
Вопросы Алехновича Олега Михайловича
Вызначэнне паняцця, “Аўтэнтычны фальклор”
Вызначэнне паняцця “Фальклор”
Вызначэнне паняцця сынкрытызм фальклору
Вызначэнне паняцця “Фалькларызм”
Фальклор маёй: вёскі, мястэчка, раёна, горада, рэгіёна.
Традыцыйны фальклор у свяце.
Другасны фальклор у свяце.
Апрацаваны фальклор у свяце.
Аўтарскія творы, творы асобых калектываў у свяце, якія фальклорызаваліся.
Стылізаваны фальклор у свяце.
Рэстарыраваны фальклор у свяце.
Рэканструяваны фальклор у свяце.
Язычніцкія і хрысціянскія асновы каляндарнага свята.
Калядкі і шчадроўкі іх характарыстыка.
Персанажы каляднага гуртка іх функцыі.
Музычныя і паэтычныя асаблівасці калядак і шчадровак.
Асаблівасці каляндарна-абрадавых песень.
Сувязь свята каляды з касмічнай прасторай.
Калядныя песні заклінальнага і велічальнага характару.
Роля паэтычных прыёмаў і сродкаў выразнасці для развіцця мастацка-вобразнага мыслення рэжысёра.
Эпітат як мастацкі сродак народнай песні.
Параўнанне ў народнай песні.
Практычнае выказванне калядак і шчадровак(5 песень)
Вобразны паралелізм ў народнай песні.
Увасабленне ў нараднай песні.
Метафара ў народнай песні
Гіпербала ў народнай песні.
Паўтарэнне(таўталогія) як паэтычны сродак у народнай песні
Памяншальна-ласкальныя словы ў народнай песні.
Ступенчаты паралелізм ў народнай песні.
Назвы актаў і скрэпічны ключ.
Нотнае вызначэнне даўжыні гукаў і размер на 2/4
Мажор і мінор. Тоніка. Гамма до мажор. Танічнае троггуча.
Паўтон і тон. Дыез , бемоль, бекар.
Ключавыя і неключавыя знакі альтэрацыі.
Басовы ключ, размер Басовы ключ, размер 3/8, ¾
Назвы інтэрвалаў
Тры віда мінора.
Ператварэнні троггучаў.
Вызначэнні тэрмінаў анімізм.
1.Вызнвчэнне паняцця Аўтэнтычны фальклор
Фальклор (у больш шырокім сэнсе частка традыцыйнай народнай культуры) – гэта калектыўная і заснаваная на традыцыях творчасць груп або індывідуумаў, якая вызначаецца надзеямі і спадзяваннямі грамадства і з’яўляецца адэкватным выяўленнем іх культурнай і сацыяльнай самабытнасці; фальклорныя ўзоры і каштоўнасці перадаюцца вусна, шляхам імітацыі і іншымі спосабамі. Яго формы ўключаюць мову, вусную літаратуру, музыку, танцы, гульні, міфалогію, абрады, звычаі, рамѐствы, архітэктуру і іншыя віды мастацкай творчасці‖.
сувязі з тым, што на сучасным этапе развіцця народнай культуры, акрамя традыцыйных (аўтэнтычных) яе носьбітаў (звычайна пажылых вясковых людзей), з’яўляюцца шырокія групы аматараў (не аўтэнтычных), асабліва з навучэнцкай моладзі, што вывучаюць традыцыйную спадчыну ў розных адукацыйных установах і выконваюць яе на сцэне, ѐсць неабходнасць у дыферэнцыяцыі яе. У сучаснай навуцы адрозніваюць аўтэнтычны фальклор ад не аўтэнтычнага. Пад першым разумеюць сапраўдны фальклор у сваѐй спрадвечнай сутнасці і натуральным бытаванні. Ён таксама характарызуецца прыналежнасцю да канкрэтнай мясцовасці з адпаведным захаваннем усіх спецыфічных рэгіянальных рыс, устойлівым жанравым складам, рэпертуарам, стылем, выканаўчай манерай, часам выканання і г. д. Народная творчасць, вырваная са свайго традыцыйнага асяродку і перанесеная на сцэну ці іншую этнічную глебу, якая зведала пэўную апрацоўку, пераходзіць у іншую якасць, не аўтэнтычную.
народаў славянскага свету тэрмін ―фальклор‖ выкарыстоўваецца ў вузкім і шырокім значэннях: абазначэнне комплексу славесных, славесна-музычных, харэаграфічных, гульнявых і драматычных відаў народнай творчасці, а таксама пашырэнне ахопу паняцця і на ўсе віды мастацкай творчасці (дэкаратыўна-прыкладное мастацтва, дойлідства і г. д.). У навуцы ўжываюцца словазлучэнні ў адносінах да фальклора: беларускі, славянскі, мастацкі, рэлігійны, юрыдычны, ваенны, партызанскі, кірмашовы, дзіцячы, славесны, песенны, музычны, абрадавы, гульнявы, харэаграфічны, эратычны, матэматычны, экалагічны, а таксама – фальклорны тэатр і г. д. Выкарыстанне азначэння ―народны‖ побач з тэрмінам з’яўляецца памылкай, бо ў самым паняцці яно ўжо закладзена (народная мудрасць, народныя веды) і падобная таўталагічнасць не апраўдана.
Спіс літаратуры:
1. Аляхновіч, А.М. Беларуская традыцыйная музычная спадчына / А.М. Аляхновіч. – Мінск : Беларусь, 2000. – 384 с.
2. Аляхновіч, А.М. Другасны фальклор / А.М. Аляхновіч // Беларускі фальклор : энцыкл. – Мінск : Бел. энцыкл., 2005. – Т.1. – С. 437–438.
3. Аляхновіч, А.М. Гурт / А.М. Аляхновіч // Культура Беларусі : энцыкл. / рэдкал.: Т.У.Бялова (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск : Беларус. энцыкл. імя П.Броўкі, 2012. – Т. 3. – С. 312.
2. Вызначэнне паняцця “Фальклор”
Народная творчасць, якая зарадзілася глыбока ў старажытнасці, - гістарычная аснова ўсёй сусветнай мастацкай культуры, крыніца нацыянальных мастацкіх традыцый, спосаб выразы народнага самасвядомасці. Некаторыя даследчыкі адносяць да народнай творчасці таксама ўсе віды непрафесійнага мастацтва (самадзейнае мастацтва, у тым ліку народныя тэатры). Фальклор пастаянна знаходзіцца ў працэсе развіцця і эвалюцыі. Народная творчасць, часцей за ўсё вуснае. Мастацкая, калектыўная, творчая дзейнасць народа, якая адлюстроўвае яго жыццё, гледжанні, ідэалы, прынцыпы; ствараемыя народам і якія існуюць у народных масах паэзія (паданне, песні, прыпеўкі, анекдоты, казкі, эпас), народная музыка (песні, інструментальныя найгрышы і п'есы), тэатр (драмы, сатырычныя п'есы, тэатр лялек), танец, архітэктура, выяўленчае і дэкаратыўна-прыкладное мастацтва.
Фальклор - гэта слова азначае творчасць любога народа, якое перадаецца з пакалення ў пакаленне. Вызначэнне «фальклор» увёў англійская вучоны Уільям Томс ў 1846 годзе. Фальклор - гэта прыказкі, песні, казкі, прыпеўкі, загадкі. Сучасная літаратура сыходзіць сваімі каранямі ў фальклор, многія творы якога падобныя нават у цалкам розных культурах.
Галоўная асаблівасць фальклору - гэта адсутнасць вядомага аўтара, таму што любое фальклорнае твор існуе вельмі даўно і мноства разоў было ператворана новымі і новымі апавядальшчыкамі. З часам літаратары запазычылі многія сюжэты з фальклорных твораў і падпісвалі гэтыя творы сваім імем. Вось чаму ў многіх літаратурах свету сустракаюцца падобныя сюжэты, персанажы і творы. Пры гэтым фальклор пастаянна развіваецца і змяняецца разам з жыццём людзей.
Тым не менш, менавіта фальклор адлюстроўвае індывідуальныя асаблівасці народа, яго адрозненні ад іншых. Дзякуючы народным песням, казкам і іншаму фальклору навукоўцы-гісторыкі могуць даведацца, як жылі нашы продкі, якія праблемы іх хвалявалі, што іх цешыла, як яны праводзілі час. Нельга забываць, што такое важнае значэнне фальклору як крыніцы інфармацыі пра культуру народа проста неацэнна для навукі.
3.Вызначэнне паняцця «Сынкрытызм фальклору»
Фальклор - гэта слоўнае вуснае творчасць. Яму ўласцівыя ўласцівасці мастацтва слова. Гэтым ён блізкі да літаратуры. Разам з тым ён мае свае спецыфічныя асаблівасці: сінкрэтызм, традыцыйнасць, ананімнасць, варыятыўнасць і імправізацыя.
Асаблівасці фальклора і тэрміны, звязаныя з імі. Вусная народная творчасць блізкая да мастацкай літаратуры, адрозніваецца ад яе сваімі спецыфічнымі рысамі.
Калектыўнасць – адна з іх. Пад ім разумеецца калектыўны пачатак стварэння твора ў старажытнасці і наступная калектыўная апрацоўка яго (змяненне, скарачэнне і дапаўненне, перайманне і запазычанне, шліфаванне і інш.). Самыя старадаўнія творы з’яўляліся ў перыяд першабытнага сінкрэтызму, г. зн. калі ўсе віды мастацкай творчасці знаходзіліся ў непарыўнай цэласнасці. Напрыклад, нераздзеленасць элементаў слова, музыкі, танца, пантамімы ў абрадах, карагодах, ранніх формах фальклорнага тэатра і іншых традыцыйных відах народнай творчасці, у якіх не існавала індывідуальнага аўтарства, а родавае, племенное. Індывідуальнае ў гэтым працэсе ўзнікае ў перыяд распаду першабытнага сінкрэтызму, калі вылучаюцца асобныя таленты і ідзе раздзяленне мастацтва на асобныя віды і жанры.
Важнай адметнасцю з’яўляецца і вуснасць. У адрозненне ад кніжнасці вусны характар бытавання мастацкага твора прадугледжвае вусную перадачу яго з пакалення ў пакаленне і з узнікненнем шматлікіх варыянтаў.
Народнасць фальклора выяўляецца ў адлюстраванні светапогляду, думак, пачуццяў, настрояў і мараў яго стваральніка, народа.
Паняцце традыцыйнасці абазначае паўторнасць усіх важнейшых асаблівасцей і складовых частак фальклорнага твора. Яно тлумачыцца наяўнасцю ўстойлівага набору персанажаў, сюжэтных палажэнняў, стылістычных асаблівасцей.
Урбанізацыя жыцця, больш цесныя сувязі вѐскі і горада прыводзяць да ўзнікнення сімбіѐзнай з’явы, злучэння гарадской і вясковай культур. Асабліва гэта праяўляецца ў так зв. аматарскай народнай творчасці, мастацкай самадзейнасці.
Працэсы адраджэння стымулююць развіццѐ вуснай народнай творчасці як
іх аўтэнтычных формах, так і прыводзяць да пераасэнсавання народнай песні, абраду, харэаграфіі, свята.