Студенттердің оқытушымен бірге өздік жұмысын (осөж) орындауға арналған әдістемелік ұсыныстар

Студенттердің оқытушымен бірге орындайтын өздік жұмыстарының мақсаты:

• өзіндік білім алуды үйрену, оларды анализдеу, түрлі жағдайларда қолдана білу;

• ғылыми - әдістемелік әдебиеттермен және оқу жұмыстарымен жұмыс жасай білу;

• өңдеу 15 тақырыпты өздік жұмыстан тұрады.

Студенттер берілген материал бойынша оқытушымен келісе отырып өз бетінше жұмыс жасауы тиіс. Әр жұмысқа тиісті әдебиеттері көрсетілген. Өздік жұмысты көрсетілген бақылау формасы бойынша орындау керек.

ОСӨЖ N1

Тақырыбы: Алгоритмдер.

Мақсаты: Дәрісте қарастырылған материалдарды толықтыру.

Өткізу түрі: БҮМ-дағы кестелерді толтырып дәптерге түсіру.

Үлестірмелі материал(БҮМ):

Анықтама: Алгоритм – дегеніміз __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Алгоритмнің қасиеттері

№	Алгоритмнің қасиеттері	Берілген қасиеттің толық түсіндірмесі	Мысал
1
2
3
4
5

Алгоритмнің негізгі түрлері:

1. Сызықтык алгоритм дегеніміз – бұл _______________________________________

2. Қайталану алгоритмдері дегеніміз – бұл____________________________________

3. Тармақталу алгоритмі дегеніміз – бұл______________________________________

Алгоритмнің берілу тәсілдері:

Мәтіндік түрде берілген алгоритмнің қызметші сөздерін жазыңыз________________ _______________________________________________________________________

Графикалық (блок - схема ) берілуінің сызба-нұсқасын көрсет _____________ _____________________________________________________________________

“Табиғаттағы судың айналымын” алгоритм деп санауға бола ма? Түсіндіріңіз.

ОСӨЖ N2

Тақырыбы: Алгоритмді формальдау түсінігі, Тьюринг машинасы, Пост машинасы, Марковтың формальды алгоритмдері.

Мақсаты: формальдау түсінігімен толық танысу.

Өткізу түрі: БҮМ-дағы кестелерді толтырып дәптерге түсіру.

Үлестірмелі материал(БҮМ):

1-тапсырма.

1. Жедел орындау қүрылғысы дегеніміз не?

2. Таспа тарту механизмі дегеніміз не?

3. Шектелген жиынтық дегеніміз не?

4. Тьюринг машинасының құрамы?

2-тапсырма.

1. N санына ондық санау жүйесінде бірді қосу алгоритмін көрсет.

2. Санның ондық санау жүйесінде жазылу алгоритмін құру керек.

3. Итерация амалы.

3-тапсырма.

1. Пост машинасьшың күйі дегеніміз не?

2. Пост машинасының көмегімен зерттелетін алгоритмнің қасиеті тұрғысынан машинаның тоқтау себептерін жазу.

3. Пост машинасының орьшдайтын командаларын кесте түрінде жазу.

Команда	Командаға дейінгі күй	Командадан кейінгі күй

4-тапсырма.

1. Тетіктің алғашқы күйі берілсін. Бос таспаға екі белгіні қою керек: а) тетік тұрған жерге; э) оның оң жағына.

2. Кез-келген санға бірді қосу программасьш жаз.

5-тапсырма.

1. Әріп, сөз дегеніміз не?

2. Ассоциятивті есептеулер дегеніміз не?

3. Алгоритм түсінігін ассоциативті есептеулер негізінде түсіндіру керек.

6-тапсырма.

1. Нормальды алгоритм дегеніміз не?

2. Нормализацияланатын жэне нормализацияланбайтын алгоритм дегеніміз не?

3. Кестені толтыр:

Нормальды алгоритмдердің қүрылымдарының түрлері.	Анықтамалары
Алгоритмдердің суперпозициясы
Алгоритмдерді біріктіру
Алгоритмдердің итерациясы

ОСӨЖ N3

Тақырыбы: Мәліметтер типтері .

Мақсаты: Тип, мәліметтер типі түсініктерін меңгеру және мәліметтерді белгілі бір типке дұрыс жатқызу.

Өткізу түрі: БҮМ-дағы кестелерді толтырып дәптерге түсіру.

Үлестірмелі материал(БҮМ):

Аты	Ұзындығы	Мәндер ауқымы
Cardinal	4
Byte	1
Shortint	1
Smallint	2
Word	2
Integer	4
Longint	4
Lnt64	8
Long Word	4

Ұзындығы	аты	Мән беретін цифрлар саны	Мәндер ауқымы
8 4 8 10 8 8	Real Single Double Extended Comp Currence	15…16 7…8 15…16 19…20 19…20 19…20

ОСӨЖ N4

Тақырыбы: Жоғарғы денгейдегі программалау тілдері .

Мақсаты: Программалау тілдерінің деңгейлерін анықтау. Программалау тілдерін кезеңдерге бөлу.

Өткізу түрі: БҮМ-дағы кестелерді толтырып дәптерге түсіру.

Үлестірмелі материал(БҮМ):

	Ақпарат қасиеті	Аныктамасы
	Программалау тілдері
	Программалау
	Компилатор
	Интерпретатор
	Мэліметтер базасы
	Жүйелі программалау

Ақпарат қасиеті Аныктамасы

Программалау тілдері

Программалау Компилатор Интерпретатор Мәліметтер базасы Жүйелі программалау

Бақылау сұрақтары:

1. Кәзіргі кезде қандай программалау тілдері белсенді түрде қолданылады?

2. Программалау тілдері қанша деңгейден тұрады?

3. Қолданбалы программалар?

4. Алгоритмді программалау?

5. Жүйелі программалау?

ОСӨЖ N5

Тақырыбы: Программалау тілдерінің синтаксис, семантика және прагматикасы.

Мақсаты: Программалау тілдерінің синтаксис және семантикасын сипаттау.

Өткізу түрі: БҮМ-дағы кестелерді толтырып дәптерге түсіру.

Үлестірмелі материал(БҮМ):

Ақпарат қасиеті	Анықтамасы
Синтаксис	Алфавит әріптерінен тұратын программалау тілдерінің конструкциясын анықтайтын ереже жүйесі.
Семантика
Алгоритм
Алгоритм қасиеттері
Метасимвол

Практикалық жұмыстарды орындаңыз.
Кесте толтыру.

Ақпарат қасиеті Анықтамасы

Синтаксис Алфавит әріптерінен тұратын

программалау тілдерінің конетрукциясын

анықтайтын ереже

жүйесі.

Семантика

Алгоритм

Алгоритм қасиеттері Метасимвол

Бақылау сұрақтары:

1. Синтаксисті ереже?

2. Семантикалық ереже?

3. Формальды тілдер синтаксисі?

4. Формальды тілдер семантикасы?

5. Метатілдер анықтамасы?

ОСӨЖ N6

Тақырыбы: Turbo Pascal. Операторының кұрлымы.

Мақсаты: Алфавит түсінігін беру. Алфавит элементтерін жазу. Кәдімгі тіл жэне

программалау тілдері алфавитінің ерекшеліктерін көрсету.

Өткізу түрі: БҮМ-дағы кестелерді толтырып дәптерге түсіру.

Үлестірмелі материал(БҮМ):

Практикалық жұмыстарды орындаңыз. Кесте толтыру.

	Ақпарат қасиеті	Анықтамасы
	Алфавит	Белгілі бір тілдің кез келген сөздерін кұрай алатын символдар жиыны.
	Қызметші сөз
	Идентификаторлар
	Латын алфавиті
	Араб цифрлары
	Арнайы символдар
	Екілік сандар алфавиті

Бақылау сұрақтары:

1. Алфавит түрлері?

2. Алфавиттік-сандық дисплей?

3. Паскаль тілінің алфавит!?

4. Алфавит символдары ,,

ОСӨЖ N7, 8

Тақырыбы: «Жолды өңдеу алгоритмдерді. Жол асты іздеу алгоритмдері.»

Жұмыстың мақсаты: Жолды өңдеуге арналған операторларды жетік меңгеру.

Өткізу түрі: БҮМ-дағы кестелерді толтырып дәптерге түсіру.

Символдық шамалардың қызметі __________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________

Литерлық шама және литерлық шаманың ұзындығы____________________________ ______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

Осы құрылған алгоритмнің блок – схемасының сызбасын көрсет

алг бүт симмволдар саны (арг сим х, agr лит а)

керек | шама = х жолындағы символдар саны ;i

басы бүтін i мағына : =0

цб i үшін 1 бастап ұзындық (а) егер a [i] = х I 12. шешімі ^: =шешімі+ 1 бітті

цс

соңы

Жолдағы пробел бөлігін анықтау____________________________________________ _____________ _________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________

Бір символды келесі символға ауыстыру үшін мысалдар келтіріңіз ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Біріктіру операциясын қалай түсінесіз және мысалдар келтіріңіз______________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________________________

Қию операциясын қалай түсінесіз және мысал келтір______________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________

Кесіндіні меншіктеу командасы_________________________________________________

ОСӨЖ N9

Тақырыбы: Жазбалар .

Мақсаты: Программа тақырыбында жазуларды оқып білу.

Өткізу түрі: БҮМ-дағы кестелерді толтырып дәптерге түсіру.

Үлестірмелі материал(БҮМ):

1. Жазулар туралы не білесің? Жазу дегеніміз не? Жазуды қайда қолдануға болады? Мысал келтір.

2. Массивтерді бейнелегендегідей, жазулар типі мен сәйкес айнымаларды біріктіруге болады.

Жазу түріндегі айнымалының алғашқы мәнін тұрақты ретінде анықтауға болады.

Const атау: тип атауы=тұрақты мәні;

Тұрақты мән дегеніміз не? Және оған мысал келтір.