19.Жабысқақ ойлар, түрлері.

Жабысқақ ой.-еріктен тыс п.б., науқас ойын жаулап алатын және науқас үшін бөтен, дертті жағдайы ретінде қабылданатын ойлар мен күйзелістер, науқас ойларды өз ерік күшімен жене алмайды. Түрлері: бейтарап, яғни науқас үшін эмоциялық реакциямен жүрмейді (жабысқақ санау, терминдерді, есімдерді, күндерді еске түсіру), бейнелік науқас үшін ауыр және айқын аффективті жауаппен көрінеді (жабысқақ күдіктенулер, жабысқақ тілектер, әуестіктер, қимылдар, әрекеттер: есік, кран жабылды ма деп күдіктену), жабысқақ қорқыныштар/фобия аффективті қанықтылығымен ерекшеленеді (концерофобия, сифилофобия, кардиофобия, танатофобия-өлімнен қорқу, мезофобия-ластанудан, клаустрофобия, агорофобия-ашық кеністіктен, алаңнан, эритрофобия-өзге адам алдында қызарып кетуден қорқу, фобофобия-фобия п.б.қорқу).

20.Ес қабілетінің жіктелуі, мінездемесі.

Ес-ақпаратты бекіту, сақтау, өткен шақ тәжірбиесін қайта жаңғыртудан тұратын психикалық үрдіс. Түрлері: дисмнезия және парамнезия (естегі ақпараттардың өзгеруі, бұрмалануы). Дисмнезия түрлері: гипермнезия (науқастың шартсыз бұрынғы оқиғаларды ретсіз жаңғырту. Бұл науқастың өнімді ойлауын нашарлатып, қазіргі ақпаратты қабылдауына кедергі жасайды), гипомнезия (естің жалпы әлсіреуі, науқас жаңа аттарды, күндерді есіне сақтай алмайды және бұрын болған оқиғаларды есте сақтай алмайды, оларды есіне түсіру қиындайды. Альйгеймерде, астениялық синдромда, мидың органикалық ауруында кездеседі), амнезия (бұл кезде ақпарат толығымен жойылады), түрлері: оқшауланған (ретроградты амнезия-ауруға дейінгі оқиғаларды ұмыту; антеградты амнезия-аурудан кейінгі оқиғаларды ұмыту; конградты амнезия- естің сөнуі кезіндегі оқиғаларды ұмыту; истериялық амнезия-эмоциональді жағымсыз ақпараттардың ұмытылуы) және генерализденген (фиксационды амнезия-алынған ақпаратты бекіту қабілетінің жойылуы; өршіген амнезия-органикалық аурулардың әсерінен бірте-бірте ақпараттардың жойылуы). Парамнезия түрлері: псевдореминисценция (ұмытылып қалған ақпараттың орнын басқа бұрын болған ақпаратпен толықтыру), конфабуляция (ұмытылып қалған ақпараттың орнын бұрын болмаған басқа ақпаратпен толықтыру), крептомнезия (есітің бұзылуы. Бұрын ұмытылып қалған ақпарат орнын бұрын кітаптан оқыған оқиғаларымен, біреудің айтқанымен, түсінде көргенімен толықтырады), эхомнезия (өзінде екі анасы, екі әкесі барын айтады).

21.Интеллект бұзылулары, деменция түрлері.

Интеллект-ойлау қабілетімен, санаумен, сөйлеуді түсінумен, кеңістіктегі ориентациямен, ұқсастық пен айырмашылықты айыра білумен және сөздік қормен сипатталады. Түрлері: интеллект дамымауы (олигофрения) және интеллект төмендеуі н/е жойылуы (деменция). Деменция-интеллект бұзылуымен жүретін жүре п.б. психикалық ақау. Түрлері: органикалық деменция (мидың құрылымының өзгеруімен және нейрондардың өлуімен сипатталатын әр түрлі ауру әсерінен дамитын ауру), түрлері: лакунарлы (ең бірінші ес бұзылысымен сипатталады), тотальді (ойлау мен қабылдаудың бұзылуымен көрінеді),эпилептикалық (есте сақтау мен қабылдаудың бұзылу, сөздік қорының күрт төмендеуі, эгоцентризмнің, педантизмнің п.б. сипатталады); шизофрениялық (бұл кезде есте сақтау мен қабылдауы бұзылмайды, аутизм, резонерлік ойдың бұзылуы п.б.).