шара

<variant> нақты істер бойынша шындықты анықтауға көмек көрсету

<question> Ораторлық өнер дегеніміз?

<variant> сөзін дұрыс әзірлеу және дұрыс сөйлеуге көмектерін тигізетін білімдер мен өнерлердің құрамын дұрыс жинақтау

<variant> сенімділі сөйлеу, ол талант пен белгілі бір білімдермен өнерлердің араластығы

<variant> құжаттарды дұрыс жинақтау өнері

<variant> көпшлік алдында сөйлеу және сөз құрамын орнату өнері

<variant> дәлелдеу және оны жоққа шығару өнері

<question> Сот шешендігінің негізгі мақсаты- ол?

<variant> нақты істер бойынша шындықты анықтауға көмек көрсету

<variant> сенімділі сөйлеу, ол талант пен белгілі бір білімдермен өнерлердің араластығы

<variant> құжаттарды дұрыс жинақтау өнері

<variant> сөзін дұрыс әзірлеу және дұрыс сөйлеуге көмектерін тигізетін білімдер мен өнерлердің құрамын дұрыс жинақтау

<variant> тыңдаушыларға белгілі бір әсерін тигізуге мақсатталған шара

<Question> Сот ораторлық өнері дегеніміз- ол?

<variant> тыңдаушыларды нандыру, құжаттарды білікті жинақтау, дәлме-дәл жеткізу

<variant> нақты істер бойынша шындықты анықтауға көмек көрсету

<variant> сенімділі сөйлеу, ол талант пен белгілі бір білімдермен өнерлердің араластығы

<variant> құжаттарды дұрыс жинақтау өнері

<variant> тыңдаушыларға белгілі бір әсерін тигізуге мақсатталған шара

<Question> Рессейдегі революцияға дейінгі заңгерлер кімдер?

<variant> Арсеньева, Громнйцкий, Муравьева

<variant> Астахов

<variant> Марк Туллий Цицирон

<Question> "Ақын болып дүниеге келеді ал ораторлыққа үйрену қажет " деген кімнің сөзі?

<variant> Цицирон

<variant> Сократ

<variant> Аристотель

<variant> Әль-Фараби

<variant> Юлий Цезарь

<Question>, Сицилияда шешендік өнердің саяси және соттық деген түрлері қай ғасырда пайда болды

<variant> б.з.д. 5 ғасырда

<variant> б.з.д. 10 ғасырда

<variant> б.з.д. 15 ғасырда

<variant> б.з.д. 20 ғасырда

<variant> б.э.д. 5 ғасырда

<Question>,Кең таралған ораторлық өнер жанрындағы тілдер кімдерде болды?

<variant> сот

<variant> қорғаушы

<variant> прокурор

<variant> саясаткер

<variant> оратор

<Question> Прокурорлық қадағалауды кім жүргізді?

кез келген адам айыптаушы

қорғаушы

сот

патшаның уәзірлері

куәгерлер

<Question>, Риторика ғылымының іргетасын кім қалады?

Протогор

Цицирон

Сократ

Ю.Цезарь

Протон

<Question> Софистер шешендік өнерді меңгеру үшін қандай амал-тәсілдер ұсынған?

Қысқа, Дыбыстас үйлесуі, Ойдың ықшамдығы, Сөйлеу ырғағы, Шешендік лексика

Сөз аса ұзақ та, тым қысқа да болмауы керек

Шендестіру мен сөз соңдарының дыбыстас үйлесуі

Сөйлеу ырғағы, Шешендік лексика

Ойдың ықшамдығы

<Question> Сөйлеу барысында Аристотель қандай тәсілдерді жіктеді?

Табиғи; Техникалық;

Куәлік берушілер

Фактілер мен логикалық

Техникалық; логикалық

Табиғи; куәлік берушілер

<Question> Сот шешендігінің алғашқы теоретиктері кімдер?

Горгий, Лисий, Исократ, Трасимах

Цицирон мен Аристотель, Трасимах

Горгий, Лисий, Исократ, Сократ

Лисий, Исократ, Сократ, Аристотель

Исократ, Трасимах, Цицирон, Трасимах

<Question>Горгий шешендік өнерде софистік бағытты қай жылы жақтады

б.з.д. 480- б.з.д. 380

б.з.д. 435- б.з.д. 380

б.з.д. 436-338

б.з.д. 370- 470

б.з.д. 450- б.з.д. 350

<Question>Лисий істің жағдайын сипаттауға қай жылы үлкен көңіл бөлді?

б.з.д. 435- б.з.д. 380

б.з.д. 480- б.з.д. 380

б.з.д. 436-338

б.з.д. 370- 470

б.з.д. 450- б.з.д. 350

<Question>«Риториканың румдық теориясы» еңбегінің авторы кім?

Квинтилиан

Цицирон

Аристотель

Сократ

Ю.Цезарь

<Question> Марк Тулий Цицерон (б.з.д. 106-43) шешендік өнердің теориясы туралы неше ғылыми трактатын жазып қалдырған?

3

4

5

8

6

<Question> Цицерон сөйлеудің неше түрлі ерекшелігін көрсеткен:

8

3

5

7

9

<Question> Цицерон пікірше шешен сөздің мазмұнын айқындау үшін үш түрлі шарт талап етілді, олар қандай?

Зеректік,Ғылым,Ынта

Маңызды,Кескінді,Хабарлы

Оралымды,Түсіндірмелі,Үзілмелі

Үзілмелі,Екпінді,Әншейін, жай

Ынта,Маңызды,Кескінді

<Question> Рим риторикасының тарихында қалған тұлғаларды атаңыз?

Гай Папирий Карбон, Марк Антоний, Квинт Гортензий Гортал

Карбон, Антоний, Аристотель, Сократ, Цицирон, Квинтилиан

Антоний, Аристотель, Сократ, Цицирон, Марк Фабий Квинтилиан

Марк Антоний, Квинт Гортензий Гортал, Марк Фабий Квинтилиан

Марк Фабий Квинтилиан, Гай Папирий Карбон, Марк Антоний, Квинт Гортензий Гортал

<Question> Қай ғасырда қазақтардың ауызша шешендік өнері дами бастады?

XVII-XIX

xv-xx

xvi-xix

xvi-xx

xiv-xix

<Question> Құн — төбелесте, ер адам өлімі болған жағдайда құны қандай?

- 100 жылқы, не 50 түйе, немесе 1000 қой

- 1000 жылқы, не 50 түйе, немесе 100 қой

- 100 жылқы, не 50 түйе, немесе 100 қой

- 100 жылқы, не 100 түйе, немесе 100 қой

- 50 жылқы, не 50 түйе, немесе 1000 қой

Қалыптасқан мемлекеті, қабылданған заңы және феодалдық барлық дау талас мәселесі қалыс ағайынның қазылығымен, жол-жоба білетін тәжірибелі адамдарға жүгінумен шешілген. Халықтың осындай қарапайым тәжірибесінен қазылық институт, билік-төрелік айту дәстүрі, әдет заңы қалыптасты.

Сот шешендігінің жер дауындағы сипаты

Жер дауы — қазақ жерге бүкіл халықтық-ұлттық қазына деп қараған, қоныс пен өрісті жайлау-қыстап ортақ пайдаланған. Сол қоныс, жайылым, шабындық үшін ру мен рудың арасында болған дау-жанжалдарды бейнелейтін шешендік даулардың үлгілері бар.

Әсілінде, қазақтың саяси ынтымағының әлсіз болғандығының тағы бір себебі, рулық, тайпалық өмір кешуінде еді. Көшпелі өркениет кезінде ел билеу жүйесінің рулық, тайпалық болып бөлінгені оны одан әрі заңдастыра түсті. Орта ғасыр кезеңінде қазақтың үш этнотерриториялық бірлестік ретінде қалыптасуы, табиғи географиялық факторға көшпелі өмір қарекеті, ру-тайпалық қатынастар халқымыздың жан дүниесіне өз әсерін тигізбей қойған жоқ. Көшпелі өркениет кезінде қазақ сай-саланы паналады, өзен-көл жағасын жағалады.

«Жеті жарғының» бір үлкен бөлшегін ел қонысы, жер дауы мәселелері деуге болады. Онда қазақ қоғамындағы әрбір рудың көшіп-қонатын қыстауы мен жайлауын анықтап, белгілеп беру реттері айтылған. Өйткені сол шамада жоңғарлардың көп жерді басып алу нәтижесінде, жердің, қоныстың тарылуы себепті Тәуке хан жер, су қоныстарды қайтадан реттеп, таңбаларын көрсетіп бергені ақиқат. Сөз жоқ, «Жер — ана, мал — бала» деп халық мақалында айтылғандай, күнелтудің көзі — мал мен жерді пайдалануда ең шұрайлы, ең шүйгін, суы мол жерлерді «күштілердің» иеленуі салдарынан туған дау-жанжалдар елдің ыдырауына, өзара қырғи қабақ болуына апарып соқты. «Жеті жарғы» нормалары осыларды тежеп, рулар арасындағы дауды бәсеңдетуге арналады. Қоныс дауы, жер дауының реттелуі көшпелі рулар үшін ғана емес, отырықшы, жартылай отырықшы қауымдар үшін де қажет болды. Тәуке хан тұсында жер-су, жайлау-қыстау, көшу-қону қоныстары туралы күрделі дау-жанжалдарды шешуде ұсталатын белгілі заң, жол-жобалар болған. Жер-су, жайылым, ата-қоныс, мекеніне иелік ету үшін талапкерге қойылатын салт-сана заңдарының түрлі шартты сұрақтары мен қажетті белгілері баршылық, онда — даулы жердің талапкердің пайдасына

шешілуі үшін төрелік биді қанағаттанарлықтай, төменде аталған анықтамалардың болуы шарт. Олар: ата-бабасының салынған қабірі, қойылған құлпытасы, қазылған арық, егілген егіннің аңыз жантары, құрылған шығырдың орны, малдың қысқы көңі, қойдың күзгі түнегі, тұрғызылған қарақшы, тігілген ағаш, егілген бақша, салынған там, соғылған қора, қазылған ошақтың орны, т. б. Осы аталған белгілі мұралардың қайсыбірі болса да, талапкердің иә болмаса бабасының, яки туысқан-туғанының біреуінің еңбегімен істелініп, бір кездерде оның қоныстанып, мекен еткені анықталмаса, ол жерді даулап, талап етуші кейінгі иеленушіден сөзсіз қайтарып алған.

Ол жерден соңғы мекендеушінің алып кете алмайтын салынған күрделі жайларының құны бейтарап үш кісінің кесімі бойынша істі тілеуші талапкерге төлеткен. Егерде жерді қайтарып, алған иесінің даулаған кезінен кейінгі уакыттарда салынған жайлар, тілінген ағаштар, егілген бау-бақшалар болса, онда даулы жердің шатағы шешілмей тұрғанда біле тұра әдейі істелінген нәрседей табылып, жауапкердің ол еңбегіне ешнәрсе төлемеген.

Бір жерге дауласушылардың екі жағынан да куә-айғақтары тең болса, істелінген еңбек, салынған белгілер екі жағынан да бар екен деп табылса, бірақ қайсысының бұрын мекендеп, еңбек еткені анықталмай, күмәнді болса, әдет-ғұрпы заңы бойынша, билік айтушылар бұрын даулаушының антына салады. Ант алған екінші жағы жерден шығып қалады. Егерде бірінші талапкер ант беруден бас тартса, онда жерден айырылады.

«Жеті жарғы» заңы бойынша — ант алып, ант беру көпшілік жағдайларда: ер құны, жесір дауы, ұрлық, жер дауы сияқты күрделі дау-жанжалдарда қолданылатын дәстүрлі заң.