1 Сурет – Жұмысты орындауға арналған стенд

4. Жұмысты орындау тәртібі

4.1 Сигнал таратуын тексеру және арнаның сипаттамаларын алу

Берілген жұмыста АЛ-107 жарық диодын, сонымен қоса талшықты жарық тасығышы бар жгутты (жұмыс спектрі оларды айтарлықтай бірдей) қолдануға ұсыныс беріледі.

Жүйенің кірісіне генератордан шыққан сигналдарды береміз және Uшығ аламыз. Алынған мәліметтерді 1 кестеге жазамыз.

1 кесте

Uген.кір. В	Uшығ. В
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3

4.2 Генераторда Uген=2 В орнатамыз және Fген 300 Гц-тен 30 кГц-ке дейін жиілікті өзгертеміз. Әр жиілікте На каждой частоте снимаем Uшығ.-ты аламыз. 2 кестеге нәтижелерді жазамыз.

2 кесте

F,кГц (Кір)	Uшығ. В
1	2
0.3
1
2
3
4
1	2
5
7
10
12
15
18
21
24
27
30

Бақылау сұрақтары:

1. ТОТЖ-нің қысқартылған сұлбасы. Жұмыс жасау қағидасы.

2. Кабельдің және жарық тасығыштың түрлері. Салыстырмалы бағалау.

3. ТОБЖ параметрлерін өлшеу үшін арналған өлшеу жүйелері немесе құрылғылары.

4. Рефлектометрдің қысқа сұлбалары (сызбалары).

5. ТОБЖ кезіндегі өлшеу жұмыстарындағы қазіргі тандағы технологиялар.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі

1. Гроднев И.И.,Курбатов Н.Д. ''Линии связи " М: Связь, 1980.

2. З.Гроднев И.И.,Кулешов В.Н.,Соколов В.В.,"Кабельные линии связи."М: Связь,1960. Новые версии данного учебника.

3. Гринберг Г.В.Дмитриев В.П. ''Линейные сооружения городской и сельской телефонной связи и радиотрансляционных се­тей." М:Связь,1969

4. Справочник строителя кабельных сооружений свя­зи. М: Связь,1979

5. Барон Д.А."Междугородные кабельные линии связи» М: Связь,1978

6. Интернет-ресурстар

7. Сайты, каталоги фирм выпускающих кабель, оборудования связи

5 Студенттердің өзіндік жұмысына арналған оқу құралы

5.1 «Электрбайланыстың бағыттаушы жүйесі» пәні бойынша 050719 және 5В050719 «Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар» (оқудың күндізгі және сырттай-алшақтату формасы) мамандығын оқитын студенттерге курстық жоба бойынша әдістемелік нұсқаулықтар.

Курстық жобалауды орындау бойынша ұсынымдар. Курстық жобалаудың мақсаты мен міндеттері.

Курстық жоба нұсқаға сәйкес (оқытушының жеке тапсырмасы бойынша) қатаң орындалады және С.Сейфуллин атындағы ҚАТУ-нің СМК-сына және ГОСТ-тің талабына сәйкес келетін түсіндірмелі хат (ТХ) түрінде рәсімделеді[3].

Кабельдік байланыс жолының негізгі мақсаты “Электрбайланыстың бағыттаушы жүйесі” курсын оқу барысында, ЭК негізінде жерасты кабель жолдарын қайта жаңғырту және перспективті ТОТЖ-ын (ТОБЖ-ын) жобалау бойынша нақты тапсырмаларды шешу кезінде алған білімді бекіту мен тереңдету болып табылады. Курстық жобаға берілген мәліметтер әр студентке БЭК негізінде бар жолдарды тарату жүйесін (ТЖ) ауыстыру арқылы қайта жаңғыртуды жасау және байланыстың оптикалық кабелін (ОК) қолдану арқылы қайта құрылып жатқан жолдарды қайта жобалауды жасау қажет ететін түрде құрастырылған. Бұл ТОТЖ-сі жаңа телекоммуникациялық желінің құрамдас элементі болып табылады.

Берілген мәліметтерде үш мекен ететін пункт. Алғашқы екеуінің арасында – ЭК негізіндегі бар байланыс жолы, екінші мен үшінші арасында – жобаланатын ТОТЖ.

Курстық жобалау үрдісінде келесі тапсырмаларды шешу қажет:

1) Берілген мәліметтерге сәйкес қайта жаңғыртылатын жолда қолданылатын ЭК-дің маркасы мен құрылымын анықтау керек, ЭК-дің типі мен маркасы нұсқасымен масштабта оның көлденең кесігін сызу керек.

2) Қайта жаңғыртуға тандалған СТЖ-нің жиілік диапазонында ЭК-нің тарату параметрлерін есептеу. Байланыс жолындағы бұл СТЖ-нің регенерациялық бөлімшесі (РБ) ұзындығын анықтау.

3) Берілген мекен ететін пунктілердің арасындағы қайта жаңартылатын кабель жолдарының трассасын анықтау және қайта орнатылатын СТЖ үшін қызмет көрсетілетін және қызмет көрсетілмейтін регенерациялық пункттердің орналастыруын жүргізу. Бұл кезде қайта жаңғыртылатын жолда алдыңғы ТЖ-нің күшейткіш пункттерін орнату нүктесін іске қосу қажет.

4) Қайта орнатылатын СТЖ-нің жиілік диапазонында өзара әсер параметрлерін есептеу.

5) Берілген жеке тапсырмаға сәйкес ЭК-де ЭТЖ-ның қауіпті магнит әсерін есептеу, қорғану әсерін жоғарылату бойынша ұсыныстарды беру.

6) Берілген жеке тапсырмаға сәйкес қайта жаңғыртылатын жолдың найзағайға төтеп беруін бағалау, ЭК-дің найзағайға төтеп беру әсерін көбейту және коррозиядан қорғау ұсыныстарын беру.

7) Берілген пунктілер арасындағы ТОТЖ трассаларының мақсатты әрекеттірек нұсқасын тандау және негіздеу, құрылысқа шығындарды төмендету мақсатымен трассаның жеке бөлімшелерінде ЖАБ ілу мүмкіншілігін қарастыру.

8) Берілген арна санына және шеткі пункттердің арасындағы қашықтыққа байланысты байланыс ұйымдастырудың, оптикалық талшықтың (ОТ), ЖАБ-тың, талшықты-оптикалық тарату жүйесінің (ТОТЖ) құрылымының сызбасын тандау және негіздеу. ЭК-дің типі мен маркасы нұсқасымен масштабта ОК-дің көлденең кесігін сызу керек.

9) ТОТЖ энергетикалық сипаттамалары бойынша РБ-нің ұзындығын, ЖАБ-тың өшуін және дисперсиясын есептеу.

10) ТОТЖ трассасы бойынша қызмет көрсетілетін пункті мен қызмет көрсетілмейтін пунктерді орнатуды жасау.

11) Кабель магистральдің сенімділік көрсеткіштерін есептеу.

12) ТОТЖ-ін құру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру жоспарын және құрылыс кезіндегі негізгі материалдар мен жабдықтарды шығындау ведомісін құрастыру.

Төменде курстық жобаны орындау бойынша ӘН-тардың және басқа да құжаттардың атаулары келтірілген.

1 Наурыз К.Ж. «Проектирование кабельных линий связи» Методические указания по курсовому проектированию для студентов специальности 050719 и 5В050719 «Радиотехника, электроника и телекоммуникации» (очной и заочно-дистанционных форм обучения) по дисциплине «Направляющие системы электросвязи» - Астана., КАТУ им. С. Сейфуллина

2 Методическая разработка по курсовому и дипломному «Многоканальные телекоммуникационные системы» проектированию для студентов специальности (201000) дневной и заочной формы обучения «Проектирования кабельных линии связи», Под общей редакцией д.т.н., проф. Андреева В.А. - С.: ПГАТ и И, 2000.

3 Мирманов А.Б., Наурыз К.Ж., Кенебаева Д.Б., Клюева П.Ю. Методические указания по выполнению дипломной работы (проекта) бакалавра по направлению 050719 «Радиотехника, электроника и телекоммуникации» - А.: КАТУ, 2010.