56

Нұсқа 2

ҚАЗАҚ ТІЛІ

1. Мақалды табыңыз.

A) Үй менікі демеңіз, үй артында кісі бар.

B) Ер жігіт ел үшін туады, елі үшін өледі.

C) Күш атасын танымас.

D) От тілді, орақ ауызды.

E) Қызым, саған айтам, келінім, сен тыңда.

2. Антоним сөздерді табыңыз.

A) Серуен - сейіл.

B) Жаяу - жалпы.

C) Көреген - қыран.

D) Ақсақ - тоқсақ.

E) Ақ ниет - жауыз.

3. Термин сөзді табыңыз.

A) Тырнақша, поэзия.

B) Совдеп, намаз.

C) Бокс, маңдай.

D) Кесе, кәрлен.

E) Цех, шахта.

4. «У» дыбысы жуан болып т±рѓан сµзді кµрсетіњіз.

A) Жету.

B) Қайту.

C) Кету.

D) Секіру.

E) Ж‰ру.

5. Қатаң дауыссыздар қатарын көрсетіңіз.

A) п, б, с

B) к, г, з

C) ф, в, т

D) қ, т, с

E) қ, щ, ж

6. «Баласына» сөзіндегі екпін орнын табыңыз.

A) 3-буынына түседі.

B) 5-буынына түседі.

C) Сөздің соңғы буынына түседі.

D) 1- буынына түседі.

E) 2- буынына түседі.

7. Кейінді ықпалды көрсетіңіз.

A) Бұлтты күні.

B) Құрманбек.

C) Қызыл күрең.

D) Базаралы.

E) Тобылғы.

8. Тәуелдік жалғауының 1-жағында тұрған сөзді табыңыз.

A) Орманның іші.

B) Оның қаламы.

C) Сәуленің кітабы.

D) Біздің жатақхана.

E) Тілім барда, халқым бар.

9. Қосарлы есімдер тобынан жасалған сөзді табыңыз.

A) Алыстан көріп отыр.

B) Өзімен-өзі.

C) Келе бер.

D) Көріп отырды.

E) Күнделік жазу.

10. Дәстүрлі принцип бойынша жазылған сөзді табыңыз.

A) Есболат.

B) Ендігәрі.

C) Әлдебір.

D) Тұрманбек.

E) Әлдекім.

11. Деректі зат есімді табыңыз.

A) Сана.

B) Жігер.

C) Жайдары.

D) Сызғыш.

E) Адамгершілік.

12. Салыстырмалы шырайда тұрған сөзді табыңыз.

A) Көк ала.

B) Киімшең.

C) Қып-қызыл.

D) Арсыз.

E) Ақшыл.

13. Жинақтық сан есiм.

A) Жиырма үштен.

B) Жүзден бiр.

C) Мың.

D) Тоғызыншы.

E) Үшеу.

14. Өздік есімдігі қатысқан мақал-мәтелді табыңыз.

A) Ырыс алды – ынтымақ.

B) Туған үйдің түтіні жылы.

C) Ел іші – алтын бесік.

D) Ел-елдің бәрі жақсы,

Өз елің бәрінен жақсы.

E) Еңбек – ырыстың бұлағы.

15. Болымды етістікті анықтањыз.

A) Айқайлама.

B) Айтқан емес.

C) Берген жоқ.

D) Ойна.

E) Келтірме.

16. Күшейткіш үстеумен тіркесіп тұрған сөзді көрсетіңіз.

A) Әбден шаршау.

B) Бірталай күн.

C) Жорта амандасу.

D) Ертеден қалыптасқан.

E) Соншама күлу.

17. Шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз.

A) Қарағым-ау, әнің әдемі екен.

B) Пайда ойлама, ар ойла.

C) Даналық халық сөзінде екен.

D) Е, жақсы болып қалды.

E) Түу, бұл кісі неткен білімді!

18. Басыңқы сыңарын көрсетіңіз.

Әрине, орындаған сенсің.

A) Есімше

B) Үстеу

C) Есімдік

D) Тұйық етістік

E) Етіс

19. “Өңеші қызарды” деген фразеологиялық тіркестің мағынасын анықтаңыз.

A) Қызғанды.

B) Ұялды.

C) Дауласты.

D) Ашуын басты.

E) Сыр бермеді.

20. Қимыл-сын пысықтауыштардың сұрағының дұрыс емесін белгілеңіз.

A) Қашан?

B) Қайтіп?

C) Қалайша?

D) Қанша рет?

E) Қалай?

21. Бірыңғай толықтауыш бола алатын қатарды анықтаңыз.

A) Гүрс, себебі.

B) Ұзын, бөлу.

C) Эпитет, ғана.

D) Бидайды, тарыны.

E) Шаңғы, әдемі.

22. Атаулы сөйлемді табыңыз.

A) Сізге сәлем айтты.

B) Сәлем жолдады.

C) Түн.

D) Су жылы екен.

E) Мәдени - демалыс паркі.

23. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.

A) Қиралаң етіп оң жамбасына аунап түсіп, тағы да дүлейлі сесімен кеудесіне қарай төніп келе жатқан зілдей етікті қаусыра ұстай алды да, бұрап кеп жіберді.

B) Өткенсіз бүгін, бүгінсіз ертең болмайтыны бесенеден белгілі.

C) Ызаланып кеткен ол “ауп!” деп жұлқып қалып еді, екпінімен шалқасынан түсті.

D) Гүлсім ұялды, сондықтан екі беті қызарып кетті.

E) Бірақ іргедегі пештің жылуы қандай тез болса, суынуы да сондай тез.

24. Қыстырма сөзді табыңыз.

A) Ата, қалаға қашан барамыз?

B) Осы қылығыңды, сірә, өзің де жаратпайтын боларсың.

C) Оқуыңды бітірдің бе, балам?

D) Біздің үйге, қалқам, тезірек жет.

E) Біз, қазіргі жастар, нарық заңын меңгереміз.

25. Тыныс белгісі дұрыс қойылған төл сөзді белгілеңіз.

A) Рахмет ақсақал қош болыңыз! - деп меңгеруші бізді шығарып салды.

B) – Рахмет, ақсақал, қош болыңыз деп, меңгеруші бізді шығарып салды.

C) – Рахмет, ақсақал, қош болыңыз,- деп, меңгеруші бізді шығарып салды.

D) – Рахмет ақсақал, қош болыңыз – деп, меңгеруші бізді шығарып салды.

E) – Рахмет ақсақал қош болыңыз,- деп меңгеруші бізді шығарып салды.

26. Жекіру одағайын табыңыз..

A) Тәйт.

B) Шейін.

C) Беу.

D) Және.

E) Аһ.

27. Кісі аттарын қысқартып жазарда қойылатын белгіні табыңыз.

A) Көп нүкте.

B) Леп белгісі.

C) Нүкте.

D) Сұрау белгісі.

E) Қос нүкте.

28. Тыныс белгісі дұрыс қойылған жерді көрсетіңіз.

A) Туған тіліне жаны ашымаған адам, жәндік.

B) Туған тіліне жаны ашымаған адам: жәндік.

C) Туған тіліне жаны ашымаған адам: жәндік!

D) Туған тіліне жаны ашымаған адам- жәндік.

E) ’’Туған тіліне жаны ашымаған адам жәндік’’.

29. Алынған сөйлем, дәйексөз, мысал кімдікі екенін көрсету үшін авторына қандай белгі қойылады, дұрысын табыңыз.

A) Тырнақша.

B) Үтір.

C) Нүктелі үтір.

D) Көп нүкте.

E) Жақша.

30. «Диуани лұғат ат-түрік» («Түркі сөздерінің жинағы») атты лингвистикалық еңбектің авторын көрсетіңіз.

A) Махмұд Қашқари.

B) Ахмет Югнаки.

C) Жүсіп Баласағұн.

D) Қожа Ахмет Яссауи.

E) Сайф Сарай.

ҚАЗАҚ ТІЛІ

Пәнінен сынақ бітті қазақстан тарихы

1. Археологтар 15 мыњѓа жуыќ заттар жинаған ежелгі адамдар тұрағы:

A) Шабаќты.

B) Ќара‰њгір.

C) Ќарасу.

D) Ќазанѓап.

E) Батпаќ.

2. Түрлі аурулар мен бақытсыздықтан сақтайтын қасиеті бар деген сеніммен денеге тағып жүретін ғажайып күші бар зат:

A) Білезік.

B) Сурет.

C) Алқа.

D) Таспиық.

E) Бойтұмар.

3. Андронов тайпаларының бас киімі:

A) Бөрік.

B) Құлақшын.

C) Сәлде.

D) Тақия.

E) Тымақ.

4. Ежелгі тайпаны басқарған адамның атауы:

A) Комбат.

B) Капитан.

C) Қария.

D) Командир.

E) Көсем.

5. Қаңлылар арасында кеңінен тараған:

A) Көсемге табыну.

B) Ата-баба аруағына табыну.

C) Отқа табыну.

D) Жылқыға табыну.

E) Күнге табыну.

6. Араб-қытай шапқыншылығы және ішкі қақтығыстар салдарынан Түркеш қағанаты әлсіреп,қай жылы біржолата құлады?

A) 756 жылы.

B) 795 жылы.

C) 780 жылы.

D) 850 жылы.

E) 940 жылы.

7. Алтын Орданы қай хан билеген тұста ісләм діні үстемдік алды?

A) Өзбекелі хан.

B) Отырар хан.

C) Өзбек хан.

D) Өтірік хан.

E) Орыс хан.

8. Мемлекетті орталықтандыру үшін ісләмді күшейткен Моғолстан ханы:

A) Есен бұға.

B) Қызыр-Қожа.

C) Мұхаммед.

D) Ілияс-Қожа.

E) Тоғылық-Темір.

9. ’’Жеті жарғы’’ заңы бойынша еркектер өлтірілсе, ол үшін төленетін «құн» мөлшері:

A) 3000 бас қой.

B) 2000 бас қой.

C) 1000 бас қой.

D) 5000 бас қой.

E) 4000 бас қой.

10. Е.Пугачев бастаған шаруалар соғысы кезінде Кіші жүз қазақтары қандай ұрыстарға қатысты?

A) Жайықты қоршауға, Кулагин қамалын алуға.

B) Сырдария аумағында.

C) Торғай далаларында.

D) Гагарьевскіні қоршауға, Троицк бекетін алуға.

E) Тобыл мен Есіл өзендері бойында.

11. 1858 ж. көктем, жазында қазақ, қырғыз шаруалары Оңтүстік Қазақстанда кімдерге қарсы көтеріліске шықты?

A) Бұхара хандығына қарсы.

B) Қоқан хандығына қарсы.

C) Хиуа хандығына қарсы.

D) Қытайға қарсы.

E) Хорезм хандығына қарсы.

12. XIX ғасырдың 30 жылдарында Ішкі Ордадағы шаруалар көтерілісін басқарған жауынгер-ақын:

A) Жоламан.

B) Лаубай.

C) Махамбет.

D) Жанақ.

E) Исатай.

13. 1867-68 жж. «Реформа» бойынша сот жүйесінің төменгі буынын атаңыз.

A) Билер мен қазылар соты.

B) Облыстық сот.

C) Әскери сот.

D) Аудандық сот.

E) Уездік соты.

14. 1891ж. «Ережеге» сай Қазалы, Перовск, Шымкент, Алматы және Ташкент уездері кірген облыс.

A) Ферғана облысы.

B) Сырдария облысы.

C) Семей облысы.

D) Ақмола облысы.

E) Жетісу облысы.

15. Қырғыз жеріне сапары барысында алғаш рет Ш. Уәлиханов қағазға түсірген жыр.

A) «Манас».

B) «Ер Тарғын».

C) «Қозы Көрпеш-Баян сұлу».

D) «Көрұлы».

E) «Он екі Мұқам» .

16. "Балқадиша", "Маңмаңгер", "Құлагер" әндерінің авторы:

A) Біржан сал.

B) Естай.

C) Балуан Шолақ.

D) Жаяу Мұса.

E) Ақан сері.

17. Ы. Алтынсариннің «Қырғыз хрестоматиясы» жазылған алфавитті белгілеңіз:

A) Араб алфавиті.

B) Латын алфавиті.

C) Грек алфавиті.

D) Орыс алфавиті.

E) Қытай иероглифі.

18. Қазақстан халқының ұлттық құрамының өзгеруіне әсер еткен жағдай.

A) 1867-68 жж. «Ереже».

B) 1913-1917 жж. Еділ бойындағы ашаршылық.

C) Столыпиннің аграрлық реформасы.

D) 1861 ж. Ресейдегі «крепостнойлық құқықтың жойылуы».

E) 1905-1907 жж. революция.

19. Егер 1853 жылдан 1905 жылға дейін қазақтардан 4 млн. десятина жер тартып алынса, 1906-1912 жылдар аралығында бұл сан қаншаға дейін өсті?

A) 40 млн. десятинаға дейін.

B) 14 млн. десятинаға дейін.

C) 10 млн. десятинаға дейін.

D) 17 млн. десятинаға дейін.

E) 25 млн. десятинаға дейін.

20. 1916 жылғы Жетісудағы ұлт-азаттық көтерілісте орыс шаруаларының ішінен көтерілістің Қарқара ошағын ұйымдастырушылардың бірі:

A) П.Аркадьев.

B) Е.Курев.

C) И.Долматов.

D) С.Вербицкая.

E) Д.Федосов.

21. 1919 жылғы 4 сәуірде қабылданған шешім:

A) Алаш Орданың іс-әрекетін тоқтату жөніндегі.

B) Алашордашыларды өлім жазасына кесу туралы.

C) Алашордашылармен келісім шарт жасасу.

D) Алашордашыларды ақтау жөнінде.

E) Алаш Орданы жою туралы.

22. XXғ. 20-шы жж. әйелдер мәселесіне байланысты кеңес өкіметінің шаралары:

A) Көп әйел алуды енгізу.

B) Әйелдерге білім алуға тыйым салу.

C) Әменгерлікті енгізу.

D) Қалың мал мөлшерін белгілеу.

E) Қалың малды алып тастау.

23. 1929 жылғы Қазақстандағы мал саны:

A) 40,5 миллион.

B) 42,7 миллион.

C) 29,9 миллион.

D) 35,3 миллион.

E) 30,5 миллион.

24. Қазақстанда бірінші болып ашылған жоғары оқу орны:

A) Алматы зоотехникалық-малдәрігерлік институты.

B) Қазақ мемлекеттік университеті.

C) Қазақтың ауыл шаруашылық институты.

D) Алматы мемлекеттік медицина институты.

E) Қазақ педагогика институты.

25. 1942 ж. 1 қыркүйегінде Қазақстанда Қорғаныс комитеті құрылған қала:

A) Орал.

B) Петропавл.

C) Шымкент.

D) Гурьев (Атырау).

E) Ақтөбе.

26. 1949 жылдың көктемінде Алматыда ашылған автоматты станция астананы неше қаламен байланыстырды?

A) 45

B) 50

C) 60

D) 56

E) 36

27. ХХ ғ. 50 ж. ортасында шаруашылықтың басты саласы – мал шаруашылығына орны толмас зиян келтіру себебі.

A) Колхоздар мен совхоздарды ірілендіру кезінде.

B) Тың жерлерді игеру нәтижесі.

C) Ауыл шаруашылығы саласындағы үйлеспеушілікті жою кезінде.

D) Совнархоздарды ірілендіру нәтижесі.

E) Шаруашылық салаларын территориялық принциппен басқаруға көшу.

28. ХХ ғ. 80 ж. басында экономикалық салалардың дағдарысқа ұшырағандығының белгісі:

A) Инфляция және тауарға деген орасан зор зәрулік.

B) Маскүнемдік пен нашақорлық.

C) Ұлтаралық қатынастардың шиеленісуі.

D) Әлеуметтік әділеттіліктің жиі бұзылуы.

E) Өндірістердің тоқтап қалуы.

29. Ќазаќстан Республикасыныњ туыныњ авторы

A) Ж. Мємбетов

B) Ш. Уалиханов

C) Х. Наурызбаев

D) Қ. Єлімбаев

E) Ш.Ниязбеков

30. Қазақстан Президенті Н. Назарбаевтың 1994 жылдың басында жасаған ұсынысы:

A) Егемен мемлекеттер Одағын құру.

B) Тәуелсіз мемлекеттер Одағын құру.

C) Ортаазиялық Одақ құру.

D) Мемлекеттердің Евразиялық Одағын құру.

E) Тәуелсіз мемлекеттер Достастығын құру.