94. Гиперхромды анемияларда қолданылатын заттар. Цианкобаламиннің және фолий қышқылының фармакодинамикасы. Қолданылуы. Мүмкін болатын кері әсерлері.

Цианокобаламинді (В₁₂ витамині) қатерлі (пернициозды) анемияда тағайындайды.

Цианокобаламинніц тапшылыгында эритропоэз мегалобластык тип бойыншавтеді: эритробласг-»гипсрхромды мегалобласт-»мегалоцит.

Перииииозды амсмимпын ламуы цианокобаламиннің.Лцірілуініц бүзылуынабайланысты, себебі, мундай маукастарда Каслдың ішкі факторы (химиялык кұрылымы бойынша - гликопрогеин) болмайды. Қалыпты жағдайда ол асказанның шырышты кабатымен өндіріледі және цианокобаламинніңаш ішекте сінірілуж камтамасыз етеді.

Цианокобаламин пернициозды анемияда қан көрінісін қалыпка

келтіреді, неврологиялык бұзылыстарды жэне тілдін шырышты кабатының закымдануын жояды немесе әлсіретеді. Асказан селінің ахлоргидриясы сакталады.

Ф о л и й к ы ш к ы л ы н (В_с витамині) макроцитарлы анемияда тагайындайды.

Фолий кышкылыныц тапшылыгында макроциттер түзіледі: эритробласт-»гиперхромдымакронормобласт-»макроцит.

Агзада фолий кышкылы физиологиялык белсенділігі бар фолиниев кышкылына айналады.

Фолий кышқылын алиментарлық жэне медикаментоздык макроцитарлы анемияда, спруда¹, жүктілік кездегі анемияда колданады. Қатерлі анемияны емдеу үшін фолий кышкылын жеке тагайындамайды, себебі, ол жүйке жүйесі жагынан патологиялык өзгерістерді жоймайды, керісінше оларды күшейтеді. Тек қан құрамы қалыпка келеді. Соган байланысты катерлі анемияда фолий кышкылын цианокобаламинмсн жұптастырады.

95. Эритропоэзді тежейтін заттар. Әсерінің механизмі және ерекшеліктері, қолданылуы, кері әсерлері.

Эритропоэзді тежейтін заттарды полицитемияда (эритремияда) колданады. Сондай препараттың бірі фосфор-32-мен таңбаланган натрий фосфаты (Ыа₂Н"РО₄) ерітіндісі. Оны қолдану эритроциттер мен тромбоииттер саныныи азаюына әкслсді. Препаратты ішке немесе көк тамырга енгізеді. Миликюримен (мКи) мөлшерлейді.

Лейкопоэзге әсер ететін заттар.

96. Лейкопоэзді ынталандыратын заттар. Препараттардың салыстырмалы сипаттамасы. Қолданылуы. Кері әсерлері.

Лейкопения және агранулоцитозда (агранулоцитарлы ангинада, алиментарлы-токсикалык алейкияда, біркатар химиялык заттармен жедел улануда,сэулеауруында)лейкопоэзді ынталандырат ын зат-т а р д ы тағайындайды. Осы максатта натрий нуклеинаты, пентоксил колданылады. Бірак олар лейкопенияның тек жеңіл түрлерінде тиімді.

Натрий нуклеинаты- ашыткыдан алынатын нуклеин кышкылының натрий тұзы. Сүйек кемігімен лейкоциттер түзілуін ынталандыру үшін колданады.

Пентоксил синтетикалык препараткажатады.Химиялыкку-рылысы бойынша ол пиримидин туындысы. Лейкопоэзді ынталандырады, жараныц жазылуын тездетеді, кабынуга карсы эсер корсетеді. Оны ішке кабылдайды. Диспепсиялыкбұзылыстартудыруы мүмкін. Қасиеттері ұқсас прспарат м е-тилурацил, бірак оның пентоксилден айырмашылыгы тітіркендіргіш әсері жок.

Сондай препараттың бірі адамның рекомбинантты грану-лоцитарлы-макрофагтык колония ынталандырушы ф а к т о р ы (ОМ-С8Ғ). Препарат молграмостим' (лейкомакс) деген атка ие болды. Ол гликопротеин болып табылады. Т-лимфоциттерде, эндотелиалды жасушаларда, фибробластарда, макрофагтарда түзіледі. Гранулоциттсрдің жэне моноцит/макрофагтардың пролиферациясын, дифференциясы және қызметтерін ынталандырады. Гранулоциттер жэне моноцит/макрофагтар агзаның маңызды қорганыс жүйесін кұрайды. Олар фагоцитозды жүзеге асырады, иммундык үрдістерді ынталандырады, цитокиндердің өндірілуін реттейлі. Лталган механизмдердің болуы оны агзаиыц бактериялардан, сацырауқүлақтардаи, паразиттердсн, катерлі ісіктермсн закымданудан коргайтын жүйесі деп багалауіа мүмкікдік береді.