49. Телім диспетчерінің құқұғы және міндеттері

Телімдік пойыз диспетчері пойыздардың телімдерде жүрісін басқарады. Диспетчерлік нұсқаулар ауызша немесе белгілі жағдайда диспетчерлік бұйрық түрінде беріледі және арнайы журналда бекітіледі. Диспетчерді пойыз жүрісіне қатыссыз жұмыстармен жүктеуге болмайды.

Пойыз диспетчері мен станция кезекшілерінің өзара байланысы үшін арнайы селекторлы телефон байланысы бар. Бұл байланыс желіге қосылған кез келген бекетті бөлек, немесе бірнеше бекетті бір уақытта және барлық бекеттерді шақыртуға мүмкіндік береді. Бір бекетті шақырту үшін диспетчер бір түймені басуы керек. Сөйлесулер түймелі пульт, микрофон көмегімен жүргізіледі.

Пойыз диспетчері мен жүрістегі пойыздар машинистерімен байланысу үшін радиобайланысты қолданады.

50. Поезд жүріс графигі

Пойыздардың жүрісін нақты жазу және бейнелеу үшін графиктің стандарт­тық масштабтық торы жасалады. Уақытты сағаттық периодпен бейнелеу график торының негізгі элементі болып табылады.

Сағаттық уақыт периоды 10 минуттық вертикаль сызық­тармен бірдей алты бөлікке бөлінеді. Сағаттың басталуы мен аяқталуын қалың сызықпен, сағаттар арасындағы он минуттық интервалдарды – жіңішке сызықпен және жарты сағатты білдіретін сағаттық периодтың ортасы – үзік сызықпен көрсетіледі. Пайдалануға қолайлы әрі көрнекі болуы үшін 0, 6, 12, 18, 24 сағат­тық сызықтарды басқаларынан гөрі жуандау етіп сызады.

Пойыздардың жүріс графигін жасау үшін графиктің мынадай элементтері қажет болады:

• пойыздардың аралықтар арқылы жүру уақыты, екпін­деу мен баяулауға жұмсалатын уақыт нормалары;

• пойыздардың аралық және басқа станцияларда техни­калық және коммер­ция­лық операцияларды атқару үшін тоқтап тұру нормативтері;

• локомjтивтердің негізгі және айналым деполарында тұруының және техникалық операцияларды атқаратын бригадалар ауысымының ұзақтығы нормативтері;

• пойыздарды қабылдау, жөнелту және станциялар арқы­лы өткізу кезіндегі есептік минимум интервалдары (станция­лық интервалдары);

• пакеттегі пойыздар арасындағы интервалдар (пойыз­аралық интервалдар).

51. Телімнің жұмысын диспетчерлік басқару

Телімдік пойыз диспетчері пойыздардың телімдерде жүрісін басқарады. Диспетчерлік нұсқаулар ауызша немесе белгілі жағдайда диспетчерлік бұйрық түрінде беріледі және арнайы журналда бекітіледі. Диспетчерді пойыз жүрісіне қатыссыз жұмыстармен жүктеуге болмайды.

Пойыз диспетчері мен станция кезекшілерінің өзара байланысы үшін арнайы селекторлы телефон байланысы бар. Бұл байланыс желіге қосылған кез келген бекетті бөлек, немесе бірнеше бекетті бір уақытта және барлық бекеттерді шақыртуға мүмкіндік береді. Бір бекетті шақырту үшін диспетчер бір түймені басуы керек. Сөйлесулер түймелі пульт, микрофон көмегімен жүргізіледі.

Пойыз диспетчері мен жүрістегі пойыздар машинистерімен байланысу үшін радиобайланысты қолданады.

52. Диспетчерлік орталақтандыру кезінде поезд қозғалысын басқару

Пойыз диспетчері мен станция кезекшілерінің өзара байланысы үшін арнайы селекторлы телефон байланысы бар. Бұл байланыс желіге қосылған кез келген бекетті бөлек, немесе бірнеше бекетті бір уақытта және барлық бекеттерді шақыртуға мүмкіндік береді. Бір бекетті шақырту үшін диспетчер бір түймені басуы керек. Сөйлесулер түймелі пульт, микрофон көмегімен жүргізіледі.

Пойыз диспетчері мен жүрістегі пойыздар машинистерімен байланысу үшін радиобайланысты қолданады.

53. Телефон байланыс кезінде поезд қозғалысын ұйымдастыру

Автоматты бұғаттауды қолдану тоқтатылғаннан кейін және телефон байланысына көшкен соң локомотивтердің машинистеріне жол ДУ-50 нысанындағы бланктегі жазбалары беріледі.

Станция жолдарынан, сондай-ақ шығу бағдаршамы жоқ жолдардан поездарды жөнелту кезінде шығу бағдаршамының тыйым салушы көрсеткіші кезінде жетекші локомотив машинисіне тыйым салады, ал аралықтың бос екендігіне жазбаша рұқсат алу кезінде, поезды радио байланысы бойынша берілетін станция бойынша кезекшінің нұсқауынсыз немесе станция бойынша кезекшінің немесе оның нұсқауы бойынша посты, парк бойынша кезекшінің берілген жөнелту сигналымен, орталықтандыру постысы операторымен, бағыттама постының кезекшілерімен немесе бас кондуктормен (поезд құрамасымен) қозғалысқа келтіріледі. Жөнелту сигналын беру станцияның техникалық-өкімдік актісінде көрсетіледі.