2. Техникалық қауіпсіздікпен еңбекті қорғау бойынша шығындар:

— тегін берілетін арнайы униформаларды жөндеу жəне жууға кеткен шығындар;

— заң бойынша қарастырылған денсаулыққа зиян цех жұмысшыларына берілетін сүт тағамдарына кеткен шығындар;

— техникалық қауіпсіздікке арнайы ұйымдастырылған іс-шараға кеткен шығындар;

— техникалық қауіпсіздікке арнайы жасалған бөлмелерге кеткен шығындар;

3. Құрылыс алаңдарындағы ұйымдастыру шараларына кеткен шығындар:

— амортизациялық шығындар, бірнеше мердігерге қызмет көрсетіп тұрған негізгі құралдарды пайдалануға немесе жөндеуге кеткен шығындар;

— жиналмалы типтегі ғимараттарға кеткен шығын;

— өндіріске қажетті өлшеуіш құралдар сатып алуға кеткен шығын;

— қауіпті аймақтарды қоршауға кеткен шығындар;

— уақытша қондырғылар орнату шығындары;

— өлшеуіш қораптар, бункерлер, бетон мен ерітінділерге арналған ыдыстар сатып алуға кеткен шығындар;

— нысан маңындағы əкімшілік орындар;

— жұмысшыларға арналған арнайы жуыну орындарына кеткен шығын;

— уақытша жарықтандыруға арналған желілерге кеткен шығындар;

— нысандарды күзетуге кеткен шығындар;

4. Өндірісті жобалау жұмыстарына кеткен шығын;

5. Өндірістегі зертхана қызметін пайдалануға кеткен шығындар.

13Құрылыс өндірісіндегі технологиялар ерекшеліктері.

Құрылыс жүргізуші кәсіпорындардың қызметін дамыту мәселесін анықтауды зерттеу барысында сыртқы орта тарапынан болтын бәсекелестіктің қатаң талаптары маңызды орын алды. Өйткені, даму стратегиясын таңдаған әрбір кәсіпорынның болашақта қызмет ету тиімділігін және даму динамикасын айқындайтын жеткілікті дәрежеде бәсекелестік потенциалы болуы керек. Оның ішінде, құрылыс саласының бәсекелестігі неғұрлым қатаң және ол бәсекелестер санымен, саланың табысымен, салаға кірігу бөгетінің шамасымен, салалық бәсекелестердің нарықтық үлестерінің қатынасымен анықталды.

Сонымен, құрылыс жүргізу өндірісінің дамуына әсер ететін факторларға: құрылыс өнімі мен қызметінің сапасы, инновациялық потенциал, сервистік қызмет көрсетуді ұйымдастыру, инвестициялық тартымды ахуал, материалдық, қаржылық, еңбек және басқа да өндірістік ресурстар, өнімді жабдықтау және өткізуді рационалды ұйымдастыру, құрылыс кәсіпорындарындағы еңбеккерерді әлеуметтік қолдау жатады.

14Құрылыстағы материалдар шығындарының есебі.

Бұл бап бойынша материалдардың, құрылыс жартылай фабрикаттардың, бөшектер және конструкциялардың, сонымен қатар электр жылуы, жанар май, будың, судың және материалдық ресурстардың (бетонды жылыту үшін, темірбетондарды, металлдық конструкцияларды сваркілеу, және т.б. үшін) құрылыс - монтаж жұмыстарына жұмсалған шығындардың құны есепке алынады.  Құрылыс - монтаж жұмыстарына жұмсалған материалдық құндылықтардың құны олардың нақты өзіндік құнымен анықталып, франко – объект қоймаға кіретіндері:  - көмекші өндірістің өнімі болып табылатын материалдардың сатып алу құны және материалдардың өзіндік құны;  - объект қоймасына материалдарды жеткізу шығындары;  - тиеу, түсіріп алу жұмыстарын қоса алғанда, дайындау – қоймалық шығындары.  «Материалдар» бабына құрылыс машиналар мен механизмдерді күтуге жұмсалған электр жылуы, жанар май және жағылушы материалдар шығындары, сонымен бірге қосалқы және көмекші өндірісте, қызмет көрсетуші шаруашылықтарда қолданылатын және үстеме, жалпы, әкімшілік шығындарың құрамында көрсетілген құрылыстың әкімшілік – шаруашылық қажеттіліктеріне жұмсалған шығындар кірмейді.    Материалдарды өндіріске жіберудің бастапқы біріншіретті құжат шектеп-алу карталар (лимиттік – заборлық карталар) мен талап – жүкқұжаты болып табылады.   Шектеп-алу карта өнімді жүйелі түрде дайындаған кезде, жұмыстарды орындау мен шектеп-алу карталар бір немесе бірнеше материалдар түріне екі данада жазылаы. Бір данасы айдың басына дейін жұмысты өндіруші учаскесіне (мастеріне), ал екіншісі қоймаға немесе цехтің (учаскенің) қоймашысына беріледі. Материалдарды өндіріске жіберу цех өкілінің өзінің шектік заборлық картасын кқрсеткеннен кейін қоймамен жүзеге асырылады.   Қоймашы екі данада жіберілген материалдардың санын және күнін белгілеп, одан кейін материалдардың әр атауы (номенклатуралық нөмірі) бойынша лимиттің қалдығын шығарады. Цехтің шектік – заборлық картасында (учаскенің) қоймашы қол таңбасын қояды, ал қойманың шектік – заборлық картада – цех өкілі.  Өндіріске материалдардың артық шектік жіберілуі және бір материалдар түрін басқасыиен ауыстыру – өндіріске материалдарды ауыстыруға (қосымша жіберілім) талап актісі толтырылады (М – 10 нысаны).  Құрылыс ұйымының аймағынан тыс орналасқан өз шаруашылықтарына материалдарды жіберу материалдарды жіберудің (ішкі қозғалыс) талап – жүкқұжатымен (М - 15а нысаны) рәсімделеді.  Шектеп-алу карталар бойынша өндіріске материалдарды жіберу операцияларын қарастырудың екі тәсілі бар. Бір жағдайда жіберілім бригадирдің есебіне берумен түсіндіріледі және құрылыс - монтаж жұмыстарында материалдарды тікелей қолданумен байланысты болмайды.   Құрылыс - монтаж жұмыстарының өндірісіне материалдардың нақты жұмсалымы жұмыстарды өндірушінің материалдық есеп беуінде көрсетіледі. Қолданылмаған материалдардың қалдықтары бригадирдің (жұмыстарды өндірушінің) есебінде материалдық құндылықтар ретінде қарастырылады. Басқа жағдайда құрылыс - монтаж жұмыстарын орындаумен байланысты шығындар ретінде болады. Осы кезде қолданылмаған материалдардың қалдығы өндірістен қайтарылған болып саналады және өндіріс шығындарынан шегеріледі.