Демографиялық фактор, яғни елдегі туу деңгейінің жоғарылауы

Кәсіподақ қызметінің белсенділігінің артуы

Жұмысшылар өндірген тауарларға деген сұраныс деңгейі

Жұмыс күнінің ұзақтығы

Өндіріс процесінде еңбектің капиталмен ауыстырылу деңгейі

Кәсіподақ қызметінің белсенділігінің төмендеуі

Еңбек ресурстарының бағасы, яғни жалақы деңгейі

Еңбек ресурстарының аймақ бойынша орналасуы

Еңбекке деген сұраныс - ол:

Осы еңбекпен өндірілген өнімнің сұранысымен анықталады.

осы еңбекпен өндірілген өнімнің сапасына тікелей байланысты

өндірістің көлеміне байланысты.

машиналар мен құрал-жабдықтар сұранысымен анықталады.

осы еңбекпен өндірілген өнімнің ұсынысымен тікелей байланысты

Өндіріс процесінің капиталмен жабдықталу деңгейімен анықталады

Жалақы деңгейімен анықталады

Халық санымен анықталады

Еңбек ресурстары (жұмысшы күші) ұсынысына әсер ететін факторларға мыналар жатады:

Демографиялық фактор, яғни елдегі туу, өлу деңгейі және жас ерекшелігі

Еңбек ресурстарының әртүрлі демографиялық және этникалық топтарының экономикалық белсенділігінің деңгейі

Зейнеткерлікке шығу жасы және еңбекке қабілетті халық санының иммграциясы

Жұмысшылар өндірген тауарларға деген сұраныс деңгейінің өзгермеуі

Табиғи ресурстардың деңгейі

Өндіріс процесінде өнімнің капиталмен ауыстырылу деңгейі

Еңбек ресурстарының бағасы, яғни жалақы деңгейі

Еңбек ресурстарының аймақ бойынша орналасуы

Еңбек ресурстары (жұмысшы күші) ұсынысына әсер ететін факторларға мыналар жатады:

Жалақыдан басқа табыс көзінің болуы және жұмыс күнінің ұзақтығы

Табиғи ресурстардың деңгейі

Жұмысшылардың кәсіби біліктілік деңгейі мен оларды қайта дайындау ға байланысты жұмыс түрін тез ауыстыру мүмкіндігі

Зейнеткерлікке шығу жасы және еңбекке қабілетті халық санының иммграциясы

Жұмысшылар өндірген тауарларға деген сұраныс деңгейі

Өндіріс процесінде еңбектің капиталмен ауыстырылу деңгейі

Еңбек ресурстарының бағасы, яғни жалақы деңгейі

Еңбек ресурстарының саны мен аймақ бойынша орналасуы

Инфляция себептері

Үкіметтік сатып алулар өзгеруі

Өнеркәсіптің баяу дамуы

Ауа райы

Кәсіпкерліктің дамуы

Мемлекеттік шығындардың өсуі негізінде болатын мемлекеттік бюджетінің тапшылығы

Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныс арасындағы тепе-теңдіктің бұзылуы

Өте жоғары салық деңгейі

Таза экспорттың артуы

Бағалардың орташа (жалпы) деңгейінің төмендеуі

Маусымдық инфляция

Баяу инфляция

Дезинфляция

Гиперинфляция

Қарқынды инфляция

Тиімді экономикалық саясат нәтижесі

Дефляция

Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныс арасындағы дисбалансты жоюға ықпал етеді

Инфляция түрлеріне жатады:

Таза импорт

Шығындар инфляциясы

Мұражайды жөндеу

Таза экспорт

Қолданылған комьютерді сатып алу

Сұраныс инфляциясы

Ашық инфляция

Қолданылған автомобильді сатып алу

Ашық инфляцияны топтастыру, жіктеу үшін пайдаланатын критерийлер:

фирмалар шығынының жоғарлауы

тауардың санының тұрақтылығы

бағаның өсу қарқыны

ішкі факторлардың тұрақтылығы

әртүрлі тауар топтары бойынша бағаның өсуіндегі алшақтық деңгей

еңбек ақыны көтеру

еңбек нарығының пайда болуы

инфляцияны күту және алдан-ала біліп отыру мүмкіндігі

Төмендегілердің қайсысының өндіріс шығындарының өсуіне негізделген инфляцияға қатысы жоқ

Жалақының өсуі

Өнім бірлігіне кеткен шығындардың өсуі

Жұмыспен қамту мен өндірістің өсуі

Процент мөлшерлемесінің өсуі

Ұсыныс шарттары

Ақша ұсынысының артуы

Тұтынушы табысының төмендеуі

Жанама салықтар деңгейінің өсуі

Төмендегілердің қайсысы инфляцияны мазмұндамайды:

Технологиялық артта қалушылық

Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныстың күрт дисбалансы

Нарықтағы ұзақ мерзімді теңсіздік

Ақша бірлігінің сатып алу қабілетінің азаюы

Ақша айналымының толып кетуі

Ақша бірлігінің сатып алу қабілетінің артуы

Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныстың тепе- теңдігі

Ақша бірлігінің сатып алу қабілетінің төмендеуі

Төмендегілердің қайсысы өндіріс шығындарының өсуіне негізделген инфляцияның себептері жатады:

Жалақының өсуі

Шикізат бағасының қымбаттауы

Жұмыспен қамту мен өндірістің өсуі

Процент мөлшерлемесінің төмендеуі

Ұсыныс шарттары

Ақша ұсынысының артуы

Тұтынушы табысының төмендеуі

Жанама салықтар деңгейінің өсуі

Инфляцияның ішкі себептері:

Экономиканың циклдық дамуына сәйкес микро және макродеңгейде диспропорция(сәйкессіздік)

Әлемдік құрылымдық дағдарыс

Банктердің ұлттық валютаны шет ел валютасына көптеп айырбастауы

Мемлекеттік шығындарды арттырумен байланысты мемлекеттік бюджет тапшылығы;

Сыртқы саудаға мемлекеттік монополияның болуы;

Салық деңгейінің төмендеуі

Банктердің ұлттық валютаны шет ел валютасына айырбастауы

Экспорттың импортқа қарағанда басым болуы

Ұсыныс инфляциясы болады, егер:

Орташа баға деңгейінің төмендеуіне тұрақты тенденциясы орын алса

Толық жұмысбастылыққа жақын жағдайда артық жиынтық шығындар нәтижесі орын алсас

Шығын көлемі нақты табыс және еңбек өнімділігімен салыстырғанда артса

Жиынтық ұсыныс жиынтық сұраныстан аз болса

Өнімнің бір данасына орташа шығындар артса

Орташа баға деңгейінің төмендеуіне салыстырмалы тенденциясы болса

Атаулы төлемақының өсуі орын алса

Қор жинағының өсуі орын алса

Ұсыныс инфляциясының болу сесбебі:

Қор жинағының өсуі

Жиынтық ұсыныстың жиынтық сұраныстан көп болуы

Өндіріс шығындарының өсуі

Тұтыну шығындарының өсуі

Пайыз мөлшерлемесінің өсуі

Жалақының өсуі

Шикізат бағасының өсуі

Жиынтық ұсыныстың жиынтық сұранысқа тең болуы

Өндіріс шығындарының өсуіне негізделген инфляцияның себептері жатады: