Бөлім 1

1. Туберкулезді өркеш қай кезеңде өмір сүрген адамда анықталды:

1. Алғашқы қауымдық құрылыста

2. тас дәуірінде

3. қола дәуірінде

4. мыс дәуірінде

5. орта ғасырда

2. Медицинаға «туберкулез» терминін енгізді.

1. Л. Сильвиус

2. Р. Мортон

3. Р. Лаэннок және Шенлейн

4. Гиппократ

5. Ю. Конгейм және Вильмен

3. Туберкулездің инфекциялық табиғатын алғашқылардың бірі болып ұсынған:

1. Гален

2. Авицена

3. Гиппократ

4. Р. Кох

5. Вильмен

4. Туберкулездің инфекциялық табиғатын ғылыми түрде дәлелдеген ғалым:

1. Б. Вильмен

2. Р. Мортон

3. Ю. Конгейм

4. Р. Кох

5. Я. Сильвиус

5. Кох туберкулезді тудыратын себептердің ішінен ең маңызды фактор деп қайсысын көрсетті.

1. Венералогиялық аурулар

2. АИТВ-инфекциялық аурулар

3. Гормональды препараттарды қабылдағанда

4. Әлеуметтік қолайсыз жағдайларда

5. Шылым шегу

6. Туберкулез микобактериясымен жұмыс істеу барысында Кох жасап шығарды:

1. Стрептомицин

2. Туберкулин

3. Кахетин

4. Корд-фактор МБТ

5. Фрагмент 16 S р РНК

7. Адам ағзасында МБТ анықтауда туберкулинді қолдану мумкінншілігін дәлелдеген ғалым:

1. Ш. Манту

2. К. Пирке

3. С. Эрлих

4. А. Гон

5. Р. Кох

8. Туберкулез патогенезінде маңызды өзгеріс енгізген ғалым:

1. Н. Аничков

2. Ф. Циль және Ф.Нильсен

3. А. Абрикосов

4. Ф. Мендель

5. И. Давыдовский

9. Тері ішілік туберкулин сынамасын жасап шығарған ғалым:

1. К. Пирке

2. Ш. Манту және Ф. Мендель

3. Р. Кох

4. Ф. Циль және Ф. Нильсен

5. А. Кальмет және К. Герен

10. Туберкулезге қарсы вакцинаны жасап шығарып және қолданған ғалым:

1. Кальмет және Герен 1921ж. Францияда

2. Манту және Мендель 1910ж. Швейцарияда

3. Кох 1989ж. Германияда

4. Нильсен 1982-1984ж. Швецияда

5. Рентген 1895ж. Германияда

11. Өкпе туберкулезінің емінде патогенетикалық негізделген және эффективті әдісті ұсынған ғалым:

1. Р.Кох

2. К.Форланини

3. А.Рубель

4. С.Ваксман

5. Ф.Мендель

12. МБТ эффективті әсер ететін алғашқы дәрілік препаратты ашқан:

1. Р.Кох

2. К.Форланини

3. А.Рубель

4. С.Ваксман

5. Ф.Мендель

13. Туберкулезге қарсы алғаш диспансер ұйымдастырылған мемлекет:

1. Франция

2. Англия

3. Италия

4. Германия

5. Швейцария

14. Бүкіл Ресейлік Туберкулезге қарсы лига пайда болған жыл:

1. 1900

2. 1905

3. 1910

4. 1915

5. 1920

15. Ресейде бірінші туберкулездің ғылыми-зерттеу институты құрылған жыл:

1. 1918

2. 1928

3. 1938

4. 1948

5. 1958

16. Бүкіл Ресейлік фтизиаторлар одағының тұрақты баспа журналы:

1. «Пульмонология»

2. «Туберкулез мәселелері»

3. «Туберкулез және өкпе аурулары»

4. «Терапевтикалық архив»

5. «Туберкулез сұрақтары»

Бөлім 2. Туберкулез қоздырғышы

1. Туберкулезді адамда жиі шақыратын түрі.

1. М. bovis

2. M. tuberculosis

3. M. kansasii

4. M. fortunotum

5. M. avium-intracellulare

2. Туберкулезді емес микобактериялар адамда қандай ауруды шақырады

1. псевдотуберкулез

2. біріншілік туберкулез

3. микобактериоз

4. екіншілік туберкулез

5. диссиминирленген туберкулез

3. Туберкулезбен ауыратын тұрғындар арасында М. bovis жиі анықталады:

1. ірі өндірістік орталықтарда

2. ауылды жерде

3. биік таулы аймақтарда

4. теңіз жағалауында орналасқан қалаларда

5. қауіпті ауданда өмір сүретін адамдар

4. Адамда өкпеден тыс туберкулез тудыратындар:

1. M. tuberculosis

2. M. kansasii

3. М. Bovis

4. M. fortunotum

5. M. avium-intracellulare

5. Қандай науқастарда микобактериоздар анықталады

1. қант диабеті

2. АИТВ-инфекциясы

3. Созылмалы бронхит

4. Асқазанның жарасы

5. Алкоголизм

6. ТМБ геномын анықтауда ірі ғылыми жетістікке жеткен ғасыр

1. ІХ ғ. басы

2. ІХ ғ. аяғы

3. ХХ ғ. басы

4. ХХ ғ.аяғы

5. ХХ ғ. басы

7. Неге ТМБ бацилла деп санамаймыз:

1. олардың қабықшасыз қарапайым ядросы бар

2. МБТ формасы таяқша тәрізді

3. цитоплазмасында Гольджи аппараты жоқ

4. цитоплазмасында лизосома жоқ

5. спора түзбейді

8. МБТ микрокапсуласы неше қабаттан тұрады

1. 1-2 қабат

2. 2-3 қабат

3. 3-4 қабат

4. 4-5 қабат

5. 5-6 қабат

9. ТМБ микрокапсуласының қасиеті

   1. айқын антигендік құрылысымен

   2. липидтік құрамымен

   3. адамға жоғары токсинділігімен

   4. жоғары серологиялық белсенділігімен

   5. ТМБ қабырғасымен әлсіз байланысқа түсуімен

10. ТМБ жасушалық қабырғасының құрамына кіреді:

1. ДНК

2. фосфолипидтер

3. РНК

4. кальций тұздары

5. Аморфты фосфаттың тұздары

11. ТМБ дәріге төзімділігі сипатталады

1. клетка қабырғасының тығыздалуы

2. клетка қабырғасында саңылаудың пайда болуы

3. клетка қабырғасының құрамының өзгеруі

4. клетка қабырғасының құрылысының тұрақсыздығы

12. ТМБ корд-факторы-бұл:

1) ядролық субстанцияның қабықшасы

2) микрокапсуланың компоненті

3) ядролық субстанцияның ядролығы

4) клетка қабырғасының компоненті

5) лизосома фрагменті

13. ТМБ цитоплазмасының құрамына кіреді:

1) митохондрия

2) лизосома

3) Гольджи аппараты

4) гистондар

5) микрогранулалар

14. ТМБ туыстығының дәрежесін бағалауға мұқият зерттеу қажет:

1) микрокапсулаларды

2) ТМБ қабырғасының химиялық құрамын

3) корд-факторды

4) ДНК микрогрануласын

5) цитоплазма митохондриясы

15. ТМБ ядролық субстанциясы қамтамасыз етіледі:

1) туберкулез қоздырғышының формасы мен өлшемі тұрақтылығымен

2) осмотикалық қорғаныстылығымен

3) химиялық қорғанысымен

4) тұқымқуалаушылық белгілердің берілуімен

5) қабыну реакцияларының индикациясымен

16. ТМБ плазма ішілік мембрана жүйесі қалай аталады:

1) фагосома

2) лизосома

3) мезосома

4) микрокапсула

5) эндосома

17. ТМБ антигендік қасиетінің тасымалдаушысы

1) ядро қабықшасының липидтері

2) туберкулопротеидтер

3) микрокапсуланының полисахаридтері

4) клетка қабырғасының полисахаридтері

5) микрокапсула липидтері

18. ТМБ көбеюі

1) топталуымен

2) қарапайым бөліну арқылы

3) бұтақтану

4) топтану және бұтақтану

5) қарапайым бөліну және бұтақтану

19. МБ тура күн сәулесінің әсерімен өледі.

1) 1,5 сағат

2) 3,5 сағат

3) 6,5 сағат

4) 7,5 сағат

5) 10 сағат

20. ТМБ өсірген кездегі алғашқы белгілерінің макроскопиялық көрінісі анықталады:

1) 1-2 тәулікте

2) 3-5 тәулікте

3) 5-10 тәулікте

4) 5-20 тәулікте

5) 5-30 тәулікте

21. ТМБ жіптәрізді, актиномицетті, дәнді, кок тәрізді формаларының пайда болуы негізделген:

1) дәріге төзімділікпен, бактериалды популяциялық штамның басым болуымен

2) бактериалды популяция өсуінің жылдамдауымен

3) қоздырғышты клетка ішінде орналасуының ұзаруымен

4) қарапайым бөліну арқылы көбеюімен

5) қоздырғышқа қолайсыз факторлардың әсерімен

22. ТМБ туберкулезге қарсы препараттарға төзімділігі ДНК мутациясының доминаннты берілуі және полиморфизмнің жоғары деңгейімен ерекшеленеді.

1) мезосома

2) микросома

3) хромосома

4) плазмид

5) митохондрия

23. Эволюциядағы «молекулярлық сағат» аталады.

1) плазмида ДНК-сы

2) р РНК

3) корд-фактор

4) хромосома ДНК-сы

5) плазмида РНК-сы

24. ТМБ осмотикалық қорғанысын қамтамасыз етеді

1) микросома

2) корд-фактор

3) плазмидалар

4) цитоплазматикалық мембрана

5) клетка қабырғасы

25. ТМБ-ң баяу типті тіндік жоғары сезімталдығына тікелей қатысады:

1) микросома

2) мезосома

3) 16 S р РНК

4) клетка қабырғасының компоненттері

5) цитоплазматиқалық мембрананың компоненттері

26. ТМБ-на арнайы химиялық препараттардың әсері

1) қоздырғыштың биологиялық түрінің өзгеруі

2) микобактерияның L-формасының пайда болуы

3) клеткадан тыс орналасқан штамдар санының өсуі

4) ТМБ-ң қарапайым бөлінуіне бейім болуы

5) ТМБ-ң топтасуға бейім болуы

27. ТМБ вируленттік факторы аталады:

1) өзгергіштігі

2) ісік некрозы

3) корд-фактор

4) толеранттылығы

5) өткізгіштігі

28. Корд факторға негізгі әсер етуші зат.

1) Іа-бекітуші белок

2) АТФ-оң протондар

3) гликолипид-6,6 трегаюз димикалаты

4) р РНК

5) О₂-бекітуші белок