Прафесійнае майстэрства настаўніка па айчыннай і сусветнай мастацкай культуры.

Як і любы іншы настаўнік, настаўнік па культуралагічных дысцыплінах павінен быць спецыялістам у трох асноўных накірунках:

1. Педагогам;

2. Псіхолагам;

3. Арганізатарам.

Згодна гэтаму прафесійнае майстэрства настаўніка па культуралагічных дысцыплінах выяўляецца ў яго прафесійнай падрыхтаванасці па педагогіцы і прадметах культуралагічнага цыклу, у яго псіхалагічнай кампетэнтнасці і ва ўзроўні яго арганізатарскіх здольнасцяў.

Педагагічныя здольнасці настаўніка па культуралагічных дысцыплінах:

• валоданне рознымі методыкамі і педагагічнымі тэхналогіямі;

• уменне выкарыстоўваць разнастайныя формы арганізацыі навучання;

• валоданне прыёмамі актывізацыі пазнаваўчай і творчай актыўнасці вучняў;

• уменне вызначаць аптымальны змест урока ў адпаведнасці з патрабаваннямі праграмы і мэтамі ўрока, выбару найбольш рацыянальных метадаў, прыёмаў і сродкаў навучання;

• магчымасці рэалізацыі ўсіх дыдактычных прынцыпаў;

• валоданне прыёмамі і формамі работы, якія забяспечваюць актыўнасць і самастойнасць мыслення вучняў;

• валоданне методыкай выкарыстання нагляднасці, сучасных тэхнічных сродкаў навучання і сродкаў медыаадукацыі.

Псіхалагічныя здольнасці настаўніка па культуралагічных дысцыплінах:

• уменне праектаваць развіццё і выхаванне вучняў у межах вывучэння прадметаў культуралагічнага цыклу;

• валоданне метадамі і сродкамі псіхалагічнага ўздзеяння;

• уменне кантраляваць асабістыя пачуцці і эмацыянальныя станы;

• уменне дыферэнцыраваць вучэбную і выхаваўчую працу ў адпаведнасці з узроставымі і індывідуальнымі асаблівасцямі вучняў;

• настойлівасць у дасягненні мэты;

• аптымістычны падыход да ўсіх вучняў;

• педагагічны такт;

• уменне стварыць станоўчую псіхалагічную атмасферу на ўроке;

• эмацыянальнасць, характар зносін (дэмакратычны, аўтарытарны, ліберальны).

Арганізатарскія здольнасці настаўніка па культуралагічных дысцыплінах:

• веданне санітарна-гігіенічных патрабаванняў да правядзення ўрокаў: тэмпературны рэжым, рэжым праветрывання, асвятленне, захаванне правільнай рабочай позы вучня, адпаведнасць мэблі ў класе росту школьнікаў, папярэджанне стамлення, чаргаванне відаў дзейнасці і розных форм працы і г.д.

• уменне захаваць аптымальны тэмп і рытм урока;

• уменне аптымальна размеркаваць час на кожны структурны элемент урока;

• мастацкі густ, манера паводзін, знешні выгляд.

Ответ № 49

Арганізацыя мастацка-педагагічных зносін на занятках па культуры.

На уроке ажыццяўляюць зносіны тры ўдзельнікі, і такім чынам, зносіны маюць трохбаковы характар.

1) Настаўнік – мастацтва. Настаўнік, калі рыхтуецца да ўрока, сам перажывае творы мастацтва, адчувае на сабе іх уздзеянне. Такім чынам, настаўнік стварае і праводзіць занятак, які заснаваны на яго асабістай пазіцыі, яго пункце гледжання, яго думках і пачуццях.

2) Настаўнік – вучні. Настаўнік з’яўляецца пасрэднікам паміж мастацтвам і вучнямі. Ён перадае вучням свае адносіны да твора мастацтва, узбуджае ў іх жаданне самастойна звярнуцца да твора, вызначыць сваю пазіцыю ў зносінах. Пры правядзенні ўрока настаўнік павінен прымаць да ўвагі ўзроставыя, псіхалагічныя і іншыя асаблівасці вучняў, паводле гэтага вызначаць канкрэтныя формы, прыёмы ўрока, з павагай і разуменнем адносіцца да думак і меркаванняў вучняў.

3) Мастацтва – вучні. Вучні пазнаюць духоўны свет твора мастацтва ў працэсе яго ўспрымання, уступаюць у духоўны кантакт з яго героямі і з яго стваральнікам. Мастацтва аказвае ўздзеянне на вучняў, узбуджае іх пачуцці і думкі, выклікае роздум над жыццём. У вучняў фарміруецца патрэбнасць да самастойнай эстэтычнай дзейнасці – да выяўлення сваіх уражанняў ад мастацтва, да яго абароны і папулярызацыі, да асабістай мастацкай творчасці, да сцвярджэння прыгажосці ў жыцці і г.д.

Прынцыпы арганізацыі мастацка-педагагічных зносін на ўроках АіСМК:

• прызнанне роўнасці ўсіх партнёраў зносін і унікальнасці кожнага;

• арганізацыі дзеяння – “падзеі” (па тэрміналогіі М.М.Бахціна) зносін, здольнай стварыць і актывізаваць дыялагічныя адносіны паміж трыма партнёрамі зносін. Такой падзеі, якая б аб’яднала ўсіх, выклікала жаданне мець зносіны, усхвалявала кожнага і накіравала б вучняў да фарміравання і выказвання сваіх меркаванняў і думак;

• актывізацыі суперажывання на ўроке. Гэты прынцып пераклікаецца з дыдактычнымі патрабаваннямі развіцця эстэтычнай дзейнасці, паколькі перажыванне знаходзіцца ў самой прыродзе каштоўнаснага пазнання свету. На уроке мастацтва суперажыванне вучнямі мастацкаму твору, яго аўтару ці герою з’яўляюцца амаль заўсёды самым важным момантам;

• увасабленне сваіх пазіцый кожнага партнёра зносін.

Ответ № 50