
- •«Unix (Linux) операциялық жүйесі» пәнінен оқу тәжірибесі бойынша тәжірибелік жұмыстар жинағы
- •2014-2015 Оқу жылы
- •«Unix (Linux) операциялық жүйесі» пәні бойынша оқу тәжірибесінен күнтізбелік-тақырыптық жоспардан үзінді
- •Тәжірибелік жұмыс №1,2,3
- •Командалар
- •Командалар не істей алады? unix жүйесінін сыртқы келбеті бағдарламаларды және жүйенін саймандық құралдарын тұрады. Олар функцияларға бөлінеді:
- •Файлдық жүйе
- •Символдық каналдын байланысы – бұл файл басқа файлдарды көрсетеді.
- •Unix қабықшалары
- •Unix ож-де еңгізу/шығару жүйелерімен жұмыс
- •Unix командалары қателерді арнайы шығару жүйесіне шығарылады (standard error)
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тәжірибелік жұмыс № 4,5,6
- •Ядро модульдері
- •Ядромен арақатынас принциптері.
- •Файлдық жүйе
- •Символдық каналдын байланысы – бұл файл басқа файлдарды көрсетеді.
- •Файлдық жүйенің мысалы
- •Жүйелік буферизацияның енгізу – шығару принциптері
- •Енгізу – шығаруды басқаруға арналға жүйелік шақырулар
- •Тәжірибелік жұмыс № 7,8,9
- •2. Кейбір жиі қолданылатын командалар:
- •Pwd ағымдағы директорияның атын алу
- •Cd ағымдағы директорияны өзгерту
- •Ls Каталогты басып шығару
- •Rm Файлды немесе директорияны жою.
- •Mkdir Директория құру
- •Chmod Файлға ену құқығын өзгерту.
- •Файл типтері
- •Тапсырмалар: cat, cd, cp, cut, echo, find, grep, head, ln, ls, mkdir, mv, paste, pwd, sort, tail, tar, touch, uniq, wc командаларымен жұмыс. Жүйеге кіргеннен кейінгі командалық жол
- •1. Cat файл-аргументтерді стандартты шығаруға жинақтау немесе шығару арқылы келесі команданы орындап нәтижені көріңіз
- •2. More, pg Файлды жол бойынша көру әрекетін орындаңыз.
- •3. Cp Файлдарды көшіру командасын пайдалану арқылы «файл1»-дің көшірмесін «файл2»-ге көшіру әрекетін орындаңыз
- •Тәжірибелік жұмыс № 10,11,12 Курс тақырыбы: 1.2. Linux/unix ож файлдық жүйесі
- •Енгізу – шығарудың жүйесіне
- •Unix файлдық жүйенің негізгі каталогтар
- •Файлдық жүйе
- •Қалыпты (стандартты) бумалар
- •Тіркеу параметрлері
- •Ntfs рұқсаттылығы
- •Ntfs рұқсатын қолдану
- •Unix операциялық жүйенің файлдары
- •1.Командаларды пайдаланып операциялық жүйе туралы ақпараттарды көрсетіңіз.
- •Тәжірибелік жұмыс № 13,14,15 Курс тақырыбы: 1.4. Желі конфигурациясын орнату
- •Терминал
- •Теркеу ат алу
- •Тіркеу процедурасы
- •Тәжірибелік жұмыс № 16,17,18
- •1.5 Тақырып. Linux/unix ож администрациялау жүйесі
- •Қолданушы командалар не істей алады? unix жүйесінін сыртқы келбеті бағдарламаларды және жүйенін саймандық құралдарын тұрады. Олар функцияларға бөлінеді:
- •Символдық каналдын байланысы – бұл файл басқа файлдарды көрсетеді.
- •Сұрақтарға жауап беріңіз.
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
- •2. Командный язык ос unixАвторлары:Ктитров с.В., Овсянникова н.В. 2007
Сұрақтарға жауап беріңіз.
1) UNIX ОЖ – нің тұтынушылары
2) UNIX ОЖ – нің тұтынушы интерфейсі
3) UNIX ОЖ – нің артықшыланған тұтынушысы
4) UNIX ОЖ – нің программалары
5) UNIX ОЖ – нің командалары
6) UNIX ОЖ – нің процестері
7) UNIX ОЖ – нің енгізу
8) rmdir командасының қызметі – директрияны жою
9) mkdir командасының қызметі – директорияны құру
10) echo командасының қызметі - командалық жолдың аргументерін стандартты шығаруға шығару
11) ps командасының қызметі - орындалатын процесстердің нөмірлері мен ақпараттарын шығару
12) kill командасының қызметі - орындалып жатқан процессті оның «нөмірі» бойынша «өлтіру»
3-деңгей тапсырмалары:
Ls «кеңейтілген» командасымен F командасының шығарылуын салыстырыңыз.
[user@localhost /]$ ls -F
bin/ dev/ home/ lib/ mnt/ proc/ sbin/ sys/ usr/
boot/ etc/ image/ media/ opt/ root/ srv/ tmp/ var/ (каталогтың аты көк түспен және каталогтан кейін «/» таңбасы пайда болады.
ls ~: командасының көмегімен үй каталогының (домашний каталог) мазмұнын көріңіз
[user@localhost /]$ ls ~
Documents tmp (үй каталогының (домашний каталог) мазмұнында стандартты каталогтар тізімі)
mv Файлдардың орнын (атын) өзгерту командасының көмегі арқылы файл1»-дің атын «файл2»-ге ауыстырыңыз.
Команда форматы: mv файл1 файл2
mv файл1 [файл2 ...] каталог
Ескерту: Бұл команда cp командасы сияқты, бірақ бастапқы файл жойылады.
mv /dss/*/rk_*.help /dss/delo
ln файл1» мен «файл2» төменде байланысу жолдары көрсетілген, қалай байланысқан түсіндіріп өтіңіз.
Команда форматы: ln файл1 файл2
# «қатты» линк құрылады
ln -s файл1 файл2
# «Символдық түрдегі» линк құрылады
Бұл команда файл1 файлына тағы бр ат құрады. Нәтижесінде файл1 мен файл2 физикалық түрде бір файл болыптабылады. Егер сіз «символдық түрдегі файл құратын болсаңыз, онда файл1-дің болуы міндетті емес. Ал файл2 бәрі бір құрылады.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
1. Unix и Linux. Руководство системного администратора. 4-е изд. Авторлары
Немет Э., Снайдер Г., Хейн Т., Уэйли Б. 2012
2. Командный язык ос unixАвторлары:Ктитров с.В., Овсянникова н.В. 2007
3. Операционная система UNIX Автор:Робачевский А.2002
4. Яворский В.В., Әміров А.Ж. «Операциялық жүйелер»
5.www.google.kz , www.yandex.ru сайттары.